Στις
11 Νοεμβρίου, κάτι… αναδεύτηκε κοντά στο γαλλικό νησί Μαγιότ, ανοιχτά των
δυτικών ακτών της Μαδαγασκάρης, προκαλώντας ένα «υπόκωφο»
σεισμικό τσουνάμι σε όλο τον κόσμο.
Το σεισμικό αυτό
κύμα που ξεκίνησε περίπου 25
χιλιόμετρα ανοιχτά των ακτών του Μαγιότ, «αφύπνισε» τους
σεισμικούς αισθητήρες σε Ζάμπια, Κένυα και Αιθιοπία, διαπέρασε τους ωκεανούς,
φτάνοντας στις ακτές της Χιλής, της Νέας Ζηλανδίας, ακόμη και της
Χαβάης, σχεδόν 15.000 χιλιόμετρα
μακριά. Κι όμως, κανείς δεν φάνηκε να καταλαβαίνει το παραμικρό.
Το φαινόμενο ήρθε στη δημοσιότητα μέσω Twitter, όταν οι
φαν της σεισμολογίας πόσταραν αλλόκοτα σήματα που είχαν καταγράψει σε ένα ευρύ
δίκτυο σεισμολογικών σταθμών, από την Κένυα έως τη Χαβάη. Έχοντας αποκλείσει το
ενδεχόμενο να επρόκειτο για τους κλυδωνισμούς ενός βίαιου σεισμού,
οι σεισμολόγοι, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, έμειναν μόνο να εικάζουν για το
τι πραγματικά είχε συμβεί. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πλημμύρισαν με θεωρίες και
σενάρια: Ήταν κάποιου είδους εξωπραγματική κατολίσθηση που
προκάλεσε το φαινόμενο; Μήπως ένας μετεωρίτης που εξερράγη στην ατμόσφαιρα; Ή
μήπως η αφύπνιση ενός θαλάσσιου τέρατος;
Τώρα, οι επιστήμονες θεωρούν πως έχουν μία απάντηση – πολύ πιο… ρεαλιστική από τις θεωρίες που διατυπώθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο Στίβεν Χίκς, σεισμολόγος στο
Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον, ήταν ένας από αυτούς που συνέλεξε κι ανέλυσε
δεδομένα από ένα παγκόσμιο δίκτυο σεισμολογικών σταθμών. «Το ασυνήθιστο σ’αυτήν
την περίπτωση ήταν πως επρόκειτο για ένα πολύ μεγάλο σήμα που
ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο και το οποίο δεν ανιχνεύθηκε από τα επιχειρησιακά
συστήματα ανίχνευσης σεισμών».
Όπως διαπίστωσε, οι δονήσεις διήρκησαν κατά μέσο όρο
μισή ώρα από τη στιγμή της εκδήλωσης του μυστηριώδους σεισμού, στη θάλασσα του
Μαγιότ. Χρειάστηκαν 40 λεπτά ώστε το σήμα να φτάσει στους σεισμολογικούς
σταθμούς της Βρετανίας και μία ώρα και 15 λεπτά για τη Χαβάη. Τόσο χαμηλής
συχνότητας δονήσεις, λένε οι επιστήμονες, είναι
σπάνιες αλλά όχι ανήκουστες. Έχουν καταγραφεί στις
περιπτώσεις «γέννησης» ενός παγετώνα, όταν σημειώνονται κατολισθήσεις και σε
απότομη κατάρρευση θαλάμων μάγματος. Δεδομένου πως στην συγκεκριμένη περιοχή
δεν υπάρχουν παγετώνες και πως μία υποθαλάσσια κατολίσθηση θα είχε καταγραφεί
από τους υποθαλάσσιους καταγραφείς της περιοχής, η εις άτοπον απαγωγή οδήγησε τους επιστήμονες
στη θεωρία του μάγματος.
Όπως υποστηρίζει ο Χικς, όγκος μάγματος αποκολλήθηκε απότομα από ηφαιστειακό
θάλαμο, σε βάθος περίπου 16 χιλιόμετρων από τον πυθμένα της θάλασσας
του Μαγιότ, προκαλώντας ένα παγκόσμιο σεισμικό τσουνάμι,
με δονήσεις αρκετά ισχυρές ώστε να καταγραφούν από τα ευαίσθητα σεισμόμετρα
αλλά και ανεπαίσθητες για να τις αντιληφθεί ο άνθρωπος. Στο ανάλογο συμπέρασμα
καταλήγει και ο Πιερ Μπριόλ, γεωεπιστήμονας στο École Normale Supérieure του
Παρισιού, ο οποίος εκτιμά πως η αποστράγγιση μεγάλης μάζας μάγματος και η
κατάρρευση της οροφής του ηφαιστειακού θαλάμου προκάλεσαν τον αργό και πολύωρο
αυτόν παγκόσμιο σεισμό.
«Όπως και να’χει, ήταν μία συναρπαστική επίδειξη
επιστημοσύνης στο Twitter και αγαστής συνεργασίας επιστημόνων και ερασιτεχνών
σεισμολόγων», καταλήγει, χαριτολογώντας ο Χικς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου