Σύμφωνα με την επιστήμη της ψυχοπαθολογίας ο φόβος είναι ένα
αίσθημα με εντοπισμένη αιτία. «Φοβάμαι το αεροπλάνο», «φοβάμαι το κενό»,
«φοβάμαι το λιοντάρι» κ.λ.π. Μόλις παρουσιαστεί το αίτιο του φόβου, ο
οργανισμός τίθεται σε ετοιμότητα: εκκρίνεται αδρεναλίνη, οι καρδιακοί παλμοί
αυξάνονται, οι αισθήσεις οξύνονται, η κούραση εξαφανίζεται. Για μια στιγμή ή
για περισσότερη ώρα το άτομο καταπλήσσεται, δηλ. ακινητοποιείται στη θέση του,
«παγώνει». Αυτό είναι μια αντίδραση που έρχεται από τα πανάρχαια χρόνια, όταν ο
άνθρωπος «πάγωνε» στη θέση του, στη θέα ενός επικίνδυνου θηρίου ώστε να μη
γίνει αντιληπτός. Μόλις περνούσε η στιγμή της καταπληξίας, ο άνθρωπος το έβαζε
στα πόδια ή αμυνόταν όταν ήταν αποκλεισμένη κάθε οδός διαφυγής. Η άμυνά του
ήταν σπασμωδική, χωρίς σχέδιο και είχε σαν σκοπό περισσότερο να βρει τρόπο να
ξεφύγει και λιγότερο να τρέψει το θηρίο σε φυγή, ή να το σκοτώσει.
Όταν η έκκριση της αδρεναλίνης ξεπερνάει ορισμένο
όριο η καρδιά δεν αντέχει και επέρχεται ο θάνατος («πέθανε από φόβο»).
Η πρόκληση φόβου στους λαούς έχει πολύ σημαντικό
ρόλο στη διατήρηση των εκμεταλλευτικών καθεστώτων. Ο φόβος της αστυνομίας, του
στρατού, της σύλληψης, του χτυπήματος έχει σαν σκοπό τον εκφοβισμό και την
αδρανοποίηση των καταπιεσμένων. Οι σειρήνες στην διαδήλωση, οι καπνοί, οι
χειροβομβίδες κρότου-λάμψης, τα χημικά, τα χτυπήματα από τους αστυνομικούς, οι
προσαγωγές και οι συλλήψεις αποσκοπούν στο να διαλύσουν τους συμμετέχοντες λόγω
του φόβου που προκαλούν και να τους αποθαρρύνουν από το να συμμετέχουν στην
επόμενη διαδήλωση. Τα ΜΜΕ αναλαμβάνουν τον ρόλο να σπείρουν τον φόβο στους
τηλεβλεψίες και να καταστείλουν τυχόν πρόθεσή τους να συμμετέχουν σε τέτοιου
είδους δράσεις δείχνοντας συνεχώς, για μέρες και νύχτες εικόνες βίας και
καταστροφής.
Το άγχος συγγενεύει με τον φόβο και δημιουργεί τις
ίδιες αντιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά έχει κάποιες πολύ σημαντικές
διαφορές: η αιτίες που προκαλούν το άγχος είναι απροσδιόριστες. Είναι μια
επικρέμουσα απειλή κάποιου κακού, χωρίς το υποκείμενο να ξέρει τι είδους είναι,
πότε θα έρθει το κακό και με ποιο τρόπο. Το άγχος, σε διάκριση από τον φόβο
μπορεί να διαρκέσει για πολύ χρόνο. Μετά από κάποιο χρονικό όριο προκαλεί
ψυχική και σωματική κούραση, κατάθλιψη και ένα μόνιμο αίσθημα αδυναμίας για την
αντιμετώπιση της απειλής. Το άτομο πονάει συναισθηματικά και οργανικά «έχει ένα
πλάκωμα στο στήθος». Το «πλάκωμα» είναι κυριολεκτικό. Υπάρχει η αίσθηση ενός
βάρους που εμποδίζει την κίνηση και την αναπνοή. Το άτομο κυριολεκτικά
καταρρέει οργανικά και συναισθηματικά, εμφανίζει κενά μνήμης, χάνει την αίσθηση
του χρόνου και του προσανατολισμού και γίνεται αδιάφορο για την τύχη του και
την τύχη των αγαπημένων του προσώπων. Γίνεται ανίκανο να προβεί σε κάθε
ενέργεια, ακόμα κι αν αυτή θα είναι στιγμιαία και προς το άμεσο συμφέρον του.
Το παρατεταμένο άγχος οδηγεί σε παραίτηση από όλα, συχνά οδηγεί σε αυτοκτονικό
ιδεασμό και, κάποτε, στην αυτοκτονία.
Εδώ και 9 χρόνια η συντριπτική πλειοψηφία του
ελληνικού λαού βρίσκεται σε κατάσταση άγχους. Η συνεχής υποβάθμιση του βιοτικού
του επιπέδου, ο αποκλεισμός από τα στοιχειώδη μέσα διαβίωσης και, συχνά, από
κάθε τρόπο επιβίωσης (ακόμα και γιαγιάδες και παππούδες συλλαμβάνονται επειδή
προσπαθούν να επιζήσουν), η ανησυχία για το μέλλον, ο συνεχής, ατελείωτος
βομβαρδισμός από νέα μέτρα που τον καταστρέφουν, η αέναη προδοσία από πολιτικές
δυνάμεις στις οποίες είχε εναποθέσει ελπίδες, ο φραγμός οποιασδήποτε διεξόδου
κ.λ.π. τον έχουν οδηγήσει σε κατάσταση απεισίας, κατάθλιψης και αδράνειας.
Οι διανοούμενοι των εκάστοτε κυβερνώντων ξέρουν
καλά ότι με το παρατεταμένο άγχος, όχι μόνο αδρανοποιείτε ένας λαός, αλλά
δυσπιστεί ακόμα και σε ειλικρινείς δυνάμεις που προτείνουν τρόπους διεξόδου.
Την διατήρηση και αύξηση του άγχους δημιουργούν
ΚΑΙ τα ΜΜΕ, βομβαρδίζοντας τον λαό με κάθε είδους νέες απειλές, κοινωνικές και
φυσικές καταστροφές, δυστυχήματα (προτιμούνται τα πολύνεκρα), επιδημίες κ.λ.π..
Δεν είναι τυχαίο ότι εδώ και χρόνια, η τηλεόραση δεν έχει αναφερθεί ούτε σε ένα
αισιόδοξο νέο.
Η πείνα είναι το ακραίο μέσο καθυπόταξης. Η πείνα
δεν είναι, απλώς, ένα αίσθημα που ταλαιπωρεί το στομάχι. Μετά από μερικές μέρες
νηστείας ή ελλιπούς διατροφής το αίσθημα της πείνας του στομαχιού υποχωρεί και
αρχίζει η πραγματική πείνα. Πεινάει το κάθε ένα, ξεχωριστό κύτταρο του
οργανισμού, που απαιτεί τα απαραίτητα συστατικά για την ζωή και αναπαραγωγή
του. Αν αυτό διαρκέσει αρκετά, επέρχονται αλλοιώσεις των κυττάρων, αρχίζοντας
από τα κύτταρα του εγκεφάλου. Αλλοιώνονται δευτερεύοντα κέντρα στα οποία έχει
αποθηκευτεί κάθε έννοια ανθρώπινης συμπεριφοράς, που έρχεται σαν αποτέλεσμα του
ανθρώπινου πολιτισμού. Χιλιάδες χρόνια πολιτισμού σβήνονται ακαριαία. Ο
πεινασμένος δεν μπορεί να σκεφτεί και να αισθανθεί οτιδήποτε, παρά μόνο την
πείνα των κυττάρων του. Είναι ανίκανος ακόμα και να κλάψει για την κατάστασή
του. Είναι κυριευμένος από την πείνα των ζόμπι που θέλουν, επιθυμούν να
τραφούν, στρέφονται ο ένας εναντίον του άλλου και δεν ενδιαφέρονται για τίποτε
άλλο.
Υπάρχουν μαρτυρίες από την περίοδο 1941-1942 της
γερμανοϊταλικής κατοχής για ανθρώπους που έφαγαν εμετούς Γερμανών φαντάρων και
για μάνες που έκρυψαν μια φλούδα πατάτας από τα παιδιά τους για να την φάνε
αυτές.
Οι Γερμανοί, εκείνα τα χρόνια, εφάρμοσαν την
τακτική της πείνας στις χώρες που πίστευαν ότι θα βρουν αντίσταση. Την
εφάρμοσαν κατά κόρον στην Ελλάδα και την κατεχόμενη Γαλλία.
Σήμερα, η δολοφονική Ε.Ε. η κυβέρνηση, η
αξιωματική αντιπολίτευση και ολόκληρη η μνημονιακή βουλή εφαρμόζουν τις
τακτικές του φόβου, του άγχους και της πείνας. Οι χιλιάδες πεινασμένοι στους
δρόμους, οι άστεγοι, οι φοβισμένοι, οι καταθλιπτικοί και οι αυτόχειρες δεν
είναι συνέπειες μόνο της οικονομικής κρίσης. Αποτελούν σχεδιασμένες, συνειδητές
τακτικές για να κάμψουν κάθε ελεύθερο φρόνημα και να αποκλείσουν κάθε
πιθανότητα αντίδρασης του ελληνικού λαού.
Στην περίοδο της γερμανοϊταλικής κατοχής την λύση
έδωσε η εμφάνιση της Εθνικής Αντίστασης. Σήμερα θα την δώσει η ένωση των
πληττομένων σε κοινό μέτωπο για την ανατροπή αυτής της κατάστασης, αν οι
διάφορες ιδεολογικές αγκυλώσεις και μικροπολιτικές σκοπιμότητες επιτρέψουν αυτή
την ένωση.
ΣΗΜ.: Για τους επιστημονικούς ορισμούς χρησιμοποιήθηκε το βιβλίο «Η
ψυχοπαθολογία της πείνας, του φόβου και του άγχους» των ψυχιάτρων Φώτη Σκούρα,
Απόστολου Χατζηδήμου, Ανδρέα Καλούτση, Γιώργου Παπαδημητρίου. – Εκδόσεις
ΟΔΥΣΣΕΑΣ.
Δημοσίευση σχολίου