«Ω, δημοκρατία! Πόσα εγκλήματα δεν γίνονται στο όνομά σου»!

[ΑΡ. 16 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ]

«Ω, δημοκρατία! Πόσα εγκλήματα

δεν γίνονται στο όνομά σου»!

του Γ. Σταραντζή

 Δικηγόρου

Η ελεύθερη ανθρώπινη σκέψη και η ελευθερία της επιστημονικής έρευνας ταλαιπωρηθήκανε, διωχθήκανε, βασανίστηκαν και τελικά κάηκαν στην πυρά και σταυρώθηκαν. Η ιερά εξέταση και τη σταύρωσε και την έκαψε. Όμως όλες οι φιλελεύθερες και δημοκρατικές πολιτείες τις αναγνωρίζουν και τις προστατεύουν γιατί είναι οι πρόσκοποι του πνεύματος, οι πνευματικοί μυροφόροι του πολιτισμού. Ψυχή τους είναι η ελευθερία. Ελευθερία στην έρευνα ακόμα και πάνω σε κείνα τα ανθρώπινα γεγονότα που έχουν βασανιστικά ερευνηθεί και έχουν καθιερωθεί πλέον ως παγιωμένες αλήθειες και ως δόγματα επιστημονικής αλήθειας. Η επιστημονική όμως έρευνα, η αξία του ονόματος της, πρέπει να κοσμείται από καλή προαίρεση, από ορθότητα, από αντικειμενικότητα, από αμεροληψία και από έλλειψη πολιτικού ή ιδεολογικού φανατισμού που αποτελεί χολέρα του πνεύματος και του πολιτισμού μας. Αυτή και μόνη επιστημονική αλήθεια χρήζει προστασίας γιατί προάγει τον ανθρώπινο πολιτισμό, τις επιστήμες και σέβεται την ανθρώπινη προσωπικότητα που είναι ο τελικός αποδέκτης της. Εδώ χρειάζονται δύο λόγια για την αλήθεια ως ανθρώπινη επιδίωξη και κατάκτηση. Τι είναι αλήθεια. Όχι φυσικά η μεταφυσική, η υπερβατική αλήθεια αλλά η αλήθεια του εμπειρικού κόσμου. Αλήθεια μ' αυτή την έννοια είναι η κατάφαση της ανθρώπινης σκέψης και η πλήρης ανταπόκριση και συμφωνία της με τα αντικειμενικά γεγονότα που έχουν ήδη συντελεσθεί και έχουν διαμορφωθεί ως ανθρώπινες πράξεις στον κόσμο της εμπειρικής πραγματικότητας. Τα γεγονότα αυτά είναι ιερά, έγραψε ο λόρδος Άκον, οι κρίσεις επί των γεγονότων είναι ελεύθερες. Το ερώτημα είναι: οι κρίσεις και οι αξιολογήσεις των πραγματικών γεγονότων που συνιστούν την εμπειρική αλήθεια είναι απεριόριστες ή έχουν όρια και εάν έχουν όρια μέχρι πού φθάνουν τα όρια αυτά; Ως συνταγματικό δικαίωμα η πνευματική ελευθερία έχει όριο. Το θέτει το αρ. 25 του Συντάγματος που απαγορεύει την κατάχρηση κάθε δικαιώματος, επομένως και της ελευθερίας της επιστημονικής σκέψης που με το αρ. 16 την προστατεύει. Επίσης και ο Ποινικός Κώδικας θέτει όρια με τα αρ. 361, 362 και 363, όταν στο όνομα δήθεν της ελευθερίας της σκέψης εξυβρίζεται, δυσφημείται ή συκοφαντείται το πρόσωπο ή οι ομάδες προσώπων. Η ελευθερία της επιστήμης και της τέχνης που διασφαλίζει και προστατεύει το αρ. 16 του συντάγματος καθώς και η επιστημονική έρευνα ως όριο έχουν την υποχρέωση σεβασμού και των λοιπών διατάξεων του συντάγματος (αρ. 25) και της σύμφωνης προς αυτό ποινικής νομοθεσίας. Η ελευθερία της σκέψης, η επιστημονική ελευθερία είναι αξία και πυρηνική, δομική αξία κάθε ελεύθερης, δημοκρατικής πολιτείας. Υπέρτατη όμως, ύψιστη αρετή είναι η Αλήθεια και οι επιμέρους ελευθερίες πρέπει αυτή την υπέρτατη αλήθεια να διακονούν, που είναι πάνω από πολιτικές και ιδεολογικές σκοπιμότητες. Οποιαδήποτε επιστημονική έρευνα που δεν υπηρετεί αυτή την υπέρτατη αλήθεια είναι σκόπιμη και ευτελίζεται σε πολιτική και ιδεολογική προπαγάνδα κατώτερη για ελεύθερους και υπερήφανους πολίτες! Έτσι δεν μπορεί να γίνεται επίκληση της ελευθερίας της τέχνης αναφορικά προς «άσεμνα δημοσιεύματα» που προσβάλλουν ολοφάνερα τη δημόσια αιδώ, ούτε επίκληση της ακαδημαϊκής και της ελευθερίας της διδασκαλίας στις περιπτώσεις που προφανώς στοιχειοθετείται παραβίαση της διάταξης της παρ. 2 του αρ. 120 του συντάγματος η οποία ορίζει ότι ο σεβασμός στο σύνταγμα και τους νόμους που συμφωνούν μ' αυτό και η αφοσίωση στην πατρίδα και τη δημοκρατία αποτελούν θεμελιώδη υποχρέωση όλων των Ελλήνων [Βελισ. Καρακώστας, επίτιμος πρόεδρος Α.Δ., στο «ΣΥΝΤΑΓΜΑ» κάτω από το αρ. 16 σελ. 378].

Ο Θ. Κολοκοτρώνης στο μνημειώδη λόγο του προς τους μαθητές του 8ου Γυμνασίου Αθηνών στην Πνύκα τους προέτρεψε να πιστεύουν «στη φρόνιμη ελευθερία». Προσδιόρισε την ελευθερία ως φρόνιμη! Και πράγματι η εθνική ελευθερία για να κατακτηθεί, οι ανθρώπινες πράξεις των αγωνιζομένων μπορεί να αποτελούν ιερή... παραφροσύνη! Στη συνταγματικά όμως οργανωμένη πολιτεία η ελευθερία του κάθε πολίτη πρέπει να είναι συνετή, ηθικά και πνευματικά πειθαρχημένη, να είναι ορθοπραξία, έννομη και κατά προτροπή Θ. Κολοκοτρώνη «φρόνιμη»! διαφορετικά καταντά ελευθεριάζουσα ασυδωσία, αυθαιρεσία και τυραννία. Όποιος πνευματικός άνθρωπος στην πνευματική του εργασία παραποιεί, διαστρεβλώνει την αλήθεια και ιδίως με δόλο, είναι ανάξιος της αποστολής του, εχθρός του πολιτισμού και πολέμιος της «ανοικτής κοινωνίας».

Η ελληνική πολιτεία με το αρ. 16 του Συντάγματος οριοθετεί πνευματικά και ιδεολογικά την αποστολή της ελληνικής παιδείας. Δίχως να χειραγωγεί την παιδεία ιδεολογικά απαιτεί απ' αυτή, την καλλιέργεια της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης. Η αρχή των εθνοτήτων, η πίστη στο ελληνικό έθνος είναι υπέρτατη αξία του ελληνισμού. Τα ιδανικά του, η δημοκρατία, η πολιτική ελευθερία, τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στην υπηρεσία αυτών των ιδανικών είναι η ανώτατη παιδεία και διάκονοι αυτών των αξιών είναι η ακαδημαϊκή πνευματική κοινότητα. Η ελληνική πολιτεία θεσμοθετεί συνταγματικά την αποστολή της παιδείας, δεν επιβάλλει ιδεολογική χειραγώγηση της παιδείας όπως το έκανε ο ναζισμός και ο κομμουνισμός. Και την αποστολή αυτή την εμπλουτίζει με τα υψηλότερα, τα ευγενέστερα ιδανικά και αξίες που έδωσε ο ανθρώπινος πολιτισμός. Έξω απ' αυτά τα ιδανικά υπάρχουν οι βαρβαρότητες των ολοκληρωτισμών. Ο εθνικός μας ποιητής Δ. Σολωμός έγραψε: «ό,τι είναι εθνικό είναι και αληθινό».