Όλη
την ευθύνη στην εποχή Στρος Καν για τα λάθη του Ταμείου στην Ελλάδα που
οδήγησαν το ελληνικό πρόβλημα -έξι χρόνια μετά- στην σημερινή αδιέξοδη
κατάσταση, μετακυλύει εσωτερική έκθεση του ΔΝΤ.
Η έκθεση που συντάχθηκε από
ανεξάρτητη υπηρεσία, επί της ουσίας δεν αποκαλύπτει τίποτα καινούργιο από τα
όσα ήδη γνωρίζαμε, επιβεβαιώνει όμως ιστορικά τις μεγάλες «αμαρτίες» που
κουβαλάει το Ταμείο στις πλάτες για την ιστορική περίοδο περί του 2010 όταν η
Ελλάδα πρωτομπήκε στα μνημόνια.
Οι
παραδοχές-ομολογία ευθύνης του Ταμείου επί ηγεσίας του Ντομινίκ Στρος Καν
συμπυκνώνεται επιγραμματικά σε τρία βασικά σημεία:
Πρώτον: ότι το
ΔΝΤ «σιγόνταρε» τους Ευρωπαίους στην στρατηγική που η Ευρώπη είχε ήδη χαράξει
για την Ελλάδα το 2010. Επί ημερών Στρος Καν το Ταμείο μετατράπηκε επί της
ουσίας σε «ουρά» της Κομισιόν, ΕΚΤ και Βερολίνου παραιτούμενο από οποιαδήποτε
προσπάθεια να επιβάλλει τους δικούς του όρους ως προϋπόθεση για την
χρηματοδοτική συμμετοχή του στο ελληνικό μνημόνιο. Βρυξέλλες, Φρανκφούρτη και
Βερολίνο- όπως σημειώνεται στην έκθεση- είχαν ξεκόψει από νωρίς κάθε συζήτηση
για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, και το Ταμείο απλά ακολουθούσε τις
προσταγές τους για την συνταγή που έπρεπε να επιβληθεί. Κι αυτό ήταν λάθος του
ΔΝΤ επί ημερών Στρος Καν.
Δεύτερον: ότι το
Ταμείο επί Στρος Καν- το 2010 και μέχρι και τα μέσα του 2011- ήταν πολιτικά
υποχωρητικό απέναντι στους Ευρωπαίους. Στήριζε πολιτικά τις επιλογές της
Ευρώπης για την διαχείριση της κρίσης στην Ελλάδα και έβαζε πλάτη ώστε να
συντηρηθεί μία ωραιοποιημένη εικόνα ψευδαισθήσεων ότι το πρώτο μνημόνιο- έτσι
όπως είχε συνταχθεί με απόρριψη αναδιάρθρωσης χρέους, υπερφιλόδοξους στόχους,
άπιαστα χρονοδιαγράμματα- απέδιδε καρπούς. Η έκθεση μπορεί να μην εξηγεί το
γιατί της πολιτικής σύμπλευσης του ΔΝΤ με τις προτεραιότητες των Ευρωπαίων,
ωστόσο είναι κοινό μυστικό ότι οι πολιτικές φιλοδοξίες του Στρος Καν εκείνη την
εποχή έσυραν το Ταμείο σε συμβιβασμούς που σήμερα, όπως βλέπουμε, η Κριστίν
Λαγκάρντ δεν είναι διατεθειμένη να κάνει.
Τρίτον: ότι μέχρι
σήμερα διατυπώνονται ισχυρές επιφυλάξεις για το αν ήταν ενδεδειγμένη η επιλογή
να στηριχθεί η Ελλάδα εντός του ευρώ εφαρμόζοντας το πείραμα της εσωτερικής
υποτίμησης χωρίς καμία ευελιξία που θα συνεπαγόταν η μη ιδιότητα μέλος της στην
Ευρωζώνη. Οι δύο λέξεις «έλλειμμα ευελιξίας» διατυπώνονται συχνά στην έκθεση,
γεγονός το οποίο έχει την σημασία του και ερμηνεύεται ως απόπειρα, αν ω μη
γένοιτο τα πράγματα δεν προχωρήσουν προς τα εκεί που προβλέπει το τρίτο μνημόνιο,
να οικοδομηθεί από τώρα το επιχείρημα για το τι… έφταιγε. Ειδικά αυτό το τρίτο
σημείο ας το κρατήσουμε στα υπόψη μας.
Θα μπορούσε να
πει κανείς ότι το συνολικότερο μήνυμα που εκπέμπει η έκθεση προς την σημερινή
ηγεσία του ΔΝΤ και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι να μην ακολουθήσει
το Ταμείο τα ίδια λάθη που έκανε τα πρώτα χρόνια της ελληνικής κρίσης χρέους,
κάτι που του έχει στοιχίσει πολύ μέχρι σήμερα σε αξιοπιστία.
Το μήνυμα αυτό
ερμηνευόμενο με τα σημερινά δεδομένα της παρατεταμένης διαπραγμάτευσης
ΔΝΤ-Ταμείου για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, μεταφράζεται ως ένα κάλεσμα
να συνεχίσει να τηρεί την ίδια άκαμπτη στάση σε αυτά που θέτει ως
προαπαιτούμενα για την χρηματοδοτική συμμετοχή του στο τρίτο μνημόνιο που
απαιτούν οι Ευρωπαίοι.