Holders of one
position, wrong for years
W. AUDEN, THE
SHIELD OF ACHILLES
......το μονοπάτι, τα τείχη - έχουν χαραχτεί στη
μνήμη - ο θάνατος του Αστυάνακτα - φαινόταν, - θα κρατήσει καιρό η θρησκευτική
καταληψία που μας φέρνει πιο κοντά στο αίμα, - τρεις φορές, τρεις μέρες ή τρεις
σπονδές, - η θάλασσα όταν τη συνεπαίρνουν τα σύννεφα, με το που ξανοίγεται ο
πνιχτός ήχος, τώρα νοιάζομαι να μη βλέπω όνειρα, η ζωή θέλω να 'χει νύχτες από
κόκκινα πεύκα ή ατόφιο ασήμι, όλβιος και μακάριος, κάτι περικυκλώνει ενθαρρυντικά
την ησυχία, - ακούγεται ο τελευταίος χτύπος, γυρίζουν τα πουλιά κι οι
νυχτερίδες πίσω απ' το καπέλο του αγωγιάτη στις φωλιές όπου βυθίζονται -, τα
δέντρα μάς πληγώνουν όταν δεν σέρνονται βελούδινες φωνές πάνω στο χόρτο - ''τα
φαντάσματα κουβεντιάζουν μ' ασυμμετρίες περίεργες - οι νύχτες σπρώχνουν τις
μυρουδιές, -μόνες και μετέωρες -, κρατούν τη ζεστασιά ασθμαίνοντας, τα πρόσωπα
λιγοστεύουν, - καθαρίζω τα παπούτσια μου από το τέλος του κατακλυσμού, - όπως
το τέλος του πολέμου, ''είμαι αγγελιοφόρος - τηλεγραφητής - σάς φέρνω ειδήσεις
απ' όσους έφυγαν'', το είπε με απλότητα επαγγελματική, όπως κανείς ετοιμάζεται
ν' αφήσει τα εγκόσμια για κάτι ανεξήγητο - ''μια μέρα των ημερών θα λείψω
φυλακισμένος στην αιωνιότητα - θα είναι κάτι πολύ συγκινητικό'', η φλόγα
υψωνόταν και ξανάπεφτε ή τα σκυλιά στην πόρτα του στάβλου αφηρημένα
ΣΚΑΜΑΝΤΡΟΣ : ......στην αγκαλιά μιας γυναίκας,
ταξιδεμένος στον ώμο της, ήταν απύθμενος την ώρα της θυσίας ο ποταμός, τόσοι
νεκροί, η Εκάβη έκρυψε τα νυφικά σεντόνια, το ματωμένο αιδοίο της η Πολυξένη -
''θα ξανάρθουμε, θα ξανάρθουμε'', λέγαν οι προξενητάδες, -του γάμου που
αρνήθηκε η Εκάβη - το φάντασμα του θεϊκού Αχιλλέα σκάβει τον τάφο τους - τα έσχατα, τη σκοτεινή μας
μοίρα.
SARAH KANE[1] :
......είπα
να του γιορτάσω τα γενέθλια, τ' απομεσήμερο που ο χειρομάντης δε βρίσκει πάντα
κάτι να πει, -με τις παλιές οικογενειακές φωτογραφίες στους τοίχους -θα είμαι
στη θέση της, μπορεί στη θέση και των δύο, - η Εκάβη περνάει ένα σίδερο μακρύ
πάνω απ' τον ώμο μου ''αιχμαλώτισέ με'', της λέω, ''με τρεις ενήλικους νέγρους
στη διάθεσή μου, να μείνει γραμμένο στα κατάστιχα της ενορίας, με κεφαλαία, έπρεπε να κυρτώσω -με περιχύνει
χαμόγελα, -χρόνιοι δαχτυλισμοί ή βουτηγμένες σιωπές σε χθόνια μπλουζ''- εξευμενισμός προς
τον Διόνυσο -το φάντασμα του θεϊκού Αχιλλέα σκάβει - τον τάφο ή τον τάφο μας
-το αυτοκίνητο που οδηγούσε στο σταθμό κάθε άσπονδο ''καμιά προπαίδεια'', -δε
θα το ζητούσε κάτι τέτοιο από αυτήν με τρόπο απότομο ή ωμό, είχε τον τρόπο του,-
μια ανεξιχνίαστη εκδούλευση κάτω απ' τα φώτα του δρόμου, η αυγή είναι σκληρή
πυκνώνει ό,τι εκζητώντας το έλεος των θεών έχει θαφτεί – Ασέληνη νύχτα με
χίλιους δρόμους οι νεκροί αθόρυβα παραμονεύουν έχεις την αλήθεια που αξίζεις
και τους λόγους - στις Πλάτρες [2] είν'
τ' αηδόνια που θωπεύουν αρχαίες σκουριές στο ξέφωτο. Την άλλη μέρα....
ΤΩΡΑ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΕΧΩ
ΕΝΑΝ ΠΕΡΙΠΑΤΟ Α LA JOYCE : .......θα μιλήσω και για την γυναίκα του εφημέριου ή
την τελευταία αυτόκλητη ιέρεια καθώς μου ανεβάζει το αίμα στο κρανίο, εκεί που
αγγεία και φλέβες ορίζουν τον γεωφυσικό χάρτη του προσωπικού μου λαβύρινθου, -
αστήρικτες υποθέσεις στα θερμοκήπια των αστών, ό,τι συμβαίνει είναι εντός των
τειχών και κάποτε μόνο στη θάλασσα, - όσοι είναι ζωντανοί έχουν άμμο στα μάτια,
''όπως σάς είπα - μελλοντικοί ναυαγοί - να μου γράφετε στη διεύθυνση αυτή κι
από κάτω το όνομα του αγνοούμενου - μη με αποκαλείτε κύριο, δεν επιβιώνουν τα
μυστικά''
ΠΟΛΥΞΕΝΗ : ...ήταν η
Sarah Kane, δεν το αμφισβητούσα, μπορούσα να κατανοήσω τ' αποτυπώματα των
ερώτων της, έβγαινε στην αυλή τοίχο τοίχο μ' ένα φανάρι ασετιλίνης ψάχνοντας τα
ίχνη της απόδρασης,- φυσικό θα ήταν η ευτυχία κάποιου άλλου ή άλλης - αλλού -
σάς μιλώ έτσι γιατί δε φτάνει που θέλετε την τιμωρία μου, - οι λέξεις έχουν μια
αυτοκρατορία δική τους, εξ ου και η αγάπη μου για τα παιχνίδια και τον θάνατο
-''νύχτα με χίλιους δρόμους'' – ...φορές που οι ερωτευμένοι είναι παραπάνω από
δυο νεκρούς, αν είναι να πληρώσει σ' αυτόν τον κόσμο κάποιος ξεκινάει την
ουτοπία, σαν γενναιοφροσύνη ανυπόφορη : η μνήμη αυτή μες στην απώλεια θαρρεί
πως κυνηγά το συρφετό μας πέρα ως πέρα
στα
πλοία, - ο ίσκιος ο βαρύς κι η θαλπωρή του γάμου, που αρνήθηκε η Εκάβη στα
τείχη και στους φεγγίτες του ανάκτορου οι θάνατοι έχουν προδιαγραφεί, ο Σεργκέι
Μιχαήλοβιτς Αιζενστάιν συζήτησε με το θωρηκτό Ποτέμκιν, θα παραλάβουν τη σωρό
και το Φάντασμα του Αχιλλέα, η Τροία χτίζεται εκ νέου στην Οδησσό, στα
σκαλοπάτια της.
TO ΘΩΡΗΚΤΟ ΠΟΤΕΜΚΙΝ : ......ο άνεμος έχει πόδια
γυμνά, τι μπορεί να μένει από τη χτεσινή ομορφιά απ' τ' αποκόμματα του ήλιου
στα μακρινά αμπέλια, στις στέγες των ιερών, στις απέθαντες ναυαρχίδες – περνούν
οι αιώνες την ισόβια εξορία του ματωμένου της αιδοίου την αειφυγία
''κρεμώντας στον ώμο
τη δίκαιη λύρα''[3]
....η ομίχλη υποστήριζε ο Auden, - τα μάτια ανοιχτά
σαν κατοικίδια τ' ουρανού, θόρυβοι σαν την επιβεβαίωση πως έλειπες -
''είναι ανάγκη να παντρευόμαστε νεκρούς'', ''κάποιον που πατάει ανάερα, ξυστά
πάνω στη γη- από μια χτεσινή ομορφιά τι απομένει;;'', ή ομίχλη ξαναγυρίζει -
έχοντας έναν περίπατο a la Joyce - εξουσιαστική ακίνητη, αναγνωρίζω την
αποκάλυψη ή την τύψη η ομορφιά είναι στη στρογγυλή κλίση των ώμων, η μοναξιά
μάς τριγυρίζει, το χώμα γίνεται κάποτε φωτεινό, προαίσθημα που δικαιώνει κάθε
έγκλημα, Ω, γαμήλια αιωνιότητα, - έμαθα γραφή κι ανάγνωση ψηλαφώντας παλίμψηστα
νεκρών πάνω απ' την Άβυσσο, στα ναυάγια έδεσα τις φλέβες μου, - τώρα ακούω τους
παλιούς σκελετούς που ομολόγησαν την αξεπέραστη Αλήθεια – περνούν οι αιώνες την
ισόβια εξορία.
ΕΚΑΒΗ : ......η Άλμα Μάλερ δε μου θύμιζε τυχαία την
Κόζιμα - την Κόζιμα Βάγκνερ - πάνω από θρύλους και ρόλους κυνικούς χρησίμευσε η
ιστορία σας για να περάσω τη νύχτα χορεύοντας ζεσταίνω το κενό με την ανάσα μου
Ωσαννά εν τοις Υψίστοις κι Αλληλούια κακόφημα ξενοδοχεία και πωλητές σπίρτων
έτσι επέζησε ο Κοκόσκα [4] με
τον πόλεμο καταρρέει ένα είδος θεολογίας delirium tremens μεταναστεύουν οι
πόρνες και μένουν απαράλλαχτες γιατί μάς σώζουν οι μεταμορφώσεις τους.
Tolerable. Νικηφόρα τ' αποτελέσματα για όλους- η φρίκη ταξιδεύει αργότερα όπως
ο πυρετός ενός ζώου που δεν πρόλαβε ή μια αφορμή για να θυμάσαι την εξόδιο
ακολουθία σου.... - ο ίσκιος ο βαρύς κι η θαλπωρή του γάμου, που αρνήθηκε
η Εκάβη το φάντασμα του νεκρού Αχιλλέα σκάβει τον τάφο τους, - τα έσχατα, τη σκοτεινή μας
μοίρα
SARAH KANE Ή ΕΝΑΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΠΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΜΑΙ A LA
JOYCE : .....πρέπει να ζήσω, να πληρώσω το τίμημα αλλοιώς,- με άλλους τρόπους,-
μ' ακολουθεί ο Προμηθέας - Ελεύθερος Δεσμώτης-, περπάτησα στα πιο άγονα
βουλεβάρτα, γέννησα -έπιασα με τα χέρια το τέλος κάθε αγαπημένου, σε κάθε
ραψωδία υπογράφω με τα δόντια μου το χρόνο που βλαστημάει την ώρα όταν με
γέννησε, ''είσαι ηλίθιος'' του κάνω, δείχνω τον πιο κομψό εαυτό μου,
προσεύχομαι στη σκληρότητα που έχουν οι γυρισμοί όταν συμβαίνουν και μόλις τώρα
έμαθα για κείνο το θάνατο των γήινων πραγμάτων, - ας είναι κάποιος να πει ''μια
χαρά άνθρωποι ήταν όλοι τους - ό,τι καλύτερο μπορούσαν,το έκαναν'', -
''αργότερα έμαθα πως ήταν ο Δίας, ο τραπεζίτης!'' [5]
[2012], 2018
τέλος
ΑΝΑΦΟΡΕΣ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1], SARAH KANE, θεατρική συγγραφέας που αυτοκτόνησε
σε ηλικία 29 ετών, ιδρύει με ιδιαίτερη κλίση στη διακειμενικότητα το λεγόμενο
''θέατρο της ωμότητας'' [Διαδίκτυο]
[2[, ''Τ' αηδόνια δε σ' αφήνουνε να κοιμηθείς στις
Πλάτρες / Ποιες είν' οι Πλάτρες, ποιο είναι τούτο το νησί //Γ. ΣΕΦΕΡΗΣ, ΕΛΕΝΗ
[3], ''κρεμώντας τη λύρα τη δίκαιη στον ώμο'' έτσι
είναι ο στίχος στα πράγματα /Δ. ΣΟΛΩΜΟΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ, Α' σχεδίασμα
[4], βλ. για τον
έρωτα της Άλμα Μάλερ, συζύγου του συνθέτη Γκούσταβ Μάλερ, και του
εξπρεσσιονιστή ζωγράφου Όσκαρ Κοκόσκα - βλ. και ΕΛΙΑΣ ΚΑΝΕΤΙ, ΠΑΡΤΙ ΚΑΙ
ΑΕΡΟΜΑΧΙΕΣ, Καστανιώτης, 2003, μτφρ. Αλεξάνδρα Παύλου [περίφημος πίνακας του
Κοκόσκα '''ο πωλητής σπίρτων'' - η τραγικότητα του ανθρώπινου είδους μετά τον
πόλεμο
[5], ΑΝΤΡΕ ΖΙΝΤ, Ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ
ΔΕΣΜΩΤΗΣ,Καστανιώτης, 2010, μτφρ. Γεωργία Ζακοπούλου [το έργο αυτο του Ζιντ
περιέχεται στον κατάλογο INDEX, των απαγορευμένων βιβλίων του Βατικανού από το
1953]
Σημ. : .....ο Τρωικός πόλεμος άρχισε με την θυσία
της Ιφιγένειας και τελειώνει με την θυσία της Πολυξένης, κόρης της Εκάβης.
Αυτήν πόθησε το φάντασμα του Αχιλλέα. Ο τελετουργικός γάμος της μ' έναν νεκρό
είναι η θυσία της. Ο αντιφεμινιστής Ευριπίδης θεωρεί απαραίτητη τη θυσία για να
τελειώσει ο πόλεμος, αντίβαρο στην αρπαγή της Ωραίας Ελένης /βλ. και Διαδίκτυο]
....το
ομώνυμο σονέτο, διάσπαρτο στο κείμενο είναι του γράφοντα [2012]