Τα απόρρητα έγγραφα της CIA από το 1949 για Σκοπιανό και ελληνοαλβανικές σχέσεις

Εβδομήντα χρόνια μετά το τέλος του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, η CIA αποχαρακτήρισε απόρρητα έγγραφα που αφορούν την πολυτάραχη εκείνη εποχή, τόσο για την Ελλάδα όσο και για τα Βαλκάνια, αποκαλύπτοντας ένα απίστευτο διπλωματικό παρασκήνιο για το «σοβιετικό κίνδυνο» που απειλούσε τη χερσόνησο του Αίμου, το «Μακεδονικό ζήτημα» αλλά και για την αλβανική «Μεγάλη Ιδέα».

Στα έγγραφα της CIA αποκαλύπτονται η δράση και οι κινήσεις του τότε πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Cavendish W. Cannon (1895-1962), ο οποίος φαίνεται να αποδίδει μεγάλη σημασία στο «Μακεδονικό ζήτημα», δεδομένης της προσπάθειας διείσδυσης της πρώην ΕΣΣΔ σε χώρες, όπως η Γιουγκοσλαβία.

Ο Ψυχρός Πόλεμος βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη ήδη από το 1945, όταν στη Γιάλτα οι Μεγάλες Δυνάμεις είχαν αποφασίσει το μοίρασμα του κόσμου σε «σφαίρες επιρροής».

Σε όλα τα πρώην διαβαθμισμένα τηλεγραφήματα η περιοχή των Σκοπίων, που ενυπάρχει στην τότε επικράτεια της Γιουγκοσλαβίας του στρατάρχη Τίτο, αναφέρεται με το όνομα «Μακεδονία». Στα έγγραφα παρουσιάζεται, μάλιστα, η εντονότατη ανησυχία του Αμερικανού πρεσβευτή Cannon αλλά και του Τίτο, για μια ενδεχόμενη στρατιωτική επέμβαση της Ελλάδας στη νότια Αλβανία. 

Φαίνεται, λοιπόν, πως οι Αμερικανοί διαφωνούσαν απολύτως με μια τέτοια πιθανότητα, όπως και ο ίδιος ο Τίτο, ο οποίος έδειχνε να υποψιάζεται πιθανή ελληνική εμπλοκή και σε μία σειρά γεγονότων εντός Γιουγκοσλαβίας. Ωστόσο, απέναντι σε αυτούς τους ισχυρισμούς δεν υπήρξε ποτέ καμία απόδειξη.

Εξάλλου, από τα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα προκύπτει ότι οι ΗΠΑ είχαν καλέσει την Ελλάδα να εγκαταλείψει οποιαδήποτε αξίωση είχε στη νότια Αλβανία με αντάλλαγμα Αλβανία, Γιουγκοσλαβία και Βουλγαρία να συμφωνήσουν στη διατήρηση των συνόρων στην περιοχή.