Η κρίση Ρωσίας-Τουρκίας δεν ξέφυγε και δεν πρόκειται να ξεφύγει από τα όρια, σε ορατό τουλάχιστον χρόνο, αν δεν υπάρξει κάποια άλλη σοβαρή τουρκική πρόκληση, καθώς η ρωσική ηγεσία, ορθώς, ακολουθεί τη ρεαλιστική σχολή σκέψης.
Η Τουρκία, μετά την κατάρριψη
του ρωσικού αεροσκάφους, ζήτησε την προστασία του ΝΑΤΟ, αλλά δεν την έλαβε,
παρά λεκτικά και σχετικά ισορροπημένα και για αυτό, αμέσως μετά, άλλαξε τον
δίσκο και άρχισε να ζητά αποκλιμάκωση και να χαρακτηρίζει τη Ρωσία φίλη και
γείτονα χώρα.
Η Τουρκία, εάν είχε την
στήριξη του ΝΑΤΟ, κατά την έκτακτη σύνοδο της συμμαχίας, δεν θα ζητούσε
αποκλιμάκωση, δεν θα έριχνε τους τόνους, αλλά θα το έριχνε στους γνωστούς
παλικαρισμούς. Αυτό λέει η κοινή λογική, την οποία, με σημαντικές εξαιρέσεις,
ακολουθούν και οι Δυτικοί και οι Ρώσοι, αλλά όχι οι Τούρκοι.
Χάρη στον Ερντογάν, η Τουρκία
αποτελεί σήμερα τον πιο απρόβλεπτο παίκτη του διεθνούς συστήματος στην πλέον
εύφλεκτη περιοχή του πλανήτη και από το 2003 κινείται σχετικά ή και εντελώς
αυτόνομα σε σχέση με τις θελήσεις-επιθυμίες ΗΠΑ και ΝΑΤΟ.
Αυτό κατέστη εμφανέστερο από το 2010 και μετά όταν ο Ερντογάν ένιωσε αρκετά ισχυρός ώστε να προκαλέσει και αυτό το Ισραήλ (επεισόδιο Μαβί Μαρμαρά). Από τότε η Τουρκία κατ’ επίφαση μόνο είναι σύμμαχος της Δύσης, όπως πολλάκις έχουν αναφέρει αμερικανικές δεξαμενές σκέψεις, προσκείμενες στους Ρεπουμπλικάνους, που έρχονται στην εξουσία, προτείνοντας ακόμα και την αποπομπή της από το ΝΑΤΟ.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η
Τουρκία προσπαθεί να παρασύρει ΗΠΑ και ΝΑΤΟ σε δράση στην Συρία. Το 2013
κατήγγειλε χρήση χημικών από τις δυνάμεις του Άσαντ, καθώς ο Αμερικανός
πρόεδρος Ομπάμα είχε χαρακτηρίσει τη χρήση χημικών «κόκκινη γραμμή», το
ξεπέρασμα της οποία θα προκαλούσε αμερικανική επέμβαση.
Ωστόσο, ούτε τότε, οι
Αμερικανοί την «πάτησαν». Με τη βοήθεια των Βρετανών ανακάλυψαν ότι τα χημικά
τα έριξαν οι τζιχαντιστές και το χειρότερο, τους τα είχε προμηθεύσει η ίδια η
Τουρκία, μέσω ΜΙΤ.
Και τώρα το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ
προέβησαν σε μια χλιαρή, λεκτική, στήριξη της Τουρκίας, έχοντας όμως, μερικές
εβδομάδες πριν, αποσύρει από το τουρκικό έδαφος τα αντιαεροπορικά συστήματα
Patriot που είχαν αναπτύξει για την «ασφάλεια» της Τουρκίας.
Απλώς ΗΠΑ και κατ’ επέκταση
ΝΑΤΟ δεν μπορούσαν, προφανώς, να βγουν και να καταδικάσουν την τουρκική κίνηση.
Κάτι τέτοιο είναι απλώς αδύνατο, θα είχε συνέπειες στην συνοχή της συμμαχίας
και ουδείς το ανέμενε. Πάντως η ρωσική αντίδραση κατά της Άγκυρας είναι
δεδομένο ότι προκαλεί ακόμα και κρυφά χαμόγελα, σε αρκετούς στη Δύση.
Η Τουρκία, έχοντας την
ψευδαίσθηση ότι αποτελεί περιφερειακή υπερδύναμη, έχει μάθει, στην περίοδο
Ερντογάν, να «παίζει μόνη» στο διεθνές σύστημα. Μόνο που το παιχνίδι δεν
βγαίνει διότι η ηγεσία της αγνόησε τις δυνατότητες αντίδρασης άλλων παικτών και
ειδικά της Ρωσίας, στη Μέση Ανατολή.
Η Ρωσική επέμβαση κατέστρεψε τα σχέδια των Τούρκων. Η δε στήριξη των Αμερικανών στους Κούρδους της Συρίας έχει προκαλέσει πανικό στην Άγκυρα. Αυτό είναι και το μεγάλο πρόβλημα για τους Τούρκους. Οι Κούρδοι της Συρίας που είναι κοντά στο ΡΚΚ.
Όπως το 2013, ούτε και τώρα
Αμερικανοί και ΝΑΤΟ θα την «πατήσουν» και δεν υπάρχει περίπτωση να κάνουν κάτι
που θα σώσει το παιχνίδι για τους Τούρκους στην Συρία, εκτός και αν η Ρωσία
επιτεθεί ανοιχτά εναντίον της, κάτι που δεν πρόκειται, φυσικά, να συμβεί, καθώς
ο Βλαντιμίρ Πούτιν μόνο ηλίθιος δεν είναι.
Ο λόγος είναι απλός: οι
Κούρδοι. Αν οι Αμερικανοί στηρίξουν την Τουρκία θα χάσουν τους μόνους
αξιόπιστους συμμάχους τους στην περιοχή. Εξάλλου τώρα «παίζει» και η Μόσχα στην
περιοχή η οποία, αν οι Αμερικανοί ποντάρουν στην Τουρκία, δεν θα διστάσει,
προφανώς, να αναλάβει αυτή την προστασία των Κούρδων, ανατρέποντας πλήρως την
αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή.
Χθες η Ρωσία απάντησε άμεσα
στην Τουρκία, καίγοντας, κυριολεκτικά, αυτοκινητοπομπή της τουρκικής δήθεν
«ανθρωπιστικής» οργάνωσης ΙΗΗ που μετέφερε «ανθρωπιστική» βοήθεια στους
Τουρκομάνους στην Συρία. Η εν λόγω οργάνωση ήταν που οργάνωσε, κατά πάσα
πιθανότητα, με την συνδρομή της ΜΙΤ, τον «στολίσκο προς τη Γάζα», το 2010,
προκαλώντας το επεισόδιο με το πλοίο Μαβί Μαρμαρά, που είχε ως αποτέλεσμα τον
θάνατο 10 Τούρκων και την καταστροφή των σχέσεων Ιερουσαλήμ-Άγκυρας.
Κατά τα άλλα ο Πούτιν ούτε τη
ροή του φυσικού αερίου προς την Τουρκία, θα σταματήσει, ούτε πόλεμο θα κάνει.
Δεν υπάρχει λόγος να πράξει, άμεσα τουλάχιστον, το πρώτο, ούτε να πατήσει την
πεπονόφλουδα των Τούρκων, την στιγμή που μπορεί να τους διαλύσει χωρίς να
διακινδυνεύσει περιπλοκές για τη χώρα του.
Η σημερινή επίσκεψη Ολάντ στη
Μόσχα θα αποτελέσει δείγμα για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση, αν και τα
μηνύματα που αναμένεται να δώσει δεν προοιωνίζονται θετικά για την Άγκυρα.
Π.Κ