Στη χώρα μας πρέπει να
ξεκινήσουμε από τα βασικά. Καταρχήν να κατανοήσουμε ότι πάντοτε θα υπάρχουν
φτωχοί και πλούσιοι. Φτωχοί και πλούσιοι υπάρχουν στον καπιταλισμό, υπάρχουν
στα κομμουνιστικά καθεστώτα, όπως υπήρξαν και στα φεουδαρχικά συστήματα. Αυτό που
χρειάζεται να μας απασχολήσει σοβαρά είναι ο τρόπος και τα μέσα απόκτησης
πλούτου. Σίγουρα υπήρξαν άνθρωποι που ασχολήθηκαν εκτενέστερα με αυτό το
ζήτημα, αλλά ούτως ή άλλως δεν έχω σκοπό να γράψω μία νέα θεωρία ή κάποια
φιλοσοφική πραγματεία για κάποια υπάρχουσα θεωρία, αλλά να εξηγήσω όσο πιο απλά
και κατανοητά μπορώ τις επιλογές που έχουμε.
Ιδανικό σύστημα δεν υφίσταται και όσες θεωρίες ευαγγελίζονται την δημιουργία ιδανικής κοινωνίας είναι προορισμένες να αποτύχουν, όπως και έγινε. Παίρνοντας ως δεδομένο, λοιπόν, ότι δεν υφίσταται ιδανική κοινωνία πρέπει να αναζητήσουμε αυτήν που εξασφαλίζει την περισσότερη ελευθερία και αξιοποιεί στο έπακρο τις δυνατότητες των ανθρώπων.
Υπάρχει η επιλογή του
κοινωνικού κράτους, το οποίο θεωρητικά επιτρέπει την ιδιωτική πρωτοβουλία και
παράλληλα παρέχει κοινωνικές υπηρεσίες, εξασφαλίζει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη
για όλους, δίνει επιδόματα στους αδύναμους κλπ. Όμως η εμπειρία απέδειξε ότι το
κοινωνικό κράτος καταλήγει να διοικείται από διορισμένους γραφειοκράτες και
δημαγωγούς που έχουν αποκτήσει επικίνδυνα μεγάλη νομοθετική και εκτελεστική
εξουσία. Οι ίδιοι άνθρωποι είναι εκείνοι που διαχειρίζονται τον μεγάλο πλούτο
που αποκτήθηκε μέσω της φορολογίας για την παροχή – υποτίθεται – των κοινωνικών
υπηρεσιών. Πολύ σύντομα, διάφοροι επιχειρηματίες πλευρίζουν τους πολιτικούς και
χρησιμοποιούν με το ανάλογο αντίτιμο την εξουσία τους, είτε θεσπίζοντας
ευνοϊκούς για τους ίδιους νόμους είτε αναλαμβάνοντας δημόσια έργα, με
αποτέλεσμα την γνωστή διαφθορά και διαπλοκή.
Το κράτος καταλήγει να είναι
πελατειακό, ο πολιτικός λόγος να υποβαθμίζεται σε ζητήματα βιοπορισμού και τα
πολιτικά γραφεία να μετατρέπονται σε γραφεία εύρεσης εργασίας διογκώνοντας τον
δημόσιο τομέα και επιβαρύνοντας τον ιδιωτικό τομέα. Αυτή είναι μία αναμενόμενη
εξέλιξη. Γιατί; Γιατί ο άνθρωπος είναι φύσει κτητικός και ακόρεστος, όπως
αποδεικνύει η Ιστορία. Αιώνες κατακτήσεων, πολεμικών συρράξεων, ανακαλύψεων,
επικίνδυνων και άγνωστων ταξιδιών, αποδεικνύουν τον ακόρεστο χαρακτήρα του
ανθρώπου. Η πεποίθηση ότι κάποιοι ηθικοί άνθρωποι θα διαχειριστούν με σύνεση
τον πλούτο των πολιτών και την εξουσία που τους δόθηκε απλόχερα, είναι πέρα για
πέρα εσφαλμένη και αφελής.
Ο άνθρωπος επεκτείνεται μέχρι
το σημείο που μπορεί, συχνά χωρίς να εμποδίζεται από ηθικούς φραγμούς, πέραν
ολίγων εξαιρέσεων, οι οποίες υπάρχουν για να μας υπενθυμίζουν την σκληρή
πραγματικότητα. Συν τοις άλλοις, το κοινωνικό κράτος ξεκινάει από λάθος βάση:
τις κοινωνικές παροχές και υπηρεσίες. Οι ανάγκες, οι προτεραιότητες και οι επιθυμίες
των ανθρώπων διαφέρουν ριζικά μεταξύ τους και κανένα κράτος δεν μπορεί να τις
προβλέψει, ως εκ τούτου αποτυγχάνει και φθάνει στο αναπόφευκτο σημείο να πιέζει
τον κόσμο να προσαρμοστεί στις ανάγκες του κράτους. Θα λάβεις ιατροφαρμακευτική
περίθαλψη με τους όρους του κράτους και με τις κρατήσεις που το ίδιο όρισε
μονομερώς και επέβαλε.
Όταν χρεοκοπεί, ακριβώς λόγω
της διαφθοράς και της διαπλοκής που αναφέρθηκαν, αλλά λόγω και της ανικανότητας
να διαχειριστεί την οικονομία και τον πλούτο, θα κάνει ο,τι είναι δυνατόν
προκειμένου να επιβιώσει, διότι το κράτος δεν είναι απρόσωπο. Απαρτίζεται από
γραφειοκράτες, πολιτικούς, συμβούλους, επιχειρηματίες, διαπλεκόμενους με μεγάλα
συμφέροντα. Η μεγάλη εξουσία που τους δόθηκε για να παρέχουν κοινωνικές
υπηρεσίες, τώρα θα χρησιμοποιείται για να μειώσουν το χρέος που οι ίδιοι
δημιούργησαν εις βάρος της κοινωνίας.
Στον αντίποδα υπάρχει η
επιλογή της ελεύθερης αγοράς, η οποία είναι αρνητικώς στιγματισμένη. Πολλοί
υποστηρίζουν ότι στην ελεύθερη αγορά ωφελούνται μόνον οι ισχυροί και οι
πλούσιοι, οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι τράπεζες. Δεν θεωρώ τυχαίο ότι αυτή η
αντίληψη καλλιεργήθηκε συστηματικά απ” αυτούς που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με
το κράτος. Το κράτος δεν ευνοείται από την ελεύθερη αγορά, γιατί ο πλούτος δεν
διοχετεύεται στο ίδιο για «διαχείριση», οπότε χάνεται ο λόγος ύπαρξής του και
ως αποτέλεσμα απειλείται η επιβίωση όλων εκείνων που εξαρτιόνται απ΄ αυτό.
Άραγε είναι αλήθεια ότι η ελεύθερη αγορά ευνοεί μόνο τους πλούσιους και τους
ισχυρούς; Όπως έγραψα παραπάνω, οι ισχυροί και οι πλούσιοι θα υπάρχουν πάντοτε,
υπό οποιοδήποτε καθεστώς, ωστόσο στην ελεύθερη αγορά υπάρχει μία ουσιαστική
διαφορά: δεν έχουν ανθρώπους με εξουσία να εκδίδουν ευνοϊκούς νόμους, δεν έχουν
προνόμια που δεν έχουν οι υπόλοιποι. Δεν έχουν πρόσβαση στον δημόσιο πλούτο –
γιατί δεν θα υπάρχει – για να τον καταχρώνται μέσω της ανάθεσης μεγαλεπήβολων
δημοσίων έργων.
Σε αυτό το σημείο είναι
αναγκαίο να αποσαφηνίσουμε τι σημαίνει ελεύθερη αγορά.
Ελεύθερη αγορά δεν είναι
οι τράπεζες που διασώθηκαν με χρήματα των φορολογούμενων, δεν είναι οι μεγάλες
επιχειρήσεις που χρηματοδοτούνται ή ευνοούνται με διάφορους τρόπους από τις
κυβερνήσεις, δεν είναι οι οίκοι αξιολόγησης.
Στην ελεύθερη αγορά ανήκει κάθε άνθρωπος που συναλλάσσεται οικειοθελώς με άλλους ανθρώπους. Είναι ο κρεοπώλης της γειτονιάς σου, ο κουρέας που σε κουρεύει, ο ιδιοκτήτης του καταστήματος ενδυμάτων, το e-shop από το οποίο παραγγέλνεις προϊόντα από κάθε γωνιά του πλανήτη, είναι οι εργαζόμενοι που απασχολούνται σε αυτές τις επιχειρήσεις.
Η ελεύθερη
αγορά είσαι εσύ κι εγώ.
Δεν προσπαθώ να εξωραΐσω την
ελεύθερη αγορά καθότι δεν πιστεύω σε καμία ιδανική κοινωνία. Στην ελεύθερη
αγορά υπάρχουν και κακές επιχειρήσεις, απατεώνες επιχειρηματίες, άπληστοι
άνθρωποι, όμως το σημαντικό είναι ότι κανείς από αυτούς δεν έχει την δύναμη να
ψηφίσει έναν νόμο που θα με αναγκάζει να τον πληρώσω, ούτε να στερήσει την
ελευθερία μου.
Επίσης στην ελεύθερη αγορά δεν πιέζεται η κοινωνία για να
στραφεί προς μία ορισμένη κατεύθυνση, όπως συμβαίνει όταν το κράτος διαχειρίζεται
την οικονομία, το οποίο χρηματοδοτεί ΜΚΟ και πολιτιστικά προγράμματα για να
προωθείται ένα συγκεκριμένο ιδεολογικό και κοινωνικό πρότυπο.
Το μεγάλο ερώτημα παραμένει.
Αν δεν εμπιστευόμαστε την ελεύθερη αγορά με το επιχείρημα ότι εντός αυτής
υπάρχουν άπληστοι και απατεώνες άνθρωποι, τότε η μοναδική διαθέσιμη επιλογή
είναι να αναθέσουμε αυξημένες αρμοδιότητες στους ίδιους ανθρώπους για να
παρέχουν διάφορες υπηρεσίες. Αν θεωρούμε ότι ο άνθρωπος με πλούτο στην ελεύθερη
αγορά έχει ροπή προς το κακό και το άδικο, το ίδιο δεν θα ισχύει για τον
άνθρωπο με κρατική εξουσία και πρόσβαση στο δημόσιο ταμείο; Ποιος από τους δύο
είναι πιο ικανός να καταπιέσει και να βλάψει περισσότερο; Όπως φαίνεται, το
μεγάλο ερώτημα αφορά εμάς πρώτιστα: Είμαστε διατεθειμένοι να αναλάβουμε την
μοίρα μας ή πρόθυμοι να την παραδώσουμε στα χέρια έτερων ανθρώπων;
"Πηγή:themermaidtavern.gr"
Δημοσίευση σχολίου