Οι νεκροθάφτες της Ευρώπης

του Πιερ Ασκί *

Η ιστορία και η γεωγραφία το έφεραν έτσι ώστε η Ελλάδα να γίνει η πύλη εισόδου στην Ευρώπη ενός ασταμάτητου κύματος προσφύγων που έρχονται κυρίως από τη Συρία. Αν όμως αρχικά ήταν μια χώρα από την οποία περνούσαν οι πρόσφυγες για να πάνε στον Βορρά, έχει βρεθεί σήμερα να περιβάλλεται από χώρες που έχουν κλείσει τα σύνορά τους και να είναι αναγκασμένη να φιλοξενεί χιλιάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά που έχουν παγιδευτεί. Έτσι, εκτός από την αιώνια λιτότητα που της έχει επιβάλει μια ανένδοτη Ευρώπη, τιμωρείται για δεύτερη φορά από τις ίδιες εκείνες χώρες που καταπατούν τις συνθήκες όταν δεν τους βολεύουν.

Η προσφυγική κρίση έχει αποκαλύψει εδώ κι ένα χρόνο το τι έχει γίνει η Ευρώπη: Ένα σπίτι με πολλούς ιδιοκτήτες, καλό για να διαχειρίζεται κουτσά-στραβά την καθημερινότητα στις περιόδους των παχιών αγελάδων, ανίκανο όμως να αντιμετωπίσει έκτακτες καταστάσεις όπως η πρωτοφανής έξοδος ενός ολόκληρου λαού από τον πόλεμο και τη βαρβαρότητα. Τα ουγγρικά συρματοπλέγματα, που πέρυσι καταγγέλλαμε, δεν ήταν παρά ο προάγγελος της δειλίας που επιδεικνύουν πλέον, σχεδόν οι πάντες. Οι λαϊκιστές σε όλη την ήπειρο πανηγυρίζουν για τον ντε φάκτο θάνατο των συμφωνιών ελεύθερης κυκλοφορίας της Σένγκεν και την επιστροφή των συνόρων.

Στον μακρύ κατάλογο των νεκροθαφτών της Ευρώπης, που ολοένα μεγαλώνει, συναντάμε όμως με έκπληξη και τον σοσιαλιστή πρωθυπουργό της Γαλλίας, κληρονόμο μιας ισχυρής φιλοευρωπαϊκής παράδοσης. Πώς να εξηγήσουμε, αλήθεια, την επίθεση που έκρινε σκόπιμο να εξαπολύσει ο Μανουέλ Βαλς εναντίον της Γερμανίας, τη στιγμή ακριβώς που η Άνγκελα Μέρκελ βρισκόταν σε δύσκολη θέση εξαιτίας της ανθρωπιστικής της στάσης απέναντι στους πρόσφυγες; Το μήνυμα απευθυνόταν προφανώς στην τρομαγμένη γαλλική κοινή γνώμη, αλλά και στους ίδιους τους πρόσφυγες, προκειμένου να μην έρθουν στη Γαλλία (το κατάλαβαν). Αρνούμενος όμως την κατανομή προσφύγων που είχε δεχθεί η Γαλλία, ο Γάλλος πρωθυπουργός ευθυγραμμίστηκε με τους σκληρούς που πέταξαν στα σκουπίδια την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.

Η θέση του Βαλς προκάλεσε την οργή της Μαρτίν Ομπρί και άλλων προσωπικοτήτων της Αριστεράς, που μίλησαν για το τραύμα που άφησε «η απρεπής ομιλία του Μονάχου» και πρόσθεσαν: «Όχι, κύριε πρωθυπουργέ, η Άνγκελα Μέρκελ δεν είναι αφελής. Όχι, δεν διέπραξε ένα ιστορικό λάθος. Όχι, δεν έθεσε σε κίνδυνο την Ευρώπη, την έσωσε».

Με την άνεση της απόστασης της Ουάσινγκτον από το Παρίσι, και με την ελευθερία που χαρακτήριζε πάντα την έκφρασή του, ο πρεσβευτής της Γαλλίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, Ζεράρ Αρό μίλησε στο Twitter για την «αποτυχία μιας γενιάς», καθώς τα νέα τείχη που ορθώνονται στην Ευρώπη απειλούν το οικοδόμημα που κτίστηκε με κόπο στα ερείπια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν μένει πολύς καιρός στον Φρανσουά Ολάντ για να προτείνει ένα σχέδιο ευρωπαϊκής ενοποίησης από λίγους, στους οποίους θα περιλαμβάνονται χωρίς αμφιβολία οι ιδρυτές της ΕΟΚ και μερικοί ακόμη. Είναι ίσως ο μόνος τρόπος να σώσει μια ολόκληρη πολιτική γενιά την τιμή της.

"Πηγή: L'Obs"

* Ο Πιερ Ασκί είναι συνιδρυτής του ιστότοπου Rue89. Ξεκίνησε τη δημοσιογραφική καριέρα του, το 1974, στο γαλλικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Agence France Presse. To 1981, εντάχθηκε στο δυναμικό της Liberation, από την οποία αποχώρησε το 2007. Από τον Νοέμβριο του 2014 αρθρογραφεί στην εβδομαδιαία επιθεώρηση L'Obs (http://tempsreel.nouvelobs.com/journaliste/813/pierre-haski.html), γνωστή στο παρελθόν ως Le Nouvel Observateur, στον όμιλο της οποίας ανήκει, από τα τέλη του του 2011, ο ιστότοπος Rue89.