Ο Τσίπρας "βανδάλισε" την Ελλάδα

Ο Τσίπρας "βανδάλισε" την Ελλάδα 

Οι Έλληνες έχουν αρκετούς λόγους να είναι θυμωμένοι με τους εταίρους τους στην Ευρωζώνη, αλλά θα πρέπει πρώτα να ζητήσουν ευθύνες από τον πρωθυπουργό τους για την καταστροφή της οικονομίας τους στο πλαίσιο ενός απερίσκεπτου πολιτικού πειράματος. Και δυστυχώς ο κίνδυνος δεν έχει εξαλειφθεί.

Του  Marc Champion

Τι έχει κάνει ο Αλέξης Τσίπρας για τον ελληνικό λαό;

Τη Δευτέρα το πρωί, αφού είχαν προηγηθεί 14 ώρες διαπραγματεύσεων μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης και άλλες 17 ώρες μεταξύ των ηγετών των κρατών-μελών, ο Έλληνας πρωθυπουργός γύρισε πίσω με μια πολύ χειρότερη συμφωνία από αυτή που είχε πείσει τους Έλληνες ψηφοφόρους να απορρίψουν μόλις λίγες ημέρες πριν. Τώρα πρέπει να την πουλήσει στο κοινοβούλιο και στο λαό του.

Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, σε ό,τι αφορά τα σχόλια που γίνονταν όλο αυτόν τον καιρό για υποτιθέμενη quot;ταπείνωση quot; της Ελλάδας από τις χώρες της Ευρωζώνης, αυτή η συμφωνία είναι πράγματι ταπεινωτική για τον Τσίπρα και για την Ελλάδα. Η απαίτηση ίδρυσης ενός ταμείου στο οποίο η χώρα οφείλει να τοποθετήσει περιουσιακά στοιχεία ύψους 50 δισ. ευρώ προς ιδιωτικοποίηση είναι το είδος της απόφασης που λαμβάνουν τα δικαστήρια για τις χρεοκοπημένες εταιρείες όταν κρίνεται ότι δεν είναι πλέον ικανές να χειριστούν την ανάκαμψή τους.

Η απαίτηση από το ελληνικό κοινοβούλιο να νομοθετήσει μέσα σε τρεις ημέρες για μέτρα που στο παρελθόν έχουν χαρακτηριστεί quot;εγκληματικά quot; και quot;τρομοκρατικά quot; από την ίδια την κυβέρνηση, υπογραμμίζει το βαθμό στον οποίο έχει καταπατηθεί η εθνική κυριαρχία της Ελλάδας.

Ό,τι κι αν αποφασίσει το ελληνικό κοινοβούλιο και ανεξάρτητα από το αν η Ελλάδα θα παραμείνει ή όχι στο ευρώ, η Ευρώπη θα πληρώσει ένα τίμημα στο μέλλον για μια τόσο εκδικητική ενέργεια. Πολλοί Έλληνες είναι εξαγριωμένοι και ο εξέχων ρόλος που διαδραμάτισε η Γερμανία σε μια τόσο σκληρή συμφωνία έχει ξυπνήσει παλιά στερεότυπα, τα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωζώνη είχαν σχεδιαστεί να οδηγήσουν στη λήθη.

Αυτή τη στιγμή, ωστόσο, είναι ο Τσίπρας από τον οποίο πρέπει να ζητήσουν ευθύνες οι Έλληνες. Σκεφτείτε που βρισκόταν η χώρα πριν από λίγο περισσότερο από ένα χρόνο, όταν το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στο προσκήνιο με τη νίκη του στις ευρωεκλογές. Το κόμμα υποστήριζε ότι, αν δεν υπήρχε η παθητική στάση της τότε κεντροδεξιάς κυβέρνησης έναντι των πιστωτών, η Ελλάδα θα μπορούσε να δώσει τέλος στα μέτρα λιτότητας, να επιστρέψει στην ευημερία και να κρατήσει το ευρώ. Αυτό δεν ήταν αλήθεια, αλλά ήταν ελκυστικό.

Οι συνθήκες ήταν ακόμη πολύ δύσκολες για τη Ελλάδα το 2014. Τον Απρίλιο του ίδιου έτους, όμως, η χώρα επέστρεψε στις διεθνείς αγορές ομολόγων για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια, πουλώντας τίτλους 5ετούς διάρκειας αξίας 3 δισ. ευρώ με απόδοση 4,95%. Η ανεργία, έχοντας αναρριχηθεί στο 27,5% το 2013, υποχωρούσε. Μέχρι τον Απρίλιο του 2015, το ποσοστό ανεργίας είχε φτάσει στο 25,6%.

Αλλά και η οικονομία είχε επιστρέψει στο μονοπάτι της ανάπτυξης, πετυχαίνοντας ρυθμό ανάπτυξης 1,7% στο τέταρτο τρίμηνο, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από το μέσο όρο του 0,9% της ζώνης του ευρώ, σύμφωνα με την Eurostat.

Δεν υποστηρίζω ότι όλα θα ήταν ρόδινα, χωρίς τον Τσίπρα και το ΣΥΡΙΖΑ. Η Ευρωζώνη έπρεπε τότε και πρέπει και τώρα να συμβιβαστεί με τη διαγραφή του ελληνικού χρέους. Ωστόσο, είναι δύσκολο να βρει κανείς άλλον τρόπο να περιγράψει αυτό που συνέβη στην Ελλάδα το τελευταίο έτος από μια αυτοκαταστροφική πράξη οικονομικού βανδαλισμού.

Έως το δεύτερο εξάμηνο του 2014, οι πολιτικές υποσχέσεις του Τσίπρα ήταν αρκετά δημοφιλείς για να οδηγήσουν τον πρώην πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά να καθυστερήσει την υλοποίηση ορισμένων από τους όρους του προγράμματος στήριξης. Προκήρυξε πρόωρες προεδρικές εκλογές σε μια προσπάθεια να ανακτήσει την απαιτούμενη στήριξη για να συνεχίσει να εφαρμόζει το σχέδιο διάσωσης, προειδοποιώντας σωστά, αλλά ανεπιτυχώς, πως η εναλλακτική λύση θα ήταν η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ.

Η Ελλάδα έχασε τότε ξανά τη δυνατότητά της να δανείζεται από τις αγορές. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών, το ομόλογο αναφοράς τεσσάρων ετών διαπραγματεύεται με μέση απόδοση λίγο κάτω από 16%. Και ενώ ακόμη δεν είναι διαθέσιμα τα στοιχεία για την ανεργία και την ανάπτυξη των τελευταίων μηνών, τα μεγέθη έχουν σίγουρα επιδεινωθεί ndash;ιδιαίτερα μετά το μπλκάουτ που προκάλεσαν στην οικονομία τα capital controls.

Πέρυσι, οι ελληνικές τράπεζες ήταν φερέγγυες. Καθ #39;όλη τη διάρκεια του 2013, η εμπιστοσύνη σχετικά με τη θέση της χώρας στη ζώνη του ευρώ ενισχυόταν και οι καταθέσεις επέστρεφαν από το εξωτερικό. Όταν όμως ο ΣΥΡΙΖΑ άρχισε να κερδίζει στήριξη και η πολιτική κατάσταση έγινε λιγότερο βέβαιη, η εμπιστοσύνη στο οικονομικό μέλλον της Ελλάδας άρχισε να κάμπτεται. Φέτος, οι χρηματοροές έγιναν εξαιρετικά αρνητικές quot;ξεκοιλιάζοντας quot; το χρηματοπιστωτικό σύστημα και ρίχνοντάς το στα πόδια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για λίγο οξυγόνο.

Σαν αποτέλεσμα, ακόμη και μια λιγότερο αυστηρή συμφωνία διάσωσης θα έθετε την Ελλάδα σε δυσμενέστερη θέση, διότι έχει αυξηθεί σημαντικά το κόστος κάλυψης του οικονομικού quot;κρατήρα quot; που έχει δημιουργηθεί.

Οι ψεύτικες υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ έχουν χαρίσει στο πάλαι ποτέ περιθωριοποιημένο κόμμα αδιανόητη πολιτική στήριξη. Ωστόσο, μετά την κατάκτηση της εξουσίας, το κόμμα λάβωσε την ήδη αδύναμη οικονομία, χρεοκόπησε το χρηματοπιστωτικό σύστημα και προκάλεσε ανείπωτες, περιττές δυσκολίες σε αυτούς εξ ονόματος των οποίων ισχυριζόταν ότι μιλά: τους φτωχούς.

Ο Τσίπρας τζόγαρε με την τύχη της χώρας του, στοιχηματίζοντας ότι θα κάνει την υπόλοιπη Ευρωζώνη να φοβάται τόσο πολύ μήπως δημιουργηθεί προηγούμενο που θα συνθηκολογούσε με τις απαιτήσεις του και θα του έδινε λευκή επιταγή. Η στρατηγική έφτασε στο απόγειό της με το παράλογο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου, με το οποίο ο Τσίπρας ζητούσε από τους Έλληνες να καταψηφίσουν την τελευταία πρόταση διάσωσης, υποσχόμενος για ακόμη μία φορά πως αυτό δεν θα θέσει σε κίνδυνο τη συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρώ. Πλέον έχει συνθηκολογήσει ο ίδιος, αντιλαμβανόμενος προφανώς ότι δεν έχει εντολή να εγκαταλείψει το ευρώ. Και έτσι το ψέμα του εκτίθεται, μαζί με το κόστος του για τον ελληνικό λαό.

Οι Έλληνες έχουν αρκετούς λόγους να είναι θυμωμένοι με τους εταίρους τους στην Ευρωζώνη, αλλά θα πρέπει να ζητήσουν ευθύνες από τον πρωθυπουργό τους για την καταστροφή της οικονομίας τους σε ένα απερίσκεπτο πολιτικό πείραμα. Δυστυχώς, αυτό δεν έχει τελειώσει. Ως αποτέλεσμα των ενεργειών του Πρωθυπουργού και τη βίαιη αντίδραση της Ευρώπης, ο Τσίπρας -ή η κυβέρνηση που θα τον διαδεχτεί- μπορεί και πάλι να πάρει εντολή να εγκαταλείψει το ευρώ.

Marc Champion writes editorials on international affairs. He was previously Istanbul bureau chief for the Wall Street Journal. He was also an editor at the Financial Times, the editor-in-chief of the Moscow Times and a correspondent for the Independent in Washington, the Balkans and Moscow. He is based in London