«Ενα είδος προς… εξαφάνιση ο μηχανικός»

Ο​​λοι γνωρίζουμε δύο αρχιτέκτονες – μηχανικούς, τον Ικτίνο και τον Καλλικράτη, που σχεδίασαν τον Παρθενώνα πριν από περίπου 25 αιώνες. Σε μια χώρα με τέτοια Ιστορία και έργα που δημιουργήθηκαν χιλιάδες χρόνια πριν και τα οποία έχουμε την τύχη να απολαμβάνουμε σήμερα, έχουμε φτάσει πολύ κοντά στο χρονικό σημείο όπου οι Ελληνες μηχανικοί στην Ελλάδα θα αποτελούν είδος προς εξαφάνιση. 

Δεν είναι υπερβολή το παραπάνω, και θα γίνω πολύ συγκεκριμένος. Περίπου 4.000 μηχανικοί διαγράφηκαν από το ΤΕΕ και το ΤΣΜΕΔΕ το 2015, γιατί δεν είχαν δουλειά και δεν μπορούσαν να συνεχίσουν να πληρώνουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές, οι οποίες είναι υποχρεωτικές για να ασκήσεις το επάγγελμα, είτε έχεις είτε δεν έχεις δουλειά. 

Επειδή η κατάσταση επιδεινώνεται κάθε μέρα και οι ελάχιστες δουλειές που υπήρχαν εξαφανίζονται και αυτές, είναι προφανές ότι το 2016 οι μηχανικοί που θα διαγραφούν θα είναι πάνω από 6.000 και λογικά, αν συνεχίσουμε έτσι το 2017, πάνω από 7.000, και το φαινόμενο διαρροής εγκεφάλων, το λεγόμενο «brain drain», θα γιγαντωθεί. 

Και όλο αυτό το φαινόμενο χαροποιεί ιδιαίτερα χώρες που αναζητούν μηχανικούς υψηλού επιστημονικού επιπέδου και τους βρίσκουν έτοιμους και με εμπειρία, και μάλιστα αυτούς που έχει σπουδάσει με δικά του έξοδα ένα άλλο κράτος.

Μέσα σε αυτήν την τραγική για τους μηχανικούς κατάσταση, η κυβέρνηση θα φέρει ένα νομοσχέδιο για ένα «δικαιότερο και βιώσιμο» ασφαλιστικό σύστημα.

Το Ταμείο των μηχανικών, το ΤΣΜΕΔΕ, σύμφωνα με αναλογιστική μελέτη που έγινε για λογαριασμό του ΤΕΕ και η οποία παρουσιάστηκε αυτή την εβδομάδα, έχει τους καλύτερους ποιοτικούς δείκτες από κάθε άλλο Ταμείο στη χώρα, και, για να είμαι συγκεκριμένος, θα αναφέρω ίσως τον πιο σημαντικό δείκτη. Αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους 4,5/1, ενώ στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης 1,4/1. 

Η βιωσιμότητα του ΤΣΜΕΔΕ με πληρωμή των εισφορών πριν από τον Ν. 3986/2011 είναι μεγαλύτερη από 40 χρόνια, ενώ με την πρόταση της κυβέρνησης θα γίνει 30 χρόνια. Δηλαδή στο όνομα ενός δικαιότερου ασφαλιστικού συστήματος, η κυβέρνηση θα επιβαρύνει πολύ περισσότερο τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες μηχανικούς και θα καταφέρει να μειώσει τη βιωσιμότητα του Ταμείου κατά 25%. 

Για να είμαι πάλι συγκεκριμένος, ένας νέος ελεύθερος επαγγελματίας για κάθε 100 ευρώ που θα πάρει σε σύνταξη καλείται να πληρώσει σήμερα 130 ευρώ, ενώ με την πρόταση της κυβέρνησης θα πρέπει να πληρώσει 223 ευρώ, δηλαδή 70% περισσότερα.

Υπενθυμίζω επίσης ότι η συντριπτική πλειονότητα των τεχνικών εταιρειών καταφέρνει να ασκεί επαγγελματική δραστηριότητα χρησιμοποιώντας την εγγυοδοσία του ΤΣΜΕΔΕ.

Η κυβέρνηση, δηλαδή, θα καταφέρει με μία κίνηση να επιτύχει ταυτόχρονα τρία αποτελέσματα:

1. Να μείνει η χώρα χωρίς μηχανικούς.

2. Να κλείσει ένα υγειές Ταμείο, όπως είναι σήμερα το ΤΣΜΕΔΕ.

3. Και να κλείσει όλες τις τεχνικές εταιρείες που βασίζονται στην εγγυοδοσία του ΤΣΜΕΔΕ.

Θα προσπαθήσω τώρα να προλάβω και ένα ερώτημα που μπορεί να θέσει κάποιος. Δεν θέλουν οι μηχανικοί, των οποίων το Ταμείο είναι σε καλύτερη κατάσταση από τα υπόλοιπα, να βοηθήσουν το υπόλοιπο ασφαλιστικό σύστημα να επιβιώσει; Αν μπορούσαμε να σώσουμε ολόκληρο το ασφαλιστικό σύστημα, προφανώς θα το συζητούσαμε. Όμως αν συνεισφέρουμε όλη την περιουσία μας στο συνολικό ασφαλιστικό σύστημα, απλώς θα την εξαφανίσει σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και ταυτόχρονα θα εξαφανίσει τη δυνατότητα μελλοντικής τεχνικής ανάπτυξης της χώρας, όπως συνοπτικά ανέλυσα παραπάνω.

Επειδή πραγματικά, όσο δύσκολο κι αν φαίνεται, υπάρχουν πολλές πιθανότητες να γίνει πραγματικότητα σε λίγα χρόνια η εξαφάνιση του «είδους» του μηχανικού, είναι ανάγκη να ασχοληθεί η ελληνική κυβέρνηση σοβαρά, και όχι με υποθέσεις εργασίας, ούτε με θεωρίες για την ανάπτυξη της χώρας και τις επενδύσεις.

Για να υπάρχουν τα παραπάνω, θα πρέπει κατ’ αρχάς να υλοποιηθούν δύο βασικές αρχές:

·         Σταθερό, ευνοϊκό και φιλικό προς νέες επενδύσεις φορολογικό καθεστώς.

·   Ηλεκτρονικές, δηλαδή αντικειμενικές, και απλοποιημένες διαδικασίες αδειοδότησης κατασκευής και λειτουργίας οποιουδήποτε είδους επιχείρησης.

Μπορεί πραγματικά να μην ενδιαφέρει ούτε την κυβέρνηση, ούτε κανέναν πολίτη αν θα υπάρχουν στο μέλλον μηχανικοί. Ομως είναι προφανές και αυταπόδεικτο από την ιστορία του συγκεκριμένου επαγγέλματος ότι ανάπτυξη σε καμία χώρα και ποτέ δεν υπήρξε χωρίς μηχανικούς. Επομένως, είναι επιτακτική ανάγκη να δει η κυβέρνηση ότι με τις κινήσεις της σε κάθε επίπεδο, νομοθετικό, έκδοσης υπουργικών αποφάσεων και διοικητικών πράξεων, δεν θα επιτύχει να εξαφανίσει ένα επάγγελμα που υπάρχει πάνω από 2.500 χρόνια.

Τέλος, παρ’ όλα όσα έχω αναφέρει στο συγκεκριμένο άρθρο, δεν μπορώ παρά να είμαι αισιόδοξος όταν στη χώρα ο πρωθυπουργός είναι μηχανικός. Αναρωτιέμαι, είναι δυνατόν να εξαφανίσει το επάγγελμά του;

 Άρθρο του Προέδρου του ΤΕΕ Γιώργου Στασινού με τίτλο «Ενα είδος προς… εξαφάνιση ο μηχανικός», δημοσίευσε η εφημερίδα «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» στην Κυριακάτική της έκδοση της 3/4/2016.