Der Spiegel: Η πολιτική λιτότητας του Σόιμπλε ήταν προκλητική

«Η μείωση των επενδύσεων θα προκαλέσει πιθανότατα δυσαρέσκεια, καθώς οι επικριτές του Σολτς τον κατηγορούν ότι διοικεί το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών όπως ο προκάτοχός του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε Η πολιτική λιτότητας του Σόιμπλε την προηγούμενη νομοθετική περίοδο θεωρούνταν προκλητική» τονίζει το Spiegel.

Στο Spiegelonline, σε ρεπορτάζ με τίτλο «Η Γερμανία περιστέλλει τις επενδύσεις της», τονίζει ότι ενώ «ο μεγάλος συνασπισμός είχε ανακοινώσει με την ανάληψη εξουσίας μεγάλες επενδύσεις για το μέλλον, σύμφωνα με το προσχέδιο προϋπολογισμού του υπουργού Οικονομικών Σολτς, «θα μειωθούν σημαντικά οι δημόσιες δαπάνες μέχρι το 2022».

Το γερμανικό περιοδικό γράφει ότι η γερμανική οικονομία ανθεί και τα φορολογικά έσοδα είναι υψηλότερα από ποτέ. Παρόλα αυτά η γερμανική κυβέρνηση θέλει να μειώσει τις δημόσιες επενδύσεις.

Αρχικά οι επενδύσεις θα αυξηθούν το 2018 και 2019, αλλά κατόπιν θα μειωθούν κάτω από το επίπεδο του 2017, καθώς θα πραγματοποιηθούν δημόσιες επενδύσεις ύψους μόνο 34 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, στα μέσα Μαρτίου, ο μεγάλος συνασπισμός είχε εξαγγείλει ότι θέλει να κάνει περισσότερες επενδύσεις. Η Ένωση (CDU/CSU) και το SPD θέλουν να δαπανήσουν 46 δισ. ευρώ αυτή τη νομοθετική περίοδο για την κατάργηση του φόρου αλληλεγγύης, την αύξηση του επιδόματος τέκνων και την προώθηση σχήματος κοινωνικών κατοικιών.

Η μείωση των επενδύσεων θα προκαλέσει δυσαρέσκεια

Πρόσφατα ο Σολτς δήλωσε ότι δεν υπάρχουν περισσότερα διαθέσιμα χρήματα, διότι δεν έχουν ληφθεί υπόψη μια σειρά από επιβαρύνσεις στον προϋπολογισμό. Το επόμενο έτος, η κυβέρνηση πρέπει να αυξήσει το αφορολόγητο ελάχιστου εισοδήματος. Αυτό σημαίνει απώλειες σε φόρους 10 δισ. ευρώ μέχρι το 2021. Επίσης, πρέπει να αυξηθεί το κόστος της συλλογικής σύμβασης στον δημόσιο τομέα. Κάθε αύξηση κατά μία ποσοστιαία μονάδα για τους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους σημαίνει επιβάρυνση του ομοσπονδιακού ταμείου κατά 300 εκατ. ευρώ, υπολογίζουν οι ειδικοί του Σολτς.

«Η μείωση των επενδύσεων θα προκαλέσει πιθανότατα δυσαρέσκεια, καθώς οι επικριτές του Σολτς τον κατηγορούν ότι διοικεί το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών όπως ο προκάτοχός του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε Η πολιτική λιτότητας του Σόιμπλε την προηγούμενη νομοθετική περίοδο θεωρούνταν προκλητική» τονίζει το Spiegel.

Αυτός είναι ο Τούρκος που συνελήφθη για παράνομη είσοδο στην Ελλάδα

Στη δημοσιότητα έδωσαν τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, τη φωτογραφία του Τούρκου, που συνελήφθη το απόγευμα της Τετάρτης, επειδή πέρασε τα σύνορα και βρέθηκε σε ελληνικό έδαφος.

Όπως αναφέρουν σε ρεπορτάζ τους, τα πρακτορεία Doğan, Anadolu, ο Μουσά Αλερίκ, είναι εργάτης του δήμου και έκανε εργασίες στην περιοχή, όταν έκανε μανούβρα με το σκαφτικό μηχάνημα και βρέθηκε σε ελληνικό έδαφος. Αμέσως έγινε αντιληπτός και συνελήφθη, χωρίς να προβάλει καμία αντίσταση.

Ο Μουσά Αλερίκ, δήλωσε αγρότης και πως εκτελούσε εργασίες ανανέωσης του δικτύου ύδρευσης για λογαριασμό του δήμου Αδριανούπολης. Ο δήμαρχος, Ρετζέπ Γκιουρκάν, επιβεβαίωσε ότι η σύλληψη έγινε για παράνομη είσοδο στην Ελλάδα. Πρόσθεσε ότι ο συλληφθείς έχει οδηγηθεί στο αστυνομικό τμήμα της Ορεστιάδας και ότι έχουν γίνει επικοινωνίες προκειμένου να αφεθεί ελεύθερος ο συλληφθείς.

Βουλή: Θερμό επεισόδιο στη Βουλή με φόντο την κόντρα Μαξίμου – Μαρινάκη

Στην Ολομέλεια της Βουλής μεταφέρθηκε η αντιπαράθεση μεταξύ του Μεγάρου Μαξίμου και του εφοπλιστή και εκδότη Βαγγέλη Μαρινάκη σχετικά με το νυκτερινό τηλεφώνημα στον κυβερνητικό εκπρόσωπο Δημήτρη Τζανακόπουλο και την προσφυγή στη Δικαιοσύνη που έχουν προαναγγείλει οι δύο πλευρές.

Την αρχή έκανε ο Νίκος Δένδιας ο οποίος εξέφρασε τη έντονη δυσαρέσκεια της Νέας Δημοκρατίας για τους χαρακτηρισμούς του Μεγάρου Μαξίμου. «Μας έχει κάνει φοβερή εντύπωση το χθεσινό non paper του γραφείου του Πρωθυπουργού» είπε και διερωτήθηκε «από πού κι ως πού έχει τη δυνατότητα ο πρωθυπουργός της χώρας, να εκφράζει κρίσεις επί εκκρεμούς δικαστικής υποθέσεως με βεβαιότητα, να καταδικάζει δια λόγου οιονδήποτε για οτιδήποτε». «Ποιο είναι το θεσμικό όριο λειτουργίας; Πώς θα προασπίσουμε αυτό για το οποίο αυτή η χώρα έχει ματώσει;» ρώτησε ο κ. Δένδιας. Μάλιστα διερωτήθηκε γιατί οι «δικαιωματικοί» του ΣΥΡΙΖΑ δεν διαμαρτυρήθηκαν για την παραβίαση των δικαιωμάτων του εφοπλιστή. «Δεν συνιστά αυτονόητο ανθρώπινο δικαίωμα η αμφιβολία μέχρι την έκφανση της τελικής, της τελεσίδικης απόφασης της ελληνικής δικαιοσύνης και της δικαιοσύνης γενικά;» είπε και ρώτησε εκ νέου: «Ποιο είναι το ευρωπαϊκό κεκτημένο στο οποίο μετέχουμε επιτέλους σαν χώρα; Θέλουμε να είμαστε μια ευρωπαϊκή σύγχρονη χώρα ή δεν θέλουμε να είμαστε μια ευρωπαϊκή χώρα;»

ΣΥΡΙΖΑ: Κάποιοι νομίζουν ότι θα εκβιάσουν την κυβέρνηση

Στον κ. Δένδια απάντησε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Μαντάς καταλογίζοντας στη ΝΔ αλλά και στα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης ότι «δεν βρήκαν να πουν μια λέξη» για το νυχτερινό τηλεφώνημα του κ. Μαρινάκη στον κυβερνητικό εκπρόσωπο. «Κάποιοι νομίζουν ότι όπως γινόταν, ίσως, -δεν θέλω να το πιστέψω προσωπικά- σε άλλες εποχές, θα μπορούν με τον ίδιο τρόπο να εκβιάζουν, να απαιτούν και να σηκώνουν τα τηλέφωνα για μια τυπική –λέει- διαδικασία, κάποιες περασμένες ώρες της νύχτας» είπε ο κ. Μαντάς.

«Ας μας κάνουν αυστηρή κριτική, αν θεσμικά θεωρούν ότι έχουμε εκτραπεί ή παρεμβαίνουμε ή άλλα τέτοια πράγματα, τα οποία λέγονται σε αυτή τη Αίθουσα επανειλημμένα αλλά μία λέξη για το τυπικό, δήθεν, τηλεφώνημα του μεγαλοεπιχειρηματία δεν ακούσαμε» συμπλήρωσε απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση και υπογράμμισε ότι «ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας διώκεται ποινικά».

Ο κ. Μαντάς διερωτήθηκε δε αν μπορούν οι επιχειρηματίες «να σηκώνουν τα τηλέφωνα και να παίρνουν τηλέφωνα θεσμικούς εκπροσώπους του ελληνικού λαού μέσα στη νύχτα για να ζητήσουν τον λόγο, γιατί η ανακοίνωση βγήκε έτσι ή αλλιώς». «Σε αυτό τουλάχιστον θα έπρεπε να πάρουν θέση τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Και λυπάμαι που δεν βρήκαν να πουν μία λέξη γι’ αυτό» κατέληξε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ.

News247.gr

Επιστολές-βόμβες από την Εφορία, έρχεται τσουνάμι ελέγχων

Δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα που έχουν εκκρεμότητες με την εφορία, θα υποστούν τους επόμενους μήνες εξονυχιστικούς ελέγχους και θα χρειασθεί να "δικαιολογήσουν τα... αδικαιολόγητα" για αποφύγων τον καταλογισμό πρόσθετων φόρων και να γλιτώσουν ανάλογα πρόστιμα και προσαυξήσεις. Κατά κύματα φεύγουν αυτές τις μέρες  από τις εφορίες οι επιστολές-"βόμβες", με τις οποίες οι φορολογούμενοι καλούνται να προσέλθουν για έλεγχο.

Μέχρι την επόμενη Τρίτη 8 Μαΐου, οι εφορίες και τα ελεγκτικά κέντρα της ΑΑΔΕ πρέπει να αδειάσουν τα συρτάρια τους, κοινοποιώντας όλες εντολές φορολογικών ελέγχων που έχουν εκδοθεί κατά καιρούς και παρέμεναν θαμμένες στα συρτάρια.

Το... τσουνάμι θα κορυφωθεί την επόμενη εβδομάδα, στο τελευταίο διήμερο της προσθεσμίας.

Οπως αναφέρεται σε εγκύκλιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΠΟΛ.1073/17/4/2018), μέχρι τις 8 Μαΐου πρέπει να κοινοποιηθούν όλες οι εκκρεμείς εντολές φορολογικού ελέγχου (ή προσκλήσεις παροχής πληροφοριών στο πλαίσιο εκκρεμών εντολών). Αλλιώς θα είναι άκυρες.

Κοινοποίηση σε 5 εργάσιμες

Βάσει των νέων διατάξεων, από τις 9 Μαΐου όλες οι εντολές ελέγχου πρέπει να κοινοποιούνται στον φορολογούμενο υποχρεωτικά εντός 5 εργάσιμων ημερών από την έκδοσή τους.

Η σχετική εγκύκλιος που εκδόθηκε στις 17 Απριλίου 2018, προβλέπει ότι «οι υφιστάμενες εκκρεμείς εντολές φορολογικού ελέγχου, εφόσον δεν έχουν κοινοποιηθεί ή δεν έχει κοινοποιηθεί η πρόσκληση του άρθρου 14 του ΚΦΔ, κοινοποιούνται άμεσα - και σε κάθε περίπτωση εντός δεκαπέντε (15) εργασίμων ημερών από την έκδοση της παρούσας». Οι 15 εργάσιμες μέρες συμπληρώνονται την 8η Μαΐου.

Όσοι λάβουν το ραβασάκι από την εφορία, ή κληθούν να το παραλάβουν από την οικεία ΔΟΥ, έχουν περιθώριο 30 ημερών να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση και να αποδεχτούν το πρόστιμο, το οποίο μπορεί να μειωθεί κατά 40%.

Ειδικότερα ο φορολογούμενος που θα λάβει εντολή ελέγχου μπορεί να υποβάλειτροποποιητική δήλωση και να αποκαλύψει τα εισοδήματα που είχε αποκρύψειαρχικά. Στην περίπτωση που από την τροποποιητική δήλωση προκύπτει ποσό φόρου προς καταβολή, η εφορία επιβάλει τα υψηλότερα πρόστιμα που προβλέπει η νομοθεσία και δεν περιορίζεται στο πρόστιμο της εκπρόθεσμης δήλωσης.

Ο ελεγχόμενος φορολογούμενος έχει τη δυνατότητα να πληρώσει το σύνολο του φόρου που θα καταλογιστεί, εντός 30 ημερών από τη βεβαίωση, ώστε να εξασφαλίσει έκπτωση 40% επί των προστίμων.

Η έκπτωση δεν ισχύει σε περιπτώσεις παρακρατούμενων φόρων όπως είναι ο ΦΠΑ και ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών.

Πότε και πώς μειώνονται τα πρόστιμα

Σύμφωνα με εγκύκλιο της ΑΑΔΕ (ΠΟΛ.1019/2018/2/2/2018), η ελεγκτική αρχή καλεί κάθε πρόσφατα ελεγχθέντα φορολογούμενο να αποδεχθεί με ανέκκλητη και ανεπιφύλακτη δήλωση την οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού που έχει εκδοθεί αλλά δεν έχει κοινοποιηθεί μέχρι την 17.1.2018 ή την οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού που θα εκδοθεί κατόπιν προσωρινού διορθωτικού προσδιορισμού.

Ο ελεγχόμενος που θα την αποδεχτεί εξασφαλίζει την εξόφληση της προκύπτουσας οφειλής εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση της πράξης, με μείωση κατά 40% του επιβληθέντος προστίμου.

Η μείωση του προστίμου ή του πρόσθετου φόρου θα εφαρμόζονται και επί των εκκρεμών στις 17-1-2018 υποθέσεων, αλλά ως «εκκρεμείς» θεωρούνται οι υποθέσεις οι οποίες την 17η-1-2018:

- Εκκρεμούσαν ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών ή των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων ή του Συμβουλίου της Επικρατείας.

- Βρίσκονταν στη φάση κατά την οποία εκκρεμούσε η προθεσμία άσκησης ενδικοφανούς ή δικαστικής προσφυγής ή τακτικού ενδίκου μέσου ή αίτησης αναίρεσης.

- Είχαν συζητηθεί και δεν είχε εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση ή είχε εκδοθεί μη αμετάκλητη απόφαση αλλά δεν είχε κοινοποιηθεί στον φορολογούμενο.

Στις περιπτώσεις υποθέσεων που ήταν εκκρεμείς την 17η-1-2018 η εφάπαξ πληρωμή του οφειλόμενου ποσού για την εξασφάλιση της έκπτωσης του 40% επί των προστίμων ή των πρόσθετων φόρων θα πρέπει να γίνει:

Εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση της εκκαθάρισης των προστίμων με βάση την επιεικέστερη διάταξη μεταξύ των νόμων 2532/1997 και 4174/2013, εφόσον η εκκαθάριση αυτή κοινοποιείται από 17-1-2018 και μετά.

Έως 16-2-2018 εφόσον η εκκαθάριση των προστίμων με βάση την επιεικέστερη διάταξη μεταξύ των νόμων 2532/1997 και 4174/2013 έχει κοινοποιηθεί έως 16-1-2018.

Εντός 30 ημερών από την υποβολή της δήλωσης ανέκκλητης αποδοχής, εφόσον η οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου έχει εκδοθεί από την 1η-1-2018 και μετά.

sofokleousin.gr

"Βία" του Γιώργου Η. Παγωνάκη

«....Είναι βέβαιο ότι η κοινωνία που μας έτυχε να ζούμε είναι μία όπου όλες οι κοινωνικές ταυτότητες έχουν διαλυθεί και όπου όλα όσα, ανά τους αιώνες, συνιστούσαν την αλήθεια ή το αντίθετό της, για τις επόμενες γενιές στη γη έχουν χάσει κάθε νόημα.» (1)

Γεμάτος αμυχές και με τα χέρια τραυματισμένα ο άνθρωπος του κόσμου προσπαθεί να καθαρίσει τις πληγές του απ’ τις βρωμιές τής βίας. Αν δεν είναι δύσκολο τότε είναι επικίνδυνο γιατί κινδυνεύει να εξαφανισθεί μεγάλο μέρος του βίου του. Θα ξεχαστεί μιας και η βία υπάρχει για να του υπενθυμίζει,  πως συμπεριφέρεται τις περισσότερες φορές στους άλλους μα και στο κορμί του. Όμως ο σύγχρονος άνθρωπος δεν έχει ανάγκη από υπενθυμίσεις, αρκεί να παρατηρεί το κορμί του κι έπειτα να χάνεται στις αναμνήσεις τής κακίας και του βίαιου εγωισμού του. Ό,τι ξεχνά το βλέπει στα παιδιά που γεννιούνται ακρωτηριασμένα από όνειρα και ελπίδες, καθώς αυτές και αυτά βρίσκονται εγκιβωτισμένα στις οθόνες τής καθημερινότητας που ξημερώνει κάθε φορά, για τους περισσότερούς μας. 

Είμαστε τα ειλικρινή ενθυμήματα μιας παγκόσμιας ανισότητας και μιας καταθλιβόμενης κοινωνικής εξέλιξης. Οι φιλοδοξίες τής επόμενης ημέρας μοιάζουν βαλσαμωμένες στις προσωποποιημένες εκφράσεις του καθρέφτη, κάθε φορά το πρωί ή τη νύχτα. Είναι γιατί, σε αντίθεση με τους τυχοδιώκτες της καριέρας, ο απλός άνθρωπος μοιράζεται τη μοναξιά του με τις συλλογικές μοναχικότητες του σήμερα και του χθες υπολογίζοντας σε ένα μέλλον πιο λαμπερό και μαζικό. Βάζει στόχους απαρχαιωμένους γιατί φοβάται να ονειρευτεί όπως προηγουμένως. Ξεχάστηκε στα τετριμένα αλλοτινών σιγουριών και αποφασιστικών συγκινήσεων. Αγκαλιά με το φόβο που δεν ξεχνά να γδύσει από πάνω του ακόμη και τα βράδυα που ξαπλώνει να κοιμηθεί, το ιστορικό άτομο απαρνείται την ελευθερία των ονείρων του. Εμμένει στους εφιάλτες που σχεδόν προσωποποιεί καθημερινά στον κοινωνικό του αγώνα.

Ο προηγούμενος φόβος της απόρριψης που καλλιέργησε τη μαζική μισαλοδοξία των ολοκληρωτικών συστημάτων εξουσίας έχει επιστρέψει με τη μορφή φόβου ελλειπούς καταναλωτικής δύναμης και τρόμου αποχής από την παγκόσμια γνώμη που δημουργεί “πραγματικότητα κενού νοήματος” μέσω των κοινωνικών δικτύων (βλ. social media). Ο αδύναμος καταναλωτής κι ο ρίψασπις της παγκοσμιοποιημένης πληροφόρησης αποτελούν οικειοθελώς τους σύγχρονους καταδικασμένους “υποστηριγκτές” τής ισχύουσας αντίληψης. Απαιτούμενες θυσίες (και όχι παράπλευρες απώλειες) προκειμένου τα φοβικά αντανακλαστικά να εξακολουθούν να λειτουργούν υπέρ μίας πολιτισμικής κανονικότητας. 

Ποιά η ουσιώδης διαφορά ανάμεσα σε αυτόν τον τύπο ανθρώπου και στους τζιχαντιστές; Η φαινομενικότητα τής βίας, ίσως και μέχρι εκεί. 

Ο 21ος αιώνας έχει καταφέρει μέχρι στιγμής κάτι που θα ήταν αδιανόητο κάμποσα χρόνια προηγουμένως: Την οικειότητα απέναντι στις ποικιλόμορφες πτυχές τής βίας. Πράγματι, οι πολίτες τής σύγχρονης αστικής καθημερινότητας μιας και βρίσκονται κάθε στιγμή εκτεθειμένοι απέναντι στα γενικευμένα φαινόμενα βίας δεν εκπλήσσονται και δεν ταράσσονται από αυτά. Αντιμετωπίζουν ως φυσιολογική πλευρά τής κάθε ημέρας τη διατροφική βία που κυριαρχεί, την απροκάλυπτη και συγκεκαλυμένη βία των αθλητικών χώρων, τις κατασταλτικές πολιτικές τής εκάστοτε κυβερνητικής εξουσίας, τα κοινωνικά κινήματα και τις διεκδικήσεις των, την καταστροφική πορεία προς το ναδίρ της εργασιακής ισορροπίας με απότοκο την εκδούλευση και φτωχοποίηση των μαζών, την καταναλωτική βία, τη βία του χρήματος (που δημιουργεί ανυπόστατα χρεή), τον παιδαγωγικό ρατσισμό απέναντι στην αντικειμενικότητα τής γνώσης, τη βίαιη (εν συνόλω) εικονική πραγματικότητα τής σύγχρονης αντίληψης, την αντικρουόμενη βίαιη εξωτερική πολιτική αντιπαλευόμενων χωρών και επιχειρήσεων (με αποτέλεσμα τη δημιουργία εξαθλιομένων μεταναστευτικών κυμμάτων και βιαίως μετακινούμενων πληθυσμών) κ.ο.κ.    

Στο σύνολό τους, όλες αυτές οι μορφές της κυρίαρχης βίας με τη συχνότητα τής εμφάνισής τους δημιουργούν στον άνθρωπο είτε φοβικά αντανακλαστικά είτε από την άλλη πλευρά απ-ανθρωπίζουν τις ευαισθησίες του με αποτέλεσμα τη χαλαρή αντιμετώπιση των βίαιων φαινομένων στην καθημερινότητά του. Γεγονός που καταδεικνύεται περίτρανα από το διαχωρισμό που πιστώνεται μεταξύ σκληρής νομοθεσίας και παράλληλης χαλαρής συμπεριφοράς της μάζας απέναντι στα ίδια θέματα (σαν να λέμε τινί τρόπω:Ευαισθητοποιείται περισσότερο το κράτος απ’ ότι ο ίδιος ο άνθρωπος).(2) Αρκεί ένα σύγχρονο βλέμμα στην Ελλάδα του 2018 (όπου το χρέος ανερυθρίαστα κατέστη τεχνική διακυβέρνησης, γιατί μην ξεχνάμε ό,τι ο νεοφιλελευθερισμός, πρώτα απ’ όλα, είναι οικονομία του χρέους) για να αντιληφθεί κανείς του λόγου το αληθές: Μνημονιακώς, επιχειρήθηκε και υλοποιήθηκε επιτυχώς η επί του πρακτέου διάρυξη της κοινωνικής συνοχής μέσω της καλλιέργειας του φόβου. Η αυτό-απόρριψη κυριάρχησε και οι εμπειρογνώμονες κατέληξαν στην εξάπλωση τής κατάθλιψης ως σύγχρονο μοτίβο κουλτούρας. Σε αυτό συνέβαλλαν από κοινού τόσο η απομόνωση των πολιτών και η συνακόλουθη “άνθηση” του ατομικισμού όσο η μη-αντίδραση στο φόβο της ύπαρξης περισσότερων και μεγαλύτερων κινδύνων. 

Βέβαια, από τη στιγμή που υφίσταται “νόμιμη” βία(3) και αυτή ασκείται εκ των ων ουκ άνευ από το κράτος και τους ανάδελφους τής κρατικής εξουσίας (βλ. επιχειρηματική, βιομηχανική ελίτ) εύλογο είναι η αντι-δραστική βία τής κοινωνίας να υπάρχει και να λαμβάνει χαρακτηριστικά ενστικτωδών αντανακλαστικών. Για αρκετούς δηλαδή αυτό αποτελεί επιχείρημα περί “έμφυτης βίας” ή άλλως “ορμέμφυτο ανθρώπινο γνώρισμα”. Τουναντίον, στο ιστορικό άτομο ενυπάρχουν γνωρίσματα ευγενούς συμπεριφοράς, ισορροπημένης σχέσης με το περιβάλλον, ομόνοια όσον αφορά κοινά/συλλογικά και ειλικρινή ιδανικά, αλληλεγγύη, πανανθρώπινα ενδιαφέροντα κοκ.

Εύλογα, από την άλλη πλευρά -αυτή της ποικιλόμορφης και διαβαθμισμένης εξουσιαστικής διάθεσης- προκειμένου να διατηρηθεί αυτή η νωχελική (όσον αφορά την αντίδραση του κόσμου) ισορροπία τής καθημερινής πραγματικότητας, δίχως αμφιβολίες, αντιρρήσεις και κοινωνικές ενστάσεις, επιβάλλεται η “εκπαίδευση” πάνω στη βιολογική βίαιη πλευρά του ανθρώπινου όντος. Ως εκ τούτου, συντηρείται η βία στις πάμπολλες μορφές της, μιας και το κεφάλαιο είναι φύσει βίαιο... Φαίνεται εξάλλου κάθε στιγμή στη βιαιότητα που χαρακτηρίζει την καταναλωτική κοινωνία της εποχής μας, όπου για παράδειγμα επαναδιατίθενται χρησιμοποιημένα ή ληγμένα φαγητά (υπό το σύνθημα “ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΠΕΤΑΜΕ - ΦΑΓΗΤΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ”) στους χειμαζόμενους έκπτωτους από το σύνολο των “απλών πολιτών”!            

«Με βάση τους όρους του δημοκρατικού-αυταρχικού κοινωνικού συμβολαίου, κάθε μέλος της κοινωνίας μπορεί να διεκδικήσει όλα τα υλικά αγαθά, όλα τα πνευματικά και συναισθηματικά ερεθίσματα που επιθυμεί, σε ποσότητες που ίσα-ίσα θα έφθαναν, στον παρελθόν, ακόμα και για μια περιορισμένη ολιγαρχία: διατροφή, στέγαση, γρήγορες μεταφορές, στιγμιαία επικοινωνία, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, διασκεδάσεις και εκπαίδευση. Υπό έναν όρο όμως: όχι μόνο να μην απαιτούμε τίποτα που αυτά που το σύστημα δεν μπορεί να προσφέρει, αλλά επίσης να δεχόμαστε ό,τι μας προσφέρεται, κατασκευασμένο και μετασχηματισμένο τεχνητά κατά το δέον, ομογενοποιημένο και τυποποιημένο, στις ακριβείς ποσότητες που επιβάλλει το σύστημα κι όχι ο άνθρωπος. Εάν επιλέξουμε το σύστημα, καμία άλλη επιλογή δεν είναι δυνατή. Με μια λέξη, αν εξαρχής απαρνηθούμε τη ζωή μας, η αυταρχική τεχνική θα μας ανταποδώσει ό,τι μπορεί να μετρηθεί μηχανικά, να πολλαπλασιαστεί ποσοτικά, να χειραγωγηθεί και ν’ αυξηθεί μαζικά».(4)

Βία εις πέρας...

Αν ανατρέξουμε στα “κατάστιχα” της ελληνικής μυθολογίας, εκεί θα αντιληφθούμε ό,τι η υπέρτατη δύναμη βρίσκει αντίκρισμα στο πρόσωπο της Βίας. Κόρη του Πάλλαντος και αδελφή του Ζήλλου, της Νίκης και του Κράτους, η Βία φαίνεται πως απολάμβανε ιδιαίτερη τιμή από τον Δία, καθώς την είχε από κοντά του μαζί με τον αδελφό της, Κράτος, την προσωποποίηση της κυριαρχίας. Τραγωδιακά, ο Αισχύλος στον "Προμηθέα Δεσμώτη "παρουσιάζει το Κράτος και τη Βία να παρακολουθούν ως εκπρόσωποι του Δία την καταδίκη του Προμηθέα στον Καύκασο. Αλλά σε ποιο βαθμό δύναται στις ημέρες μας η τραγωδία να επηρρεάσει τον κοινωνικό πληθυσμό;   Πόση αλήθεια μπορεί να έχει ένας μύθος, ε;! 

Τόσο η επιθετικότητα όσο και το μεγιστοποιημένο της φαινόμενο, η βία, συνοδεύουν τον άνθρωπο από την αχλύ τής ιστορίας του: Οι βιολόγοι νεοδαρβινιστές υποστηρίζουν πως άρχισε να συμβαίνει άπαξ και εμφανίστηκε ο Homo Erectus. Από την άλλη η Γένεσις, το πρώτο βιβλίο της Βίβλου, ισχυρίζεται πως πρωτοπαρουσιάστηκε με τον Κάιν και τον Άβελ. Στην ερμηνεία αναφορικά με τη ύπαρξη του φαινομένου “επιθετικότητα και βία”, ορισμένοι από τους ανθρωπολόγους, τους κοινωνιολόγους, τους ψυχαναλυτές και λοιπούς ερευνητές υποστήριξαν ότι πρόκειται για τάση εγγεγραμμένη στα γονίδιά του ανθρώπου, μιας και ο άνθρωπος είναι εξευγενισμένος απόγονος των πρωτευόντων και των κατώτερων ζώων, στα οποία μην λησμονούμε πως ισχύει ο νόμος της ζούγκλας ή όπως τον ονόμασε ο Κάρολος Δαρβίνος «ο αγώνας περί υπάρξεως». 

Θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε επιγραμματικά αυτά τα παραδείγματα διατυπώνοντας τα εξής:      

Για την ανθρωπολογία(5), σημαντική μερίδα κάνει λόγο για “αναπόφευκτη βία” θυμίζοντάς μας τη μεγάλη διάρκεια της ανθρώπινης εξέλιξης. Το ότι δηλαδή η σύνδεση των δύο εγκεφάλων που αναλύουν οι ειδικοί των γνωσιολογικών επιστημών χρονολογείται από την περίοδο που ο άνθρωπος ήταν κυνηγός-συλλέκτης. Προκειμένου να αντισταθεί στα άγρια ή φοβερά ζώα, τα λιοντάρια, τα μαμούθ, επήλθε  ένωση των συναισθημάτων και της λογικής, η οποία όμως σύντομα προκάλεσε τη βία του ανθρώπου προς τον άνθρωπο, με πιο ταπεινωτική της έκφραση τον γενικευμένο κανιβαλισμό, κατάσταση που  διήρκεσε στη νεολιθική περίοδο.    

Για την κοινωνιολογία, αντίστοιχη μερίδα εισηγείται πως σε κάθε στάδιο της ανθρώπινης ιστορίας η βία επανεμφανίζεται γεγονός που αποδεικνύεται και από την πορεία του δυτικού πολιτισμού, από το τέλος του αρχαίου κόσμου, στην Αναγέννηση, στον 20ό αιώνα και πλέον διά μέσω της εντατικοποίησης τής παγκοσμιοποίησης. Η βία είναι αναπόφευκτη ως προϊόν του εκσυγχρονισμού αφενός και της συναισθηματικής τραγικότητας αφετέρου που καταλαμβάνει τους ανθρώπους της άγριας αστικοποίησης. 

Για τη ψυχολογία, η φαινομενολογία της βίας ενισχύεται προκειμένου να οικοδομηθεί ολόκληρος ο ψυχισμός μας μέσα από το πεπρωμένο των ορμών. «Η βία, μαζί με την ορμή του θανάτου, πέρα από την αρχή της ηδονής, είναι πάντοτε εδώ, παρούσα».(6) Η προέκταση της θεωρίας του Φρόιντ για την mortibo (ήτοι την επιθυμία του θανάτου) εξελίχθηκε σε θεωρία της έμφυτης επιθετικότητας. Φερ’ ειπείν, ένας από τους γνωστούς ανθρωπολόγους και ηθολόγος, ο Κόνραντ Λόρεντς διατυπώνοντας τη θεωρία του περί “υδραυλική της επιθετικότητας”, υποστήριξε ότι τα ανθρώπινα όντα έχουν έμφυτο ένστικτο να σκοτώνουν. 

Άντε τώρα εσύ να πας να ξεφύγεις από την ίδια σου τη φύση (και δεν αναφερόμαστε σε πλαστικές επεμβάσεις, αλλαγή φύλου κοκ)!

Απεναντίας, από την άλλη πλευρά, είναι γνωστό πως η ζωική επιθετικότητα είναι περιορισμένη και  γίνεται για λόγους καθαρά βιολογικούς και αμυντικούς. Ιδιαίτερα όταν απειλούνται τα νεογνά των ζώων. Κάποιο άλλοι παρατηρητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως αφενός μεν αισθήματα όπως η πλήξη, η βαθιά ανία, η φυλάκιση, οι περιορισμοί της ελευθερίας εν γένει, αφετέρου δε η στέρηση ζωτικών φυσιολογικών και βιολογικών λειτουργιών του ανθρώπου, όπως η πείνα, η δίψα, ο ύπνος ή το σεξ ωθούν τους ανθρώπους στην επιθετικότητα και τη βία. Και η πλέον γνωστή και καταστρεπτική έκφανση τής βίας είναι ο πόλεμος.(7) 

Εν τούτοις, είναι τις πάσι γνωστό ότι μέχρι σήμερα υπάρχουν πρωτόγονες φυλές που ζουν σ’ έναν κόσμο ειρηνικής συνεργασίας και αλληλεγγύης, χωρίς βία και επιθετικότητα(8), γεγονός, εκ του οποίου ο διάσημος ανθρωπολόγος Ashley Montagu συμπέρανε πως «(...)η επιθετικότητα και η μη επιθετικότητα, είναι τρόποι συμπεριφοράς που διδάσκονται». Προσπερνώντας κάποιες περιορισμένες συγκρούσεις για τη διεκδίκηση ζωτικού χώρου και τροφής που έλαβαν χώρα σε προϊστορικούς χρόνους, σύμφωνα με τα ιστορικά δεδομένα και τα αρχαιολογικά τεκμήρια, οι πόλεμοι εμφανίστηκαν στη Μέση Ανατολή γύρω στο 3000 π.Χ., άμα τη εμφανίσει των πατριαρχικών κοινωνιών, όταν σχηματίστηκαν κυβερνήσεις και εμφανίστηκαν οι πόλεις-κράτη, τότε που παρουσιάστηκε ο θεσμός της δουλείας και κυρίως, τη χρονική περίοδο που οι βασιλιάδες, ως αντιπρόσωποι του θεού ήταν ταυτόχρονα και ιερείς (πατέτσι). Τότε επινοήθηκε και εφευρέθηκε ο πόλεμος για πρώτη φορά και εμφανίστηκαν οι πρώτοι οργανωμένοι στρατοί.

Γενικώς, κυριαρχεί η αίσθηση πως όλες οι κοινωνικές δομές συλλήβδην εμπεριέχουν βία, καθότι βασίζονται στην απόρριψη κάποιων κοινωνικών ομάδων και την αποδοχή κάποιων άλλων. Είναι μία αίσθηση συνακόλουθη τής σκέψης του Φρόιντ, ο οποίος πίστευε πως ο πολιτισμός συνίσταται στη δολοφονία του «αρχικού πατέρα» από τους «γιους» του.

    

Η καπιταλιστική «μετανεωτερική βαρβαρότητα» σε όλες τις εκδοχές της

Η ιδιαιτερότητα τής εποχής μας έγκειται στο ότι η βία είναι συσσωρευμένη, μας βομβαρδίζει συστηματικά και καθημερινά, από τον δημόσιο μέχρι και τον ιδιωτικό βίο. Αν «Ο 20ος αιώνας γέννησε εξουσίες που χαρακτηρίζονται, σύμφωνα με τον ορισμό της Χάνα Άρεντ, από μία πρωτόγνωρη συγχώνευση ιδεολογίας και τρόμου και προσπάθησαν να συμμορφώσουν συνολικά την κοινωνία μέσω της βίας»(9) ο 21ος αιώνας δείχνει πως τα βλαστάρια τής παρελθούσης βίας έχουν ανθήσει σε όλες πτυχές τού ιστορικο-κοινωνικού ιστού. Έχουν αφομοιωθεί από τον πολίτη-καταναλωτή και σαν αμοιβάδα προσεταιρίζονται όλες τις προσωπικές του εκφάνσεις είτε αυτές εκτείθενται στη δημόσια σφαίρα είτε εσωστρεφώς κουρνιάζουν αλυχτώντας στην στενή οικογενειακή ομύγηρη. 

Κατά το β’ μισό του 19ου αιώνα πραγματοποιήθηκε μία σημαντική διαφοροποίηση: Ο δυτικός κόσμος (αρχικά) βίωσε τη διαίρεση τής ανώτερης αρχής μεταξύ της κυβέρνησης και της βιομηχανίας, κάτι που επέτρεψε ακόμη και στο φτωχό ν’απολαύσει ελευθερίες που εν μέρει αντιστάθμιζαν την άθλια κατάστασή του.(10) Ο επόμενος αιώνας συντέλεσε με τον φιλελεύθερο καπιταλισμό στον μετασχηματισμό τής κοινωνίας -σ’ ένα αυτορυθμιζόμενο σύστημα αγορών- φτάνοντας έτσι σε αυτό που ζούμε σήμερα: Τα βίαια απολειφάδια των προηγούμενων οικονομικών και κοινωνικο-πολιτικών εμπειριών. Αποδεικνύεται η φύσει βίαιη συμπεριφορά του καπιταλιστικού συστήματος ιδιαιτέρως από τα τέλη του 20ου αιώνα, κατά την οποία ακόμη και αυτή η επίπλαστη ελευθερία σε τομείς όπως η κατοικία, τα δημόσια αγαθά (ηλεκτρικό, νερό, υγεία, εκπαίδευση κ.ά.), η εργασία και η μετακίνηση εκτονώνονται εξαιτίας τής φουσκωμένης ψευδαίσθησης την οποία και καλλιέργησαν ωσάν βιώσιμη πραγματικότητα. 

Βιομηχανική επανάσταση και αστικοποίηση συμπορεύονται. Εκβιομηχανισμένη κοινωνία και αστικός τρόπος ζωής συνδέονται άρρηκτα μεταξύ των. Από την αναγκαιότητα του μεροκάματου μέχρι και την αθρόα μετακίνηση αστύφιλων πληθυσμών οι πόλεις οικοδομούνται κατευθύνοντας τις επιθυμίες και τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου. Η οικοδομική πτυχή τής βίας μέσα από τα σημάδια και τα αποτελέσματα της ρημοτομικής ανάπτυξης των αστικών κέντρων (όπου από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι και σήμερα εκεί εντοπίζεται το πεδίο τής καθημερινής μάχης για επιβίωση) είναι εμφανέστατη.   

Με τα δεδομένα και τις βιωματικές καταστάσεις που εκτρέφουμε την πραγματικότητα στην οποία επιβιώνουμε, δηλαδή τους φόβους που υλοποιούμε από την κατάσταση κινδύνου στην οποία το καπιταλιστικό σύστημα μάς υπήγαγε, μάλλον θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε τη βία όχι αυθαιρέτως εννοιολογικά, παρά ως δομική έννοια για τους πολιτικά κυρίαρχους, λόγω της ίδιας τους της φύσης, σε σημείο που να μην νοούνται χωρίς αυτήν. Συμφωνώ με την άποψη του Γάλλου διανοητή Ζ. Λαμπικά πως «Το γενικότερο δίδαγμα που θα μπορούσαμε να αντλήσουμε όσον αφορά την καταγωγή της βίας (…) δηλ. η ανάγκη να συσχετίσουμε τη βία, κάθε βία, με την κατάσταση που την παράγει, μας παραπέμπει αυτόματα στο σύστημα εντός του οποίου εγγράφεται και μορφοποιείται. Το σύστημα αυτό είναι σήμερα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής που έχει φτάσει στο στάδιο της πλανητικοποίησης/παγκοσμιοποίησης...»(11).   

Ο Foucault έχει δίκιο όταν ξεκινά από την αντίληψη ότι η ισχύς δεν αποτελεί ούτε αυτοτελή ούτε χειροπιαστή οντότητα ούτε εντοπίζεται αποκλειστικά σε ορισμένους πολιτικούς φορείς. Τουναντίον, έχει εμποτίσει και συνεχίζει διαποτίζοντας ολόκληρη την κοινωνία συνιστώντας ένα δίκτυο σχέσεων (ή συσχετισμό δυνάμεων). Το διαπιστώνουμε από τη σύγχρονη ερμηνεία της σχέσης εργαζόμενου-εργοδότη. Ο εργαζόμενος ενώ παλιότερα είχε απέναντί του το κεφάλαιο, πλέον αντιμετωπίζει την αφηρημένη και έμμεση μορφή του. Το βέβαιο είναι, πως «Το κεφάλαιο συνεχίζει να παρουσιάζεται σαν εξουσία και, αφού η παραγωγή εμβαπτίζεται στη ζωή, σαν βιοεξουσία».(12) Πλέον, η σύγχρονη διακυβέρνηση είναι αυταρχική, συγκεντρωτική και αποφασίζει. Εν τούτοις, η εξουσία δεν συγκεντρώνεται πια γύρω από το κράτος, αλλά γύρω από τους υπερεθνικούς οργανισμούς (βλ. τραπεζικούς και χρηματοπιστωτικούς) καθιστώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο το κράτος εργαλείο εφαρμογής επιβαλλόμενων πολιτικών. Η βία επανέρχεται ή μάλλον δεν δείχνει να έχει διάθεση να φύγει, τουλάχιστον στο εγγύτερο μέλλον. 

Αυτό εξηγείται μιας και μπορούμε να μιλήσουμε για τη θεσμοποίηση της βίας από τη στιγμή που αυτή “έχει γίνει ρουτίνα” και η αποδοχή της από όλο και περισσότερα στρώματα του πληθυσμού είναι πασιφανής. Διαθλάται και ανακλάται (σχεδόν) σε όλους τους τομείς και τις συγκρούσεις της κοινωνικής ζωής. Η βία, σ' όλες τις ορατές ή αόρατες, υλικές ή άυλες, συμβολικές ή μεταφορικές εκδηλώσεις της, συνιστά πλέον αναπόσπαστο μέρος της κοινωνικής ζωής. Δεν λειτουργεί αποκλειστικά και μόνον για να καταστρέψει και να καταπιέζει, αλλά παράλληλα συγκροτεί ταυτότητες παράγοντας υποκείμενα και κοινωνικές σχέσεις, δομεί εν πολλοίς ένα σημαντικό μέρος τής κοινωνικής εμπειρίας.  

Μέσω ενός διευρυμένου πλαισίου θεώρησης για τη βία και μακρυά απ' αυτά που υποδηλώνουν οι στενά οριοθετημένες πράξεις βίας, καταδεικνύεται ότι αυτή (η βία) α) διαχέεται σε ευρύτερο πλέγμα κοινωνικών σχέσεων, β) φέρει ποικίλους τρόπους και μορφές παρουσίασης και τέλος γ) έχει ευρύτερες συμβολικές και πολιτισμικές σημασίες. Είναι φερ’ ειπείν η διαπροσωπική και η δομική βία, η κραυγαλέα και η σιωπηλή βία, η πολιτική και η οικονομική βία, είναι η βία του δυνάστη και η έμφυλη βία, η εργασιακή βία και ταυτόχρονα το βίαιο φάντασμα τής ανεργίας, η βίαιη δικαιοσύνη εξαιτίας τής υποβάθμισης του δικαίου, ο επικίνδυνος και βίαιος καταναλωτικός συμπεριφορισμός κοκ. 

Η κοινωνική πραγματικότητα διαρκώς μεταμορφώνεται σύμφωνα με τις επιταγές και προτροπές της εξουσίας και η ευρυμέτωπη βία ακολουθεί ως σκιά της. Οι ματιές του κόσμου που περπατάει και κινείται στους δρόμους και τα πεζοδρόμια των αστικών κέντρων και των μητροπόλεων το προδίδουν εξόφθαλμα. Απότοκος της βίαιης πραγματικότητας είναι τα φοβισμένα υποκείμενα τής κοινωνίας. 

«Βία: δεν είναι τυχαίο που έχει γίνει σημείο αναφοράς για την διαφοροποίηση πολιτικών στάσεων. Είναι λάθος να δει κάποιος την βία ξεκομμένη  από τα κίνητρά της και να της προσδώσει έτσι τέτοιες αυτονομημένες δυνατότητες που να την καθιστούν a priori προβληματική. Σύγκρουση χωρίς βία δεν υπάρχει εκτός κι αν φετιχοποιηθεί η θυσία και μαζί της η πιο κυνική μεταφυσική.» (13)

Μιλώντας όμως για το αντικείμενο ή την έννοια θα πρέπει να θίξουμε και την λειτουργική παρουσία  του ατόμου εντός τής διαδικασίας γέννησης και εξέλιξης του προκείμενου είτε αυτό είναι αντικείμενο είτε έννοια. Η βία λοιπόν, πέραν από το ότι τίθεται ως εννοιολογικός προβληματισμός με ποικίλες όσες ερμηνευτικές τάσεις γύρω από αυτήν και πολυάριθμες άλλες τόσες ενδείξεις ύπαρξής της, επί του πρακτέου αποτελεί γέννημα - θρέμμα τής εκάστοτε κοινωνικής δομής της πραγματικότητας. Γενεσιουργός αιτία υπάρχει και αυτή δεν μπορεί να είναι άλλη από την ίδια την αναγκαιότητα για κοινωνικο-πολιτική κινητικότητα και πολιτισμική εξωστρέφεια τού ανεπτυγμένου νου, ανά τις χρονικές περιόδους της ιστορικής παρουσίας του ανθρώπινου είδους. Ως θύμα και ταυτόχρονα θύτης εμφανίζεται σε κάθε περίπτωση όμως ο άνθρωπος. Προφανώς, μιας και η αναφορά μας έχει να κάνει με ένα κοινωνικό προϊόν, για το οποίο εργάστηκε και δοκιμάζεται κάθε στιγμή το ιστορικό άτομο. 

Ανθίστανται μολυσμένες οι αντιδράσεις απέναντι από τα εργαλεία τής επικαιρότητας. Η προγεγραμμένη ισορροπία τής καθημερινότητας, μολονότι φοβικά και εκδικητικά άρρωστη με την υλική της υπόσταση, παρόλα αυτά εμφανίζεται θελκτική στις καταναλωτικές αισθήσεις. Χωρίς αυτήν μεταβάλλεται η πραγματικότητα στο πεδίο της οποίας εκτυλίσσεται η επιβίωση. Η βία τής άρχουσας ισχύος λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος αυτής της εξελισσόμενης παράνοιας, όπου παρά την κατάσταση κρίσης στην οποία έχουμε περιέλθει (έστω επίπλαστα), εν τούτοις ο πολίτης-καταναλωτής συνεχίζει να εκβιάζεται από τις εντεταλμένες επιθυμίες του.      

Στη μετανεωτερική περίοδο η βία έχει απωλέσει οτιδήποτε προηγουμένως τής προσέδιδε κύρος, αυτό που την καθιστούσε ικανή να εκπνέει δέος και έκπληξη, τη γέμιζε με αυτοπεποίθηση κι έτσι ο κόσμος υποχωρούσε σε κάθε μορφή της. Σε αντιδιαστολή, η καθημερινότητα έχει θέσει ως διαπιστευτήριά της τον πνιγμό δεκάδων εκατοντάδων ανθρώπων στα νερά τής Μεσογείου, την αποτελεσματικότητα (σε αριθμούς) τής καλλιέργειας του αυτοκτονικού ιδεασμού (αναφορικά τουλάχιστον στην Ελάδδα), την απροκάλυπτη υπερασπιστική γραμμή τής εξουσίας απέναντι στα επικίνδυνα ενδεχόμενα που εμφορούνται στους εκκλησιαστικούς κύκλους, την αυξανόμενη νεοφασιστική αντίληψη (των πραγμάτων - όσο διάτρητη κι αν παραμένει μια τέτοια αντίληψη), την διευρυμένη εργοδοτική ασυδοσία (οία επωφελείται της κρίσης) και πόσα ακόμη παραδείγματα εντοιχισμένης, στην κοινωνική καθημερινότητα, βίας.

«Αν η μελαγχολία είναι ο μικρός με τη σφεντόνα, η κατάθλιψη είναι ο αιφνιδιασμένος υπερήλικας με την μαγκούρα»

Αντιστοίχως, αν μέσω των μεταμορφώσεών της η βία συγχρονίζεται στην εποχή μας με το να συμπεριφέρεται ως ζοχαδιασμένος ενήλικας, τότε μία κατάσταση μη βίας συνίσταται στην ακίνητη παρουσία ενός μαθουσάλα φιλόσοφου. Αφής στιγμής τα κοινωνικά και πολιτικά (από κοντά τα οικονομικά και δια-πολιτισμικά) δεδομένα διαμορφώνονται κάτω από νέες επιταγές, ως εκ τούτου αλλάζει και η βίαιη ένδυση τής πραγματικότητας (εικονικής και χειροπιαστής). Είναι γεγονός ό,τι πλέον η βία ασκείται ευρύτερα και αντιστοίχως παρατηρείται περισσότερο διευρυμένη (βλ. το ανατέλον φαινόμενο της σχολικής βίας).(14) Το ανθρωπογεωγραφικό στίγμα του ελλαδικού χώρου γνωρίζει από την πατριαρχική δομή τής κοινωνίας (και τη “δικαιολογητέα” από αυτή βία) και το νεοφιλελεύθερο ακραίο σχήμα του καπιταλισμού ξέρει αντιστοίχως να διαχειρίζεται κάθε διαμορφούμενη βίαιη στιγμή τής κοινωνικής επιθετικότητας.

Το αξιοπρόσεκτο αναφορικά στο φαινόμενο τής βίας είναι η προεφηβική της εξωστρέφεια, ο τρόπος δηλαδή που διαχέεται στις μικρές ηλικίες και συνακόλουθα η έμμεση αποδοχή της. Πραγματικό επίτευγμα με τρόπο και διαχείριση ικανή να αιχμαλωτίσει το ενδιαφέρον του μικρού (εκ του αποτελέσματος κρίνοντας και τους μεγάλους/μεγαλύτερους) λίγο μετά τα γεννοφάσκια του. Η μέθοδος γνωστή: Οι αποκαλούμενοι “παιδικοί ήρωες” εμπλέκονται σε βίαιες για την ηλικία τους καταστάσεις, το λεξιλόγιο παραμορφώνεται από την ταχύτητα τής πληροφόρησης (με τόση ευκολία), το μυαλό μαγνητίζεται και εγκλωβίζεται στο περιβάλλον τής εικόνας (πολύχρωμης και πλούσιας εικόνας), η ταινία μεταφέρεται στις μικρές οθόνες των παιχνιδομηχανών ή στη χρήση των παιχνιδιών, οι ήρωες εξαίρονται μέσω των κόμικ και τής αποκριάτικης στολής.(15) Το συμπέρασμα από εδώ είναι ότι η βία δεν κυριαρχεί βιολογικά όμως μετακινείται με βιολογική συμπεριφορά από γενιά σε γενιά, από γονείς προς παιδιά. 

Ένα λουλούδι ανθίζει απέναντι από ένα δάσος που καίγεται,

ο σαμάνος φέρεται ν’ αγαλλίασε κι ελπίζει η φωτιά να σβήσει.

Μάταιο μιας και στη θέση του δάσους μεγάλωσε απότομα μιας φρέσκια τσιμεντούπολη,

μα στην πλευρά του λουλουδιού που έγινε φυτό μεγάλο γεννήθηκε ένα λειβάδι.

Από τη μια εσμός μελισσών που ζουζουνίζουν λαίμαργα

κι από την άλλη πλήθος κόσμου που κυκλοφορεί όλο πιο γρήγορα.

Τα έντομα μεθυσμένα από το νέκταρ της χλωρίδας την πόλη απαξιούν

κι οι άνθρωποι του άστεος τ’ αστικά δεσμά να σπάσουν διαρκώς αδημονούν.

Μ’ αδυνατούν...

Και βιαίως προσπαθούν ν’ απεξαρτηθούν!  

Υποσημειώσεις...:

1. βλ. Giorgio Agamben, Βία Και Ελπίδα Στο Τελευταίο Θέαμα, εκδ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ, Αθήνα, 2009, μτφρ. Π. Καλαμαράς, σελ. 8
2. Επί παραδείγματι: αναφορικά στη βία των δρόμων (αυστηροποίηση του Κ.Ο.Κ.), στη βία που ασκείται στους ασθενείς (βλ. νομοθετήματα για τα φακελάκια, προτεραιότητα ασθενών κοκ), στην εργασιακή βία (αυστηροποίηση των προστίμων για την αδήλωτη και μαύρη εργασία), στη ρατσιστική εν γένει βίαιη συμπεριφορά (νομοθετικά πλαίσια για σεξουαλικές προτιμήσεις, φυλετικές και θρησκευτικές διακρίσεις κ.ά.), στην ενδοοικογενειακή βία (νόμοι για κακοποίηση τέκνων, συζύγων κλπ), στη βίαιη μεταχείριση των ζώων (αυστηροποίηση του νομικού εργαλείου) και πόσα ακόμη.(ΣτΣ)
3. Όποια εγγύηση ασφάλειας από τις κυβερνήσεις λειτουργεί αμφίδρομα σημειώνοντας τη λήξη της ελευθερίας. Η ασφάλεια όσο και η ελευθερία προϋποθέτουν τη βία σε ένα ρόλο επιτηρητή απέναντι στις κοινωνικές επιταγές. Ως αναπόδραστο εργαλείο της κοινωνικής πραγματικότητας, η βία συνυπολογίζεται ακόμα και μέσα στα δημοκρατικά μοντέλα διακυβέρνησης· άλλωστε, το υποκείμενο ταλαντεύεται μέσα στο κοινωνικό σύνολο δρώντας ατομικά και συλλογικά και χαρακτηριζόμενο από τις αντικειμενικές ή υποκειμενικές αποφάσεις και επιλογές. Η κοινωνική συνοχή εξασφαλίζεται τελεολογικά διαμέσου των συμβάσεων, γεγονός που συντηρείται από την αμφίδρομη και αλλήλοις συμπλήρωση κενών στις κατηγορίες τόσο των υποχρεώσεων όσο και των δικαιωμάτων. Οι εκφάνσεις της βίας, που προστατεύονται και διατηρούνται από τη νομοθετική, τη δικαστική και την εκτελεστική εξουσία, προδίδονται από την ίδια τη θεσπισμένη ύπαρξη και λειτουργία των εξουσιών αυτών. Η κρατική παραβατικότητα άπτεται της ισχύουσας έννομης τάξης, δίχως όμως να καταστέλλεται ή να προλαμβάνεται από εξωτερικούς παράγοντες, όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις της ατομικής και συλλογικής παραβατικότητας. Στην έννομη τάξη, το κράτος είναι ο παράγοντας εκείνος που διαχειρίζεται και κινεί τα όπλα, ήτοι τη βία. Η χρήση της είναι δικαιολογημένη εφόσον το κράτος άρχει και θεσμοθετεί τα όρια της ελευθερίας και της ισότητας, μέσα στα πλαίσια που το ίδιο ως κινητήριος μηχανισμός θέτει μέσω της ερμηνείας και της κατάχρησης της βίας. Το δίκαιο της έννομης τάξης θεωρεί ό,τι η βία όταν ασκείται από μεμονωμένα άτομα αποτελεί κίνδυνο, ο οποίος απειλεί την ίδια την έννομη τάξη. Από το γεγονός αυτό προκύπτει πως παρουσιάζεται εντελώς δικαιολογημένη η βία της κρατικής εξουσίας, ήτοι της έννομης τάξης, εφόσον η βία όποτε βρίσκεται στα χέρια του εκάστοτε δικαίου στρέφεται εναντίον του δικαίου.(ΣτΣ)   
4. βλ. Λιούις Μάμφορντ, Αυταρχικές και δημοκρατικές τεχνικές, μτφρ. Α. Φασούλας, Αθήνα
5. Είναι γεγονός, ότι η επιστήμη τής ανθρωπολογίας άργησε να ασχοληθεί με την ανθρωπολογία τής βίας, πράγμα που ξεκίνησε λίγο μετά τη δεκαετία του’70.(ΣτΣ) 
6. βλ. Blandine Kriegel, Η Επιστροφή Της Βίας, ΤΟ ΒΗΜΑ, 02-02-2003 
7. Είναι γνωστό ότι τον 20ο αιώνα έχασαν τη ζωή τους σε πολέμους τρεις φορές περισσότεροι άνθρωποι, απ’ όσοι ήταν οι νεκροί σε όλους τους πολέμους που έγιναν από τον πρώτο μ.Χ. αιώνα! (ΣτΣ)
8. βλ. τις φυλές των Ινδιάνων Ποέμπλο, τους Τασαδαίους του νησιού Μιντανάο στις Φιλιππίνες (εντοπίστηκαν το 1971), οι Χάντζας της Τανζανίας, οι Ιφαλούκ της Μικρονησίας στον Ειρηνικό, οι Φορέ της Νέας Γουινέας, διάφοροι πυγμαίοι κ.ά. (ΣτΣ) 
9. βλ. Enzo Traverso, Η Ιστορία Ως Πεδίο Μάχης, ερμηνεύοντας τις βιαιότητες του 20ου αιώνα, εκδ. Του ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ, Αθήνα, 2016, μτφρ. Ν. Κούρκουλος, σελ. 212
10. βλ. Karl Polanyi, Η Απαρχαιωμένη Αγοραία Νοοτροπία Μας, εκδ. ΣΤΑΣΕΙ ΕΚΠΙΠΤΟΝΤΕΣ, Αθήνα, 2014, μτφρ. Γιωρ. Πέρτσας, σελ. 36
11. βλ. Ζ. Λαμπικά, Βία; Ποια Βία;, στο «Για μια θεωρία της βίας», εκδ ΕΚΤΟΣ ΓΡΑΜΜΗΣ, Αθήνα, 2014, μτφρ. Χρήστος Βαλλιάνος -  Τάσος Μπέτζελος, σελ. 
12. βλ. Toni Negri, Προς Αναζήτηση Της CommonWealth, εκδ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ, Αθήνα, 2009, μτφρ. Π. Καλαμαράς, σελ. 8  
13. βλ. Μικρό Λεξικό, Θερσίτης 
14. Φανταστείτε την άποψη των γηραιότερων και υπερήλικων μιας άλλης πρότερης σχολικής πραγματικότητας, για το bulling (ΣτΣ)
15. Φτάνοντας σε ενδυματολογικές επιλογές όπως στρατιωτικός, αστυνόμος, “οϋκάς” ή “κομάντο”, “ματατζής” ή “εκαμίτης” (ΣτΣ)

πηγη

Ο Θάνατος με ....Manzanillo

Υπάρχουν φυτά των οποίων τα φρούτα δεν πρέπει να τρώτε, γιατί αν το κάνετε, θα κάνετε εμετό μέχρι το σώμα σας να γίνει πλήρως αφυδατωμένο. Άλλοι θα κάψουν το δέρμα σας μόνο με το τρίψιμο τους.

Το BBC παρουσιάζει σε εκτενή αναφορά μια λίστα με τα ποιο επικίνδυνα φυτά και τις επικίνδυνες επιπτώσεις που έχουν στο ανθρώπινο σώμα, συμπεριλαμβανομένου του θανάτου. Το Manzanillo ένα κοινό φυτό στην Καραϊβική, έχει ονομαστεί «το πιο επικίνδυνο δέντρο του κόσμου. "

Το manzanillo (Hippomane mancinella) αναπτύσσεται από το βόρειο τμήμα της Νότιας Αμερικής μέχρι την περιοχή Everglades στη Φλόριντα, τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και σε ολόκληρη την Καραϊβική.

Μόνο σε ορισμένα σημεία συνήθως σημειώνεται με κόκκινο σταυρό, ως προειδοποίηση.

Ο γαλακτώδης χυμός που παράγεται από αυτό το δέντρο περιέχει ένα ισχυρό ερεθιστικό: το φορβόλι, έτσι το απλό γεγονός του βουρτσίσματος μπορεί να σας αφήσει με ζεματισμένο δέρμα.

Πηγαίνοντας κάτω από το manzanillo κατά τη διάρκεια μιας τροπικής καταιγίδας μπορεί επίσης να είναι επικίνδυνο, διότι ακόμη και αραιωμένο, από το νερό της βροχής παράγει ένα ακραίο εξάνθημα. Και η καύση του δέντρου δεν είναι καλή ιδέα καθώς ο καπνός που παράγεται μπορεί να προκαλέσει προσωρινή τύφλωση και να προκαλέσει σημαντικά αναπνευστικά προβλήματα.

Ακόμα κι έτσι, αν και τα αποτελέσματά του είναι δυσάρεστα, η επαφή με αυτό το τροπικό φυτό δεν θα σας σκοτώσει.

Ο πραγματικός κίνδυνος έγκειται στην πρόσληψη των μικρών, στρογγυλών φρούτων του που μοιάζουν με μήλα. 

Τρώγοντας το μπορεί να προκαλέσει τον θάνατο γιατί έμετος και διάρροια αφυδατώνουν το σώμα σε σημείο μη επιστροφής.

Άλλα επικίνδυνα φυτά είναι ο γιγάντιος μαϊντανός, το abrina και το Ricinus communis (το τελευταίο είναι ένα κοινό φυτό στην Καραϊβική).

Και όμως ...υπάρχει

Τρελό η μη και όμως υπάρχει. Σε ένα άκρο της γης βρίσκεται μία χώρα θησαυρός και κόλαση ταυτόχρονα. Ο λόγος για την Μιαμάρ η οποία στο παρελθόν λεγόταν Βιρμανία.

 ΑΝΑΜΕΣΑ στις οροσειρές που σχηματίζουν ένα φυσικό σύνορο με τους Ασιάτες γείτονές της βρίσκεται χωμένη η «Χρυσή Χώρα». Στα νοτιοδυτικά, ο Κόλπος της Βεγγάλης και η Θάλασσα Άνταμαν βρέχουν τα 2.000 και πλέον χιλιόμετρα της ακτογραμμής της. Στα δυτικά βρίσκεται το Μπαγκλαντές και η Ινδία, στα βόρεια η Κίνα και στα ανατολικά το Λάος και η Ταϋλάνδη. Είναι ελαφρώς μεγαλύτερη από τη Μαδαγασκάρη και μικρότερη από τη βορειοαμερικανική πολιτεία του Τέξας. Ποιο είναι το όνομα αυτής της χώρας; Μιανμάρ, πρώην Βιρμανία.

Η Μιανμάρ, την οποία οι αρχαίοι κάτοικοί της αποκαλούσαν Χρυσή Χώρα, έχει πολλές πλουτοπαραγωγικές πηγές: πετρέλαιο και φυσικό αέριο, χαλκό, κασσίτερο, ασήμι, βολφράμιο και άλλα ορυκτά, καθώς και πολύτιμους λίθους, όπως ζαφείρια, σμαράγδια, ρουμπίνια και νεφρίτη. Έχει και άλλους θησαυρούς στους οποίους περιλαμβάνονται τα τροπικά βροχερά δάση με σπάνια ξυλεία, όπως το τικ, το ροδόξυλο και το παντούκ. Στα δάση κατοικούν επίσης πολλά άγρια ζώα​—πίθηκοι, τίγρεις, αρκούδες, νεροβούβαλοι και ελέφαντες, για να κατονομάσουμε λίγα.

Θρησκευτικές έριδες ανάμεσα σε βουδιστές και μουσουλμάνους είναι άλλη μία ντροπή της ανθρωπότητας και από ότι φαίνεται η κατάσταση αυτή το μόνο που θα συνεχίσει να δημιουργεί είναι ανθρώπινα θύματα.

 Το 85 περίπου τοις εκατό των κατοίκων της Μιανμάρ είναι Βουδιστές, ενώ οι υπόλοιποι δηλώνουν κυρίως Μουσουλμάνοι και Χριστιανοί. Όπως και σε πολλά μέρη της Νοτιοανατολικής Ασίας, η θρησκεία παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή των περισσότερων κατοίκων της Μιανμάρ. Εντούτοις, ορισμένα θρησκευτικά έθιμα είναι πρωτόγνωρα για πολλούς επισκέπτες.

Οι Βουδιστές μοναχοί, λόγου χάρη, έχουν κάνει ευχή να μην αγγίζουν γυναίκες. Γι’ αυτό, από σεβασμό, οι γυναίκες προσέχουν να μην πλησιάζουν τους μοναχούς. Τα θρησκευτικά έθιμα επηρεάζουν ακόμη και τις διαδρομές των λεωφορείων. Κάποιος επισκέπτης από τη Δύση ίσως να απορήσει βλέποντας την εξής επιγραφή στο λεωφορείο: «Παρακαλώ μη ρωτάτε τον οδηγό τι ώρα θα φτάσουμε». Μήπως εκνευρίζονται οι οδηγοί από τους ανυπόμονους επιβάτες; Όχι. Οι Βουδιστές εκεί πιστεύουν ότι τα νατ (πνεύματα) θα αναστατωθούν με μια τέτοια ερώτηση και ίσως καθυστερήσουν το λεωφορείο!

Η Ιστορία της Μιανμάρ

Η αρχαία ιστορία της Μιανμάρ είναι ασαφής, αλλά φαίνεται πως μετανάστευσαν εκεί αρκετές φυλετικές ομάδες από γειτονικές χώρες. Οι Μον προφανώς έδωσαν στη χώρα το όνομα Σουβαναμπχούμι​—που σημαίνει «Χρυσή Χώρα». Οι Θιβετοβιρμανοί ήρθαν από τα ανατολικά Ιμαλάια, και οι Τάι μετακινήθηκαν από τη σημερινή νοτιοδυτική Κίνα. Το τραχύ έδαφος της Μιανμάρ κράτησε τις φυλές μακριά τη μία από την άλλη​—πράγμα που εξηγεί τις πολλές φυλετικές και γλωσσικές ομάδες.

Στις αρχές του 19ου αιώνα, οι Βρετανοί άρχισαν να φτάνουν από την πρόσφατα αποικισμένη Ινδία. Αρχικά εγκαταστάθηκαν στο νότιο τμήμα και τελικά κατέλαβαν ολόκληρη τη χώρα. Μέχρι το 1886, η Βιρμανία, όπως λεγόταν τότε η Μιανμάρ, είχε προσαρτηθεί στη Βρετανική Ινδία.

Οι σπηλιές Saddar της Μιανμάρ που είναι γεμάτες με αγάλματα, βραχώδεις σχηματισμούς και μια έρημη λιμνοθάλασσα

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, αυτή η χώρα έγινε θέατρο βίαιων μαχών, και μέσα σε λίγους μήνες, το 1942, τα ιαπωνικά στρατεύματα έδιωξαν τους Βρετανούς. Στη συνέχεια, κατασκευάστηκε ο διαβόητος «Σιδηρόδρομος του Θανάτου». Αυτή η σιδηροδρομική γραμμή, μήκους 400 χιλιομέτρων, περνούσε μέσα από την αφιλόξενη ζούγκλα και από ορεινά εδάφη ενώνοντας τη Θανμπγιουζαγιάτ, της Βιρμανίας, με τη Νονγκ Πλαντούκ, της Ταϋλάνδης. Λόγω της έλλειψης μετάλλου, το μεγαλύτερο μέρος της σιδηροδρομικής γραμμής κατασκευάστηκε με σιδηροτροχιές που αφαιρέθηκαν από την κεντρική Μαλάγια (σημερινή Μαλαισία). Ένα μικρό μέρος του έργου​—η κατασκευή μιας γέφυρας πάνω από τον ποταμό Κβάι—​αποτέλεσε αργότερα το θέμα μιας δημοφιλούς ταινίας.

Με τη βοήθεια 400 ελεφάντων, πάνω από 300.000 άντρες​—αιχμάλωτοι πολέμου μαζί με Ινδούς και Βιρμανούς πολίτες—​κατασκεύασαν το σιδηρόδρομο. Δεκάδες χιλιάδες πέθαναν ενώ εργάζονταν. Εφόσον τα Συμμαχικά βομβαρδιστικά τη βομβάρδιζαν συχνά, η γραμμή χρησιμοποιήθηκε λίγο και τελικά εγκαταλείφθηκε. Αργότερα, οι περισσότερες σιδηροτροχιές αφαιρέθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν αλλού.

Τελικά, έπειτα από μάχες, οι Βρετανοί ανέκτησαν τη χώρα αποσπώντας την από την Ιαπωνία το 1945. Αλλά η βρετανική κυριαρχία ήταν βραχύβια, καθώς η Βιρμανία κέρδισε την ανεξαρτησία της από τη Βρετανία στις 4 Ιανουαρίου 1948. Στις 22 Ιουνίου 1989, τα Ηνωμένα Έθνη υιοθέτησαν το νέο όνομα της χώρας, Μιανμάρ.

Η Χώρα με τις Χρυσές Πρωτεύουσες

Η Μιανμάρ είχε πολλές πρωτεύουσες ανά τους αιώνες. Για παράδειγμα, στην καρδιά της Μιανμάρ βρίσκεται η Μανταλέι, κοινώς γνωστή ως η Χρυσή Πόλη. Γεμάτη εκατοντάδες παγόδες διαφόρων εποχών, αυτή η πόλη των 500.000 κατοίκων ήταν η τελευταία πρωτεύουσα πριν από τη βρετανική κυριαρχία. Ο Βασιλιάς Μίντον κληροδότησε βασιλικά προνόμια στη Μανταλέι το 1857 όταν έχτισε ένα μεγάλο παλάτι εκεί για τον εαυτό του και τις βασίλισσές του. Η παλιά πόλη, έκτασης 4 τετραγωνικών χιλιομέτρων, περικλείεται από τείχη ύψους 8 μέτρων, με πάχος 3 μέτρα στη βάση τους. Μια τάφρος πλάτους 70 μέτρων περιβάλλει τα τείχη.

Το 1885 οι Βρετανοί εξόρισαν το διάδοχο του Μίντον, τον Βασιλιά Τιμπάου, στην Ινδία, αλλά δεν άγγιξαν το παλάτι. Δεν συνέβη, όμως, το ίδιο και στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν το παλάτι καταστράφηκε εντελώς από πυρκαγιά. Απτόητοι, οι κάτοικοι της Μιανμάρ έχτισαν ένα θαυμάσιο αντίγραφο του παλατιού, καθώς και τα εντυπωσιακά χρυσοκόκκινα ξύλινα κτίριά του στην αρχική τους θέση. Οι επισκέπτες μπορούν να το δουν.

Διακόσια χιλιόμετρα από τη Μανταλέι, ακολουθώντας το ρεύμα του ποταμού, βρίσκεται η Παγκάν. Η Παγκάν, η οποία κάποτε ήταν και αυτή πρωτεύουσα, ιδρύθηκε την πρώτη χιλιετία της Κοινής Χρονολογίας και έφτασε στο απόγειο της δόξας της τον 11ο αιώνα, αλλά ερημώθηκε μόλις 200 χρόνια αργότερα. Ωστόσο, εκατοντάδες ερειπωμένοι ναοί και παγόδες βρίσκονται διάσπαρτοι γύρω από μερικά μικρά χωριά​—απομεινάρια της προγενέστερης δόξας.

 Η σημερινή πρωτεύουσα, η Γιανγκόν (επισήμως γνωστή ως Ρανγκούν μέχρι το 1989), είναι μια ζωντανή πόλη τριών και πλέον εκατομμυρίων κατοίκων, γεμάτη αυτοκίνητα που κορνάρουν, λεωφορεία, και ταξί που είναι ανοιχτά στα πλάγια. Μολονότι στις πλατιές, δεντροφυτεμένες λεωφόρους της Γιανγκόν υπάρχουν πολλά παλιά κτίρια που θυμίζουν τις μέρες της βρετανικής αποικιοκρατίας, σήμερα μπορεί να δει κανείς στην πόλη σύγχρονα πολυώροφα ξενοδοχεία και κτίρια γραφείων.

Στην ίδια πόλη, ο χρυσός τρούλος της παγόδας Σβέντακον, ύψους 98 μέτρων και ηλικίας 2.500 ετών, φανερώνει τον πλούτο και την αρχιτεκτονική ευφυΐα των αρχαίων χρόνων. Λέγεται ότι περίπου 7.000 διαμάντια και άλλοι πολύτιμοι λίθοι βρίσκονται πάνω σε αυτόν τον τρούλο. Η κορυφή του στεφανώνεται από ένα διαμάντι 76 καρατίων. Παρόμοια με πολλά αρχαία κτίρια στη Μιανμάρ, τη Σβέντακον την έχουν σημαδέψει και την έχουν πλήξει σεισμοί και πόλεμοι, και μεγάλο μέρος της έχει ανοικοδομηθεί.

Ωστόσο, πολλοί ισχυρίζονται ότι η χρυσή παγόδα Σούλε κατέχει τη σημαντικότερη θέση στη Γιανγκόν. Με ύψος 46 μέτρα, η παγόδα Σούλε, ηλικίας 2.000 ετών, σχηματίζει μια μεγάλη, χρυσή νησίδα εκεί όπου τέμνονται τέσσερις κύριες οδοί της πόλης. Γύρω από την παγόδα, υπάρχει ένας δακτύλιος από καταστήματα.

Οι Κάτοικοι της Μιανμάρ

Παραδοσιακά ήπιοι και ειρηνικοί, οι κάτοικοι της Μιανμάρ είναι ευγενικοί και φιλόξενοι. Στους επισκέπτες συμπεριφέρονται με σεβασμό και αξιοπρέπεια. Συνήθως τα παιδιά αποκαλούν τους μεγαλύτερους άντρες θείους και τις μεγαλύτερες γυναίκες θείες.

Οι επισκέπτες στη Μιανμάρ συνήθως σχολιάζουν πόσο απαλό φαίνεται το πρόσωπο των ηλικιωμένων. Ένας λόγος για αυτή τη νεανική επιδερμίδα, λένε οι γυναίκες, είναι ένα δημοφιλές, υπόχρυσο καλλυντικό για το πρόσωπο​—το θάνακα—​που προέρχεται από το δέντρο θάνακα (λειμωνία η οξινωτάτη). Τρίβοντας ένα κλαδί πάνω σε μια σκληρή, επίπεδη πέτρα και προσθέτοντας λίγο νερό, οι γυναίκες φτιάχνουν μια απαλή κρέμα, την οποία απλώνουν στο πρόσωπό τους σχηματίζοντας καλλιτεχνικά σχέδια. Εκτός του ότι σφίγγει και δροσίζει το δέρμα, το θάνακα το προστατεύει από τον καυτό, τροπικό ήλιο.

Η κλασική ενδυμασία αντρών και γυναικών στη Μιανμάρ είναι το λονγκγί, το οποίο φτιάχνεται εύκολα αν ράψει κανείς τις δύο άκρες ενός υφάσματος, μήκους περίπου δύο μέτρων, έτσι ώστε να σχηματιστεί ένας κύκλος. Οι γυναίκες μπαίνουν μέσα στο λονγκγί, το διπλώνουν γύρω τους σαν φούστα, και μαζεύουν το ύφασμα που περισσεύει στη μέση τους. Οι άντρες, από την άλλη πλευρά, παίρνουν και τις δύο άκρες και τις δένουν χαλαρά μπροστά στη μέση τους. Σεμνό και άνετο, το λονγκγί είναι ιδανικό για τις τροπικές περιοχές.

Μια επίσκεψη στις αγορές φανερώνει ότι οι κάτοικοι της Μιανμάρ είναι πολύ ταλαντούχοι​—δεξιοτέχνες στην ύφανση μεταξιού, στην κοσμηματοποιία και στην ξυλογλυπτική. Το τικ, το παντούκ και άλλα είδη ξυλείας μετατρέπονται σε εντυπωσιακά ομοιώματα ανθρώπων, τίγρεων, αλόγων, νεροβούβαλων και ελεφάντων. Ακόμη και αντικείμενα καθημερινής χρήσης, όπως είναι οι επιφάνειες τραπεζιών, τα διαχωριστικά δωματίων και οι καρέκλες, είναι διακοσμημένα με περίπλοκα σκαλίσματα. Αλλά αν ενδιαφέρεστε πραγματικά να αγοράσετε κάτι, ετοιμαστείτε να κάνετε παζάρια!

Οι κάτοικοι της Μιανμάρ διαπρέπουν επίσης στην κατασκευή λακαριστών αντικειμένων με όμορφες διακοσμήσεις—δοχείων, δίσκων και κουτιών με καπάκι. Αλλά αυτό που κάνει τα αντικείμενά τους μοναδικά είναι τα πρωτότυπα σχέδια και οι σκαλιστές παραστάσεις τους. Η βάση τους είναι ένα πλέγμα από λεπτά κομμάτια μπαμπού. (Τα αντικείμενα καλύτερης ποιότητας ξεκινούν με πλέγμα από μπαμπού και τρίχες αλόγου.) Πάνω σε αυτόν το σκελετό ο τεχνίτης προσθέτει μέχρι και εφτά στρώματα λάκας, η οποία παράγεται αναμειγνύοντας το έλαιο του δέντρου θισέι, ή αλλιώς ρους ο βερενικοφόρος, με λεπτοαλεσμένα και καμένα οστά ζώων.

Όταν στεγνώνει η λάκα, ο τεχνίτης σκαλίζει ένα σχέδιο πάνω στην επιφάνεια του αντικειμένου με μια χαλύβδινη γραφίδα. Κατόπιν, έπειτα από λίγο βάψιμο και γυάλισμα, το αποτέλεσμα είναι όχι μόνο ένα όμορφο έργο τέχνης αλλά επίσης κάτι χρήσιμο για το σπίτι.