Γιατί χτύπησε συναγερμός στις ΗΠΑ για τη Β. Κορέα

Πίσω από τη σπουδή της κυβέρνησης Τραμπ να αντιμετωπίσει αμέσως την κρίση των πυρηνικών της Βόρειας Κορέας κρύβεται ψυχρός υπολογισμός, καθώς ειδικοί και υπηρεσίες πληροφοριών εκτιμούν ότι η χώρα έχει την ικανότητα να κατασκευάζει μία πυρηνική βόμβα κάθε δύο μήνες.

Η επιτάχυνση αυτή του ρυθμού κατασκευής βομβών προσφέρει πειστική εξήγηση για τους λόγους που ώθησαν την κυβέρνηση Τραμπ να ανατρέψει την πολιτική προηγούμενων προέδρων, οι οποίοι δεν θεωρούσαν ότι μια αντιπαράθεση με την Πιονγιάνγκ άξιζε τον κόπο.

Η πρόοδος του πυρηνικού προγράμματος της Β. Κορέας, όμως, υπήρξε τέτοια τα τελευταία χρόνια, που οι πυρηνικές κεφαλές του καθεστώτος της Πιονγιάνγκ θα μπορούν σε λίγα χρόνια να φθάσουν μέχρι τις δυτικές ακτές των ΗΠΑ. «Εμαθαν πολλά», λέει ο Ζίγκφριντ Χέκερ, πρώην επικεφαλής του εργαστηρίου του Λος Αλαμος, τόπου γέννησης της πρώτης ατομικής βόμβας, ο οποίος έχει επισκεφθεί επτά φορές τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Β. Κορέας.

Την περασμένη Κυριακή, ο πρόεδρος Τραμπ επικοινώνησε με τον Κινέζο ομόλογό του, Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος συνέστησε –σύμφωνα με το Πεκίνο– ψυχραιμία.

Το πυρηνικό πρόγραμμα της Πιονγιάνγκ έχει πραγματοποιήσει σημαντικές προόδους από τις απαρχές του τη δεκαετία του 1950, όταν η ΕΣΣΔ ανέλαβε την εκπαίδευση Βορειοκορεατών επιστημόνων. Ο Βορράς χρειάστηκε τρεις δεκαετίες για να συγκεντρώσει την αναγκαία τεχνολογία για την κατασκευή πυρηνικού καυσίμου. Εντέλει, η Πιονγιάνγκ πέτυχε να κατασκευάσει πλουτώνιο, χάρη στον αντιδραστήρα της Γιονμπιόν, σε ποσότητες κατάλληλες για την παραγωγή μιας ατομικής βόμβας κάθε χρόνο.

Η πρώτη πυρηνική κρίση της Β. Κορέας, το 1994, έληξε με συμφωνία με την κυβέρνηση Κλίντον, που προέβλεπε το πάγωμα του εμπλουτισμού, με την Ουάσιγκτον να προσφέρει σε αντάλλαγμα πετρέλαιο και αντιδραστήρες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η συμφωνία, όμως, κατέρρευσε τους πρώτους μήνες της κυβέρνησης του Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου. Το 2006, η πρώτη πυρηνική δοκιμή της Πιονγιάνγκ, αν και μικρής ισχύος, εισήγαγε τη χώρα στον «όμιλο» των πυρηνικών κρατών.

Το 2010, ο δρ Χέκερ επισκέφθηκε τη Γιονμπιόν, όπου οι οικοδεσπότες του παρουσίασαν εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου. Στόχος των Κορεατών ήταν να στείλουν το μήνυμα στην Ουάσιγκτον ότι διέθεταν πλέον δύο «οδούς» προς την κατασκευή βομβών: από ουράνιο ή από πλουτώνιο. Το σημερινό της οπλοστάσιο αποτελείται από βόμβες και των δύο τύπων.

Η Β. Κορέα αποβλέπει τώρα στην κατασκευή βόμβας υδρογόνου, με καταστρεπτική ισχύ χίλιες φορές μεγαλύτερη από εκείνη των υπόλοιπων πυρηνικών όπλων. Την οδό αυτή ακολούθησαν, άλλωστε, και οι ΗΠΑ τη δεκαετία του 1950.

Μία πυρηνική βόμβα, όμως, είναι άχρηστη για την Κορέα –είτε ως επιθετικό όπλο ή ως μέσον αποτροπής– εφόσον η κάτοχός της δεν διαθέτει όχημα εκτόξευσής της. Οταν λοιπόν ο Βορράς επιδεικνύει τους πυραύλους του σε παρελάσεις, οι ειδικοί γνωρίζουν ότι τα επιβλητικά αυτά όπλα δεν έχουν τη δυνατότητα να διασχίσουν τον Ειρηνικό.

Οι Βορειοκορεάτες ανακαλύπτουν τώρα, όπως έκαναν οι ΗΠΑ, η ΕΣΣΔ και η Κίνα πριν από αυτούς, ότι ο σχεδιασμός διηπειρωτικού πυραύλου αποτελεί ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση. Ενας βαλλιστικός πύραυλος πρέπει να έχει την ικανότητα να εξέλθει της γήινης ατμόσφαιρας, προτού επιστρέψει σε αυτήν και να αντιμετωπίσει επιτυχώς τις μεγάλες θερμοκρασίες και τριβές της εισόδου, χωρίς να εκραγεί.

Πόσο χρόνο θα χρειαστεί, όμως, η Πιονγιάνγκ για να επιλύσει τα τεχνικά ζητήματα αυτά; Οι ειδικοί εκτιμούν πως η χώρα θα έχει κατασκευάσει αξιόπιστο διηπειρωτικό πύραυλο γύρω στο 2020, πριν ακόμη λήξει η πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ.

Η στρατηγική της ομάδας εθνικής ασφάλειας του Τραμπ έγκειται στο εξής: την άσκηση ασφυκτικής στρατιωτικής και διπλωματικής πίεσης στον Βορρά, έτσι ώστε η Πιονγιάνγκ να αποδεχθεί νέο πάγωμα των δοκιμών και συρρίκνωση του οπλοστασίου της. Αμέσως μετά, η Ουάσιγκτον θα αξιοποιήσει το άνοιγμα αυτό για να εγκαινιάσει συνομιλίες, με τελικό στόχο τον πλήρη αφοπλισμό της Πιονγιάνγκ.

Πολλοί ειδικοί εκτιμούν, πάντως, ότι ο στόχος αυτός δεν μπορεί να επιτευχθεί, καθώς ο πρόεδρος Κιμ θεωρεί ότι ακόμη και ένα μικρό πυρηνικό οπλοστάσιο είναι αναγκαίο για την επιβίωση του καθεστώτος του.

Πηγή:Καθημερινή

ΤΟ ΔΡΑΜΑΤΙΚΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΤΟΥ 2015 ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ Ο ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ: Οι άγνωστοι διάλογοι στο Μαξίμου: «Αλέξη, κατάλαβες ότι η Μέρκελ σε παρέπεμψε στον νεκροθάφτη μας;»

Το παρασκήνιο των δραματικών εξελίξεων του καλοκαιριού του 2015 περιγράφει ο Γιάννης Βαρουφάκης στο βιβλίο του «Adults in the Room» που θα κυκλοφορήσει  την ερχόμενη εβδομάδα στην αγγλική γλώσσα (στα ελληνικά θα κυκλοφορήσει στις αρχές του καλοκαιριού) και αποσπάσματα δημοσιεύει σήμερα η ιστοσελίδα PressProject.

Δύο μόλις ημέρες μετά την τηλεοπτική συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα στον ΑΝΤ1, στην οποία ο πρωθυπουργός υπερασπίστηκε τη διαπραγματευτική τακτική του 2015 και διαβεβαίωσε ότι μετά την ψήφιση των νέων μέτρων θα ξεκινήσει και η συζήτηση για το χρέος, το απόσπασμα που έρχεται στο φως της δημοσιότητας, παρουσιάζει μια εντελώς διαφορετική εικόνα.

Το συγκεκριμένο μέρος, που βρίσκεται προς το τέλος του βιβλίου, στο 15ο κεφάλαιο, φέρει τον μεσότιτλο «Αντίστροφη μέτρηση για την παράδοση» και αφορά συσκέψεις της πολιτικής ομάδας διαπραγμάτευσης που έλαβαν χώρα τον Μάιο του 2015. Σε αυτό το απόσπασμα ο Γιάνης Βαρουφάκης παρουσιάζει έναν πρωθυπουργό σε κατάθλιψη που έχει παραδοθεί στην στρατηγική της Τρόικας, την οποία φέρεται να εκφράζουν οι Σαγιάς, Παππάς, Δραγασάκης και Χουλιαράκης.

Το συγκεκριμένο κεφάλαιο ξεκινάει με την ιστορία του διορισμού της Έλενας Παναρίτη στο ΔΝΤ(τμήμα που δεν συμπεριλάβαμε στη σημερινή δημοσίευση) και στο «άδειασμα» του Βαρουφάκη ο οποίος είχε στείλει δύο φορές επιστολή διορισμού της στο Ταμείο, την δεύτερη μετά από συλλογική απόφαση επιτροπής αποτελούμενης από τον Γιάννη Δραγασάκη (ψήφισε λευκό), τους Γιώργο Σταθάκη και Γιάνη Βαρουφάκη (που υποστήριξαν τον διορισμό της) και τον Ευκλείδη Τσακαλώτο (που ψήφισε αρνητικά). Σύμφωνα με τα όσα γράφει ο Βαρουφάκης, εκείνες τις ημέρες ο Σπύρος Σαγιάς, τότε Γενικός Γραμματέας της Κυβέρνησης, έδειχνε να κυριαρχεί στις συσκέψεις του Μαΐου του 2015 και μαζί με τον Χουλιαράκη και την υποστήριξη του Δραγασάκη να προτείνουν την παράδοση της κυβέρνησης στην λογική της Τρόικας.

Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται εντελώς καταβεβλημένος, αδύναμος να συγκρουστεί με την ομάδα των «μνημονιακών» του συμβούλων και σε κάποιες περιπτώσεις εντελώς χειραγωγήσιμος από την Τρόικα «Εσωτερικού» και «Εξωτερικού».

Το σκηνικό του 15ου κεφαλαίου εκτυλίσσεται στις Αίθουσες του Μαξίμου, όπου μαζί με τον Βαρουφάκη εμφανίζεται αρκετές φορές και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος όμως φέρεται να συμφωνεί περισσότερο με τον προκάτοχό του παρά με την «κυβέρνηση Σαγιά».

Το απόσπασμα τελειώνει με τον Γιάνη Βαρουφάκη να εξιστορεί στην Έλενα Παναρίτη μια έντονη λογομαχία με τον Σπύρο Σαγιά που έλαβε χώρα στις 30 Μαΐου του 2015, όταν ο Βαρουφάκης «έφτασε μερικά εκατοστά από το να παραιτηθεί». Ωστόσο για μια ακόμη φορά ο ίδιος αποφασίζει να μείνει στην κυβέρνηση επειδή «ο Τσίπρας είναι η τελευταία μας ελπίδα». Ελπίδα που τελικά θα θεωρήσει ότι έχει χαθεί ολοκληρωτικά ένα μήνα αργότερα.

Απόσπασμα από το βιβλίο «Adults in the Room»:

Στις αρχές Μαΐου, κατά τη διάρκεια άλλης μιας σύσκεψης της πολιτικής ομάδας διαπραγμάτευσης,  ο Νίκος Παππάς με κατηγόρησε λέγοντας περιφρονητικά ότι έχω πάθει «εμμονή» με το δημόσιο χρέος.

«Φυσικά και έχω» του απάντησα. «Όταν είσαι αιχμάλωτος είναι καθήκον σου να αναπτύξεις εμμονή με την απόδραση».

Το ότι γινόταν καν αυτή η συζήτηση μεταξύ μας αποδείκνυε πόσο προχωρημένη ήταν η κατάρρευση του κοινού μας μετώπου. Σημειωτέον ότι ο Παππάς ήταν εκείνος που με είχε πλησιάσει στα τέλη του 2010 λόγω της προσωπικής μου σταυροφορίας υπέρ της άμεσης και μεγάλης αναδιάρθρωσης του χρέους. Αργότερα επέμεινε να αναλάβω τη θέση του υπουργού Οικονομικών ακριβώς λόγω των συγκεκριμένων προτάσεών μου για την αναδιάρθρωση χρέους και της τακτικής που θα ακολουθούσαμε για να την πετύχουμε. Τώρα, ξάφνου, ο στόχος της αναδιάρθρωσης του χρέους είχε γίνει… εμμονή μου.

Ο Σαγιάς προσέτρεξε σε βοήθεια του Παππά χρησιμοποιώντας το απίστευτο επιχείρημα ότι το χρέος δεν αποτελεί πρόβλημα όσο η Τρόικα χρηματοδοτεί την αποπληρωμή του. Βλέποντας ότι ο Αλέξης άκουγε καταβεβλημένος χωρίς να απαντά μου κατέστη προφανές ότι είχε πλέον αποκηρύξει όλα όσα είχαμε συμφωνήσει ήδη από το 2011.

Το σχέδιο τους ήταν πλέον φανερά η αποδοχή της μνημονιακής διαδικασίας και η επαναδιάταξη της κυβέρνησής μας ως μια εκδοχή λάιτ της πολιτικής Σαμαρά. Θυμάμαι να καθόμαστε με τον Ευκλείδη στο Μαξίμου, χαμογελώντας πικρά ο ένας στον άλλον, περιμένοντας την έναρξη κάποιας σύσκεψης, την ώρα που σε διπλανό δωμάτιο οι Σαγιάς και Χουλιαράκης, συνεπικουρούμενοι από τον Δραγασάκη, έκοβαν και έραβαν, έγραφαν και έσβηναν, ακόμα ένα προσχέδιο Συμφωνίας Τεχνικών Κλιμακίων (SLA) που θα παρέδιδαν στην τρόικα: στην πραγματικότητα ενός νέου, οικονομικά μη βιώσιμου, Μνημονίου, πανομοιότυπο με το προηγούμενο, πέραν κάποιων ελάχιστων φύλλων συκής και -το σημαντικότερο- πολύ λιγότερο δημοσιονομικά βιώσιμο. Το όλο σκηνικό εξέπεμπε θλίψη.

Κάποια στιγμή, σε κατ’ ιδίαν συζήτηση, είπα στον Αλέξη ότι δεν θα μπορούσε να «πουλήσει» την SLA του Σαγιά ούτε στον εαυτό του, όχι απλά στην κοινοβουλευτική μας ομάδα. Συμφώνησε με αφοπλιστικό τρόπο και αμέσως έδειξε ακόμα πιο θλιμμένος απ’ όσο ήταν ήδη. Στο μεταξύ ο Jeff Sachs μου έστελνε επείγουσες προειδοποιήσεις: «Απαιτούν πρώτα τεχνική συμφωνία, υποσχόμενοι ότι θα συζητήσουν ελάφρυνση του χρέους μετέπειτα. Αλλά λένε ψέματα! Μόλις τους δώσετε την SLA θα αρνηθούν ακόμα και ότι σας υποσχέθηκαν οτιδήποτε. Μην την πατήσετε!» Πώς να έλεγα στον Jeff ότι πλέον ο Αλέξης δεν με άκουγε; Πως φαινόταν πλέον ταγμένος, από επιλογή ή παράλυση, να διαβεί ανόρεχτα αυτό το καταστροφικό μονοπάτι;

Καθώς πλησίαζε το τέλος Μαΐου ο Αλέξης εμφανιζόταν όλο και πιο νωχελικός, σε σημείο που έπαψε να κυριαρχεί, όπως προηγουμένως έκανε, των συσκέψεών μας. Το κενό έσπευσε, με την σιωπηλή συναίνεση των Δραγασάκη και Παππά, να καλύψει ο Σαγιάς. Μακρυγορώντας στην γλώσσα αλλά και το πνεύμα της SLA της Τρόικας, έμοιαζε να προεδρεύει. Η πλευρά μας είχε δώσει ήδη τα πάντα -δημοσιονομικούς στόχους που ισοδυναμούσαν με βαριά λιτότητα, αποδοχή των φορολογικών μοντέλων των δανειστών, αυξήσεις των φορολογικών συντελεστών, και ιδιωτικοποιήσεις χωρίς όριο και λογική – μη παίρνοντας τίποτα ως αντάλλαγμα. Κάθε φορά που επεσήμαινα ότι αναλαμβάνουμε δεσμεύσεις που δεν μπορούμε να εκπληρώσουμε λάμβανα απαντήσεις που πάνω-κάτω θύμιζαν ολική επαναφορά των επιχειρημάτων της εποχής Σαμαρά: Εφόσον λαμβάναμε νέα δάνεια το χρέος δεν αποτελούσε πρόβλημα γιατί αργά η γρήγορα θα αναδιαρθρωνόταν!

Σε μια απέλπιδα προσπάθεια να κερδίσω την προσοχή του Αλέξη συνέταξα, με τη βοήθεια του Glenn Kim, μια ακόμα πιο ήπια και μετριοπαθή εκδοχή της πρότασης μου για ανταλλαγές χρέους (Debt Swaps) και πρότεινα στον Αλέξη να την παρουσιάσει στην επερχόμενη ανεπίσημη τριμερή συνάντηση με την Γερμανίδα Καγκελάριο και τον Πρόεδρο Ολάντ, υποστηρίζοντας ότι οποιαδήποτε τεχνική συμφωνία στη βάση του σχεδίου Σαγιά θα αποτελούσε πολιτικό δηλητήριο για τον ίδιο αν δεν συμπεριλάμβανε τουλάχιστον την μετριοπαθέστατη αναδιάρθρωση για το χρέος που του πρότεινα. Ο Αλέξης συμφώνησε και μου τηλεφώνησε αργότερα έχοντας «καλά νέα». Η συνάντηση είχε πάει αρκετά καλά, με πληροφόρησε: «Η Άγκελα είπε ότι ήταν προετοιμασμένη να μελετήσει την πρότασή μας για το χρέος και με ρώτησε αν υπάρχει κάποιος να τη συζητήσει με τον Wieser».

Δυστυχώς τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά αν κρίνει κανείς από ένα μήνυμα που μου έστειλε ο Ευκλείδης την ίδια μέρα: «Η τριμερής πήγε άσχημα, οπότε θα χρειαστεί να… δώσουμε ακόμα περισσότερα!»

«Αλέξη», είπα, «κατάλαβες ότι η Μέρκελ σε παρέπεμψε στον νεκροθάφτη μας, τον Thomas Wieser, που δεν έχει καν την εξουσιοδότηση να συζητήσει την ελάφρυνση του χρέους μαζί μας; Και μου λες ότι αυτά είναι καλά νέα;»

Παρόλα αυτά έστειλα τον Glenn Kim στις Βρυξέλλες να συναντήσει τον Wieser μήπως και… Ο Glenn ήταν εξαιρετικός, όπως πάντα, εξηγώντας στον Wieser πόσο απλή, σύμφωνη με τους κανόνες του ESM, και αποτελεσματική ήταν η ανταλλαγή χρέους που προτείναμε, με ελάχιστο μάλιστα πολιτικό κόστος για την Καγκελάριο. Ο Wieser αναγκάστηκε τελικά να παραδεχτεί την αξία της πρότασής μας. Όμως η Μέρκελ δεν είχε κανένα λόγο να την συζητήσει καν καθώς δεν αντιμετώπιζε πλέον καμία αξιόπιστη απειλή, ή έστω πίεση, από την πλευρά μας. Έτσι η επιτυχία του Glenn απεδείχθη άκαρπη.

Σε σύσκεψη της πολιτικής ομάδας διαπραγμάτευσης την 30ή Μαΐου οι Σαγιάς και Χουλιαράκης πρότειναν στον Αλέξη να κανονιστεί ακόμα μια συνάντηση με τον Wieser. Τότε παρενέβην. Ένιωσα ότι ίσως ήταν η τελευταία μου προσπάθεια, γι’ αυτό επέλεξα τις λέξεις μου πολύ προσεκτικά:

«Δεν έχω πρόβλημα να μιλήσουμε ξανά στον Wieser, αν το επιθυμείτε. Αλλά να ξέρετε ότι δεν πρόκειται να γίνει τίποτα. Η μόνη μας ελπίδα ανάκτησης του ελέγχου της μοίρας μας είναι αν ο πρωθυπουργός μας, το πολύ μέχρι την Τετάρτη ή την Πέμπτη, παρουσιάσει το δικό μας αντι-Μνημόνιο -τη δική μας μεταρρυθμιστική και δημοσιονομική πρόταση για το πώς πρέπει να κλείσει η τρέχουσα δανειακή συμφωνία και ποια πρέπει να είναι η λογική και η μορφή ενός νέου μακροπρόθεσμου συμβολαίου με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντί να εγκλωβιστείς Αλέξη στο πλαίσιο της Τεχνικής Συμφωνίας της τρόικας, να επιμείνεις να συζητήσεις στη βάση ενός νέου Σχεδίου για την Ελλάδα στο οποίο το χρέος να είναι προαπαιτούμενο. Ναι, το ξέρω ότι επαναλαμβάνομαι επ’αυτού εδώ και δύο μήνες. Όμως είναι μονόδρομος και τώρα πια είναι έτοιμο ένα τέτοιο Σχέδιο, αποτέλεσμα συστηματικής δουλειάς με τον Jeff Sachs, τον Larry Summers και πολλούς άλλους».

Όσο μιλούσα, ο Σαγιάς, που καθόταν δίπλα μου, άρχισε να επαναλαμβάνει ρυθμικά και σαρκαστικά την ίδια φράση: «Πρόταση ρήξης, πρόταση ρήξης, πρόταση ρήξης. Αυτό κάνεις. Προτείνεις την σύγκρουση.»

Έφτασα στα όρια της υπομονής μου. Χτύπησα το χέρι μου στο τραπέζι και του είπα «Άκου να σου πω. Δεν θα με ξαναδιακόψεις. Ούτε θα ξαναβάλεις λόγια στο στόμα μου διαστρέφοντας το νόημα των λεγόμενών μου. Η Τρόικα και τα κανάλια της τα καταφέρνουν πολύ καλά σε αυτό. Δεν χρειάζονται την βοήθειά σου. Αλλά ως εδώ. Αν διαφωνείς, να περιμένεις μέχρι να έρθει η σειρά σου για να εκφράσεις τις σκέψεις σου».

«Τώρα με τρόμαξες!» είπε ο Σαγιάς με περίσια ειρωνική επιθετικότητα.

«Σπύρο, πρόσεχε, ολισθαίνεις στη σφαίρα της πολιτικής αλητείας.»

Ο Σαγιάς άρχισε να φωνάζει «Επί σαράντα χρόνια παλεύω σε αυτή τη χώρα, όχι σαν μερικούς που είδαν την ευκαιρία τους να γυρίσουν από το εξωτερικό και να κάνουν καριέρα».

«Χαίρομαι που επιτέλους πέφτουν οι μάσκες και μπορούμε να δούμε ξεκάθαρα ποιος υπονομεύει τον υπουργό Οικονομικών εκ των έσω», του απάντησα.

Αργότερα, μιλώντας με την Έλενα Παναρίτη, παρουσία της Δανάης, περιέγραφα την δυσάρεστη και χαώδη ατμόσφαιρα που ακολούθησε μετά από τη λογομαχία: «Για μια ακόμη φορά έφτασα μερικά εκατοστά από το να παραιτηθώ σήμερα. Αλλά δεν πρόκειται να τους κάνω τη χάρη. Ο Αλέξης προσπάθησε να με υπερασπιστεί αλλά το έκανε πολύ άτσαλα».

«Του έχουν κάνει μάγια» είπε η Έλενα.

«Όχι, δεν είναι αυτό», απάντησα. «Έχει παραιτηθεί εσωτερικά. Έχει κουραστεί και έχει χάσει το ηθικό του. Αλλά είναι η τελευταία μας ελπίδα. Θα παραμείνω μέχρι αυτή η ελπίδα να εξαφανιστεί ολοκληρωτικά».

Το αίμα και η σχολή του Σικάγο

Εκατόν τριάντα ένα χρόνια μετά τους νεκρούς εργάτες του Σικάγο, η Εργατική Πρωτομαγιά αν δεν υπήρχε και εκατό χρόνια ΚΚΕ εδώ στον τόπο των 200 εκτελεσμένων κόκκινων Μάηδων την αποφράδα του '44 στην Καισαριανή, θα 'φερνε περισσότερο σε σχολή του Σικάγο, με το αίμα να ρέει ωστόσο ακατάπαυστα στο όνομα της βαρβαρότητας του καπιταλισμού. Κι αν η θυσία στο Σικάγο διατηρεί άσβεστη την ελπίδα της τελικής νίκης της εργατικής τάξης, η διαχειριστική αριστερά της αγοράς παίρνει μέτρα και δίνει ζωή στην ιδεολογία «των παιδιών του Σικάγο» που υπερασπίστηκαν την ελευθερία της αγοράς, τηρώντας κατά γράμμα την πολιτική τη μακιαβελική του σοκ.

Παραμονή Πρωτομαγιάς του '17 στην Ελλάδα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και του ευρώ, του ΝΑΤΟικού σουλάτσου στο Αιγαίο, των σπαρακτικών βρυχηθμών στα έγκατα της Βαλκανικής πυριτιδαποθήκης κι όλοι - πλην ΚΚΕ - θέλουν να σώσουν τους εργάτες, τους άνεργους, τους ανάπηρους, τους συνταξιούχους με το σοκ της καπιταλιστικής ανάπτυξης, βάζοντας τον φτωχό μ' ένα ευρώ να σώζει τον θεόφτωχο μ' ένα ευρώ και τα εκατομμύρια κέρδη του εμπορίου του αίματος να αθροίζονται στο πλεόνασμα της εορταστικής υποκρισίας.

Γιατί με αναπηρία 79,5% και μετά από σωτήριες περικοπές 35% το επίδομα ζωής και επιβίωσης συμποσούται στο ιλιγγιώδες ποσό των 288 ευρώ το μήνα!... Αλλά η Εργατική Πρωτομαγιά θα είναι και τυπικά πλέον επίσημη αργία και όχι απεργία εις αναγνώρισιν του αίματος που έχυσαν οι εργάτες στα πόδια του Κατρούγκαλου και του βγαλμένου απ' τη σχολή του Σικάγο προσωπικού του κομμουνισμού.

Η αριστερή ανάπτυξη, ένα μοιραίο ραντεβού για την εργατική τάξη και ειδικά για τους συνταξιούχους που θα τη συναντήσουν μετά την «αξιολόγηση» ως χολέρα στα χρόνια του έρωτα της εξουσίας ξέρουν από τώρα ως τιμημένη εργατιά που της χαρίζουνε και μιαν αργία, μεγάλη προσφορά, αφού η κυρία ανάπτυξη απαιτεί και τις Κυριακές όλα ανοιχτά, ότι θα χάσουν υπολογισμένα και ένα, και δύο, και τρία, και τέσσερα κατοστάρικα, αφού όσο πιο πολύ δούλεψες κι όσο πιο πολύ γέρασες, τόσο πιο πολύ αντέχεις τις περικοπές...

Κι όμως αυτήν την Πρωτομαγιά όσα έστω και ημιθανή μέλη της εργατικής τάξης παγιδεύτηκαν στις ΣΥΡΙΖΑίικες αυταπάτες θέλουν να μην πεθάνουν σαν υπάκουα ζώα, να ανταποκριθούν στο πραγματικό της κάλεσμα που σαλπίζει απ' άκρου σε άκρου της χώρας το ΚΚΕ. Γιατί αποκλείεται να μην άκουσαν τον πρωθυπουργό να λέει πως είχε κι εκείνος αυταπάτες, αλλά ο λαός αφού δεν βγαίνει στους δρόμους πια του παρέχει όλη τη νομιμοποίηση να το λέει, να το εφαρμόζει, να το απολαμβάνει και εντέλει να μην ντρέπεται.

Εναλλακτική αντίσταση στη βαρβαρότητα καμιά Πρωτομαγιά δεν μπορεί να κατασκευάσει, ούτε σαν προσφορά ταξιδιωτικού πρακτορείου για ειδυλλιακό διήμερο απόδρασης από την καθημερινότητα. Και δη δι' αντιπροσώπευσης της εργατικής τάξης από τον καταπιεστή της. Μέρες δε που είναι, ιμπεριαλιστικής πολεμικής περικύκλωσης του λαού μας, οι νέοι σπρώχνοντας τα καροτσάκια των γερόντων ας τιμήσουν την προλεταριακή Πρωτομαγιά, πριν ντυθούν το χακί κι ακουστεί το «Μέρα Μαγιού μου μίσεψες» για ηρωισμούς στο όνομα της σαπίλας του συστήματος.

 Λιάνα ΚΑΝΕΛΛΗ

    

Ήθη και Έθιμα της Πρωτομαγιάς

Τον περιμένουν όλοι σαν τον καλύτερο μήνα του χρόνου. Γι’ αυτό τον είπαν και Καλομηνά και Πράσινο. Στην Μακεδονία, Κερασάρη απ’ τα φημισμένα κεράσια της εποχής και στην Ήπειρο Λούλουδο. Στην Κάλυμνο, Θερισμό και στην Κύπρο, Πεντεφά, λόγω της μεγάλης διάρκειας της ημέρας. Δεν είναι άλλος από τον Μάιο, που οφείλει το όνομά του στη θεά Μαία, μητέρα του Ερμή, σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία. 

Από την αρχαία εποχή, ο μήνας αυτός εθεωρείτο σύμβολο της άνοιξης και της νεότητας και ήταν προστατευόμενος από τον Απόλλωνα, τον οποίο προσωποποιούσαν με έναν άντρα στο μεταίχμιο δύο ηλικιών, που φορούσε στο κεφάλι του κάνιστρο με λουλούδια. 

Επίσης την εποχή αυτή, ανεβαίνει ο Ευάνθης Διόνυσος από τον Άδη, όπου τον έριξε σκοτωμένο ο Περσέας. Πατά τον θάνατο και η ανάστασή του την φύση ανασταίνει. Και οι συστάδες καρποφόρων δέντρων, βγάζουν τους πρώτους ανθούς και γίνονται οι πρώτες ορχήστρες της ζωής.

Στις 16 Μουνυχιώνος, που αντιστοιχεί στην πρώτη μέρα του Μάη, γιορτάζονταν στον Πειραιά τα Μουνύχια, προς τιμήν της Μουνυχίας Αρτέμιδος, με πομπές στον ιερό λόφο της Μουνυχίας, την σημερινή Καστέλλα, όπου πρόσφεραν γλυκίσματα στην θεά και τελούσαν νεανικούς αγώνες. Επίσης γιορτάζονταν τα Βαυρώνεια, προς τιμήν της Βαυρωνείας Αρτέμιδος. Οι Ρωμαίοι αργότερα, την ημέρα αυτή γιόρταζαν τα γενέθλια της θεάς Μαίας.

Και κατά τον Μεσαίωνα όμως, η συγκεκριμένη μέρα συνέχισε να θεωρείται σημαντική. Οι νέοι προσέφεραν τότε στην αγαπημένη τους πλεγμένο στεφάνι από κερασιά, το ξύλο της οποίας λεγόταν και μαγιόξυλο. Και στην Κωνσταντινούπολη όλος ο λαός μαζευόταν στο στάδιο και υποδεχόταν τον Αυτοκράτορα που έφτανε με ύμνους της Άνοιξης.

Η Πρωτομαγιά συνέχισε να είναι και στη νεώτερη εποχή η μέρα της φύσης, η γιορτινή. Και τα λουλούδια, άξιοι πρεσβευτές της, στεφάνια χιλιάδες φτιάχνουνε, τους μάηδες. Εφτά ειδών λουλούδια η παράδοση το θέλει τα μαγιοστέφανα να στολίζουν. 

Τριαντάφυλλα, βιολέτες, γεράνια, γαρύφαλλα, μαργαρίτες, ανεμώνες και υάκινθοι. Ανάμεσά τους τοποθετημένα και αγκάθια και φύλλα μαύρης συκιάς για τους εχθρούς, στάχυα, κλωνιά ροδιάς και μυγδαλιάς για την ευφορία, μα και σκόρδα για την βασκανία. 

Κι έπειτα τα αγόρια, τα μαγιόπουλα, προσφέρουν τα στεφάνια στις μαγιοπούλες, τα κορίτσια, σημάδι έρωτα αιώνιο. Και στις εξώπορτες αφού νυχτώσει τα κρεμάνε, για ευτυχία και χαρά, μέχρι που τελικά ξεκρεμιούνται παραμονή του Άη Γιάννη του Κλήδονα, για να καούνε στις φωτιές. 

Μια τέτοια μέρα βέβαια, από κοντά και τα τραγούδια κι οι κιθάρες. Κι οι κάπως μεγαλύτεροι θυμούνται αυτά που άκουγαν απ’ τους παππούδες τους, για τις γιορταστικές παρέες που κατευθύνονταν, εν χορώ, στους ανθόκηπους, στα άλση και τους αγρούς για να «πιάσουν τον Μάη». 

Ξακουστά έχουν μείνει τα μαγιάτικα πανηγύρια που στήνονταν στην Αθήνα, στους λόφους της Πλάκας, αλλά και στην πλατεία Αγάμων, στην Πατησίων, εκεί που τελείωνε τότε η πόλη.

Απ’ την γιορτή βέβαια δεν θα μπορούσε να λείψει και το Δημοτικό μας τραγούδι:

«τώρα Μαγιά, τώρα δροσιά, τώρα το καλοκαίρι

τώρα ‘μορφαίνουν τα κλαδιά, τώρα ‘μορφαίνει ο τόπος».

Κι επειδή, από παρήχηση, ο Μάης έφτασε να συνδέεται με τα μάγια:

«Πρωτομαγιά μου τά ‘ριξες τα μάγια και με μάγεψες».

Κι η ποίηση, παρούσα κι αυτή, τον έρωτα εξυμνεί:

«Δρέψατε πάλιν ερασταί ευδαίμονες ναρκίσσους

εις του Μαΐου τους χρυσούς κι ευώδεις παραδείσους».

Στις μέρες μας συνεχίζουμε να γιορτάζουμε την Πρωτομαγιά στην εξοχή. Έστω κι αν φτάνουμε μέχρι εκεί με τ’ αυτοκίνητο. Και μαγιοστέφανα να φτιάχνουμε. Έστω κι αν δεν τηρούμε το έθιμο που απαιτεί εφτά ειδών λουλούδια. Συνεχιστές γινόμαστε έτσι μιας μακραίωνης παράδοσης, που θέλει την μέρα αυτή γιορτή να ‘ναι της άνοιξης, του έρωτα, της φύσης, της ίδιας της ζωής.

 Κώστας Μπούζας