Γράφει η Μαρία Βασιλάκη
Εσωστρέφεια. Μία λέξη, τόσα βαθιά νοήματα. Τόσες προσωπικότητες
και τόσοι άνθρωποι έρμαια της.
Πολλοί,
τη θεωρούν πρόβλημα. Για μένα είναι μία ιδιαιτερότητα που συντροφεύει τον
άνθρωπο στη ζωή και σίγουρα δεν αποτελεί επιλογή. Δημιουργείται από τα βιώματα
σου και από τον τρόπο που ανατράφηκες. Άραγε έχετε νιώσει ποτέ ντροπή επειδή
διαφέρετε και δεν είστε τόσο κοινωνικοί και ομιλητικοί σε σχέση με τους άλλους;
Επειδή απολαμβάνετε να μένετε μόνοι περισσότερο από το να βρίσκεστε σε μεγάλες
θορυβώδεις παρέες; Σας έχει τύχει να μην εκφράζεστε όπως θέλετε γιατί φοράτε
προσωπεία και φοβάστε πως εάν αποκαλύψετε αυτό που είστε θα σας ασκήσουν
αρνητική κριτική ή πιθανώς να σας παραμερίσουν επειδή δεν προσιδιάζετε στις
προσδοκίες τους; Μήπως πάσχετε από κοινωνικό άγχος; Eάν η απάντηση σας είναι θετική σε κάποιο από τα παραπάνω
ερωτήματα τότε ανήκετε στην κατηγορία των εσωστρεφών ανθρώπων. Ενδεικτικά σας
αναφέρω πως το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού ή το 1/3 εξ αυτών είναι
εσωστρεφείς, δηλαδή απολαμβάνουν τη μοναχικότητα ή αποζητούν τη συντροφιά λίγων
και καλών φίλων και κυρίως την ενασχόληση με τα ενδιαφέροντά τους.
Η
εσωστρέφεια είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα των μοναχικών ανθρώπων. Σχετίζεται εν
μέρει με την έλλειψη κοινωνικότητας από πλευράς του ατόμου καθώς και από την
ανάγκη του να στρέφεται κυρίως στον εαυτό του και όχι στον έξω κόσμο. Συχνά,
κριτικάρουμε τέτοιου είδους «διαφορετικούς» ανθρώπους και απόρροια αυτού
είναι η περιθωριοποίησή τους. Η εσωστρέφεια είναι η μελαγχολία της ανθρώπινης
ύπαρξης και έκφρασης και ως τέτοια θα πρέπει να χρήζει ιδιαίτερης αντιμετώπισης
και χειρισμού από τους άλλους ανθρώπους. Κατ’αρχάς,
δε θα πρέπει να αντιμετωπίζεις την εσωστρέφεια με αρνητική ή κακεντρεχή κριτική
και σαφώς όχι βάζοντας της ταμπέλες. Αυτές του βαρετού, αμίλητου, περίεργου και
αντικοινωνικού ανθρώπου. Τα
παραπάνω, μπλοκάρουν ακόμη περισσότερο τον εσωστρεφή και τον κάνουν να αποκτά
περισσότερες αναστολές και να κλείνεται -συχνά άθελά του – ακόμη περισσότερο
στον εαυτό του. Οι εσωστρεφείς επιζητούν την αληθινή αγάπη, την ευγένεια και
την αποδοχή από μερικά άτομα. Δεν τους νοιάζει η μάζα και ο πολύς κόσμος. Στόχος
τους είναι να αντιμετωπίζονται όπως όλοι οι άλλοι γιατί δεν είναι ωραίες οι
στερεοτυπικές και υπεραπλουστευμένες αντιλήψεις γι’ αυτούς. Η εσωστρέφεια δεν είναι
πρόβλημα, ούτε θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κάτι τέτοιο. Είναι δύναμη και
διαφορετικότητα. Και
τι θα ‘ταν ο κόσμος χωρίς ποικιλία και ιδιαιτερότητα; Βαρετός το λιγότερο.
Σίγουρα από την σκοπιά του εσωστρεφούς ατόμου δε θα πρέπει να
λείπει και η εσωτερική διεργασία ή με άλλα λόγια η ενδοσκόπηση ώστε να
συνειδητοποιήσει το άτομο την ομορφιά που κρύβει μέσα του ασχέτως της διαφοράς
του με τους άλλους ανθρώπους. Κι αυτό γιατί, συχνά, οι εσωστρεφείς νιώθουν
ντροπή με τον εαυτό τους και με το γεγονός πως δε συμβαδίζουν με το κυρίαρχο
πρότυπο του «κοινωνικού» ανθρώπου. Ακόμη, διακατέχονται από απογοήτευση, άγχος
(για το γεγονός ότι πρέπει να ικανοποιούν τους γύρω τους, ακόμα και αν δε
νιώθουν καλά στο πλήθος) και θλίψη διότι νιώθουν παράταιροι με το κοινωνικό
σύνολο. Αν συνειδητοποιήσουν και αποδεχτούν το ποιοι είναι τα πράγματα θα είναι
πολύ πιο καλά γι’ αυτούς στο μέλλον. Ζούμε σε μία κοινωνία όπου το ιδανικό
είναι πλέον το εξωστρεφές άτομο που προβάλλει τον εαυτό του, είναι ο ηγέτης της
αγέλης και νιώθει απολύτως άνετα σε κάθε προβολή και σε κάθε παρουσίαση του
«εγώ» του.
Δυστυχώς,
το σύστημα των αξιών μας, παραγκωνίζει οτιδήποτε διαφορετικό από αυτό το
πρότυπο, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζεται ρατσιστικά και υποδεέστερα ένα άτομο
το οποίο αρέσκεται στο να αντλεί δύναμη είτε από τον εαυτό του, είτε από λίγα
άτομα και το οποίο επιδιώκει την εσωτερικότητα.Όλοι οι άνθρωποι είμαστε
ισότιμοι, είτε λεγόμαστε εσωστρεφείς, είτε εξωστρεφείς. Σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να
γίνουμε πολίτες «δύο ταχυτήτων», ενταγμένοι σε κατηγορίες και παγιδευμένοι στις
ταμπέλες που άλλοι μας έχουν βάλει. Το πώς φαίνεται και συμπεριφέρεται κάποιος
σε διάφορες κοινωνικές επαφές και συζητήσεις δεν είναι δείγμα του τι πραγματικά
είναι και τι μπορεί να προσφέρει. Σαν άνθρωποι, οφείλουμε να κοιτάμε μέσα από
αυτό που φαίνεται, πετώντας το πέπλο της επιφάνειας και βλέποντας με τα μάτια
της αλήθειας τον εσωτερικό κόσμο και το ενδόμυχο της ψυχής του καθενός.
Γιατί υπάρχουν άνθρωποι που κρύβουν τον εσωτερικό τους κόσμο, δεν τους αρέσει
να επιδεικνύονται, ωστόσο αξίζουν πολλά. Αυτοί λέγονται εσωστρεφείς. Ίσως
διαθέτουν ταλέντα και κλίσεις που πιθανόν με την πρώτη ματιά να μην τα βλέπει
κανείς. Αυτό επιβεβαιώνεται και από έρευνες οι οποίες δείχνουν ότι οι
εσωστρεφείς είναι πολύ καλοί στο να ακούν, είναι ειλικρινείς και δεν ακολουθούν
το πλήθος, κάτι το οποίο είναι σίγουρα θετικό χαρακτηριστικό καθώς δεν
προσπαθούν να κάνουν συζήτηση-ψιλοκουβέντα με όλους αλλά είναι επιλεκτικοί.
Σκέψου πόσα πράγματα θα σου προσέφερε ένας τέτοιος άνθρωπος σε κάθε είδους
σχέση.
Kάποια στιγμή θα πρέπει να υπάρξει απενοχοποίηση αυτών των
ανθρώπων που, ναι μεν, είναι διαφορετικοί αλλά δε, είναι και αυτοί άνθρωποι που
αξίζουν το ενδιαφέρον και την προσοχή μας και μάλιστα συχνά έχουν να προσφέρουν
πολλά περισσότερα από πολλούς κοινωνικούς και δυναμικούς ανθρώπους. Πολλές εξέχουσες προσωπικότητες και διάνοιες σε όλην τη διάρκεια
της ιστορίας ήταν εσωστρεφείς χαρακτήρες. Για του λόγου το αληθές, οι Άλμπερτ Αϊνστάιν, Τζορτζ
Όργουελ, Βαν Γκογκ και
πολλοί άλλοι, αγκάλιασαν την εσωστρέφεια. Χωρίς αυτούς δε θα είχε ανακαλυφθεί η
θεωρία της σχετικότητας, δε θα είχε γραφτεί το περίφημο βιβλίο «1984», ούτε θα
υπήρχε ο διάσημος πίνακας ζωγραφικής «Τα Ηλιοτρόπια». Θέλω να πω, πως η αξία κάθε ανθρώπου δεν
καθορίζεται από το πόσο πολύ μιλάει, πόσους φίλους έχει και πόσο πολύ
προβάλλεται αλλά κρύβεται στα μύχια της ψυχής του.
Συμπερασματικά,
κάθε άνθρωπος είναι χρήσιμος και αναγκαίος στην κοινωνία, ανεξαρτήτως των
χαρακτηριστικών και των ιδιαιτεροτήτων που διαθέτει. Για να γίνει ο κόσμος ένα καλύτερο μέρος αρκεί το
να δώσουμε στον καθένα ξεχωριστά το χώρο και την ελευθερία να αναπτυχθεί και να
εκφραστεί με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Αυτό είναι το κλειδί. Η καθολική αποδοχή και η ισότιμη
αντιμετώπιση κάθε είδους προσωπικότητας. Άλλωστε, σε περιβάλλοντα αποδοχής και
αγάπης ακμάζουν και βελτιώνονται και οι εσωστρεφείς αλλά και οι εξωστρεφείς. Ας
βάλουμε όλοι μαζί λοιπόν, τα θεμέλια για έναν κόσμο ίσης και όχι στερεοτυπικής
αντιμετώπισης, έναν κόσμο σεβασμού και αποδοχής του διαφορετικού από εμάς. Ας
ξεκινήσουμε από σήμερα κιόλας, μιλώντας για την εσωστρέφεια. Θεωρώντας τη,
επιλογή του κάθε ανθρώπου και όχι πρόβλημα στην επικοινωνία αλλά είδος της.
Δημοσίευση σχολίου