Δύο πολιτισμοί. Δύο τόσο ίδιες ιστορίες.

Γράφει ο Παναγιώτης Τσάκωνας

Στην παραπάνω εικόνα παρατηρούμε μόνον ομοιότητες καταστάσεων σε καθολική μορφή, η μόνη διαφορά, τα χρώματα της εικόνας λόγω τεχνολογίας της εκάστοστε εποχής. Η ουσία είναι ίδια και δε διαφέρει πουθενά, φίλε μου αναγνώστη.Μπήκα στο θέμα λίγο απότομα αλλά οι συγκυρίες των εποχών δε σ’ αφήνουν να ηρεμήσεις. Θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω απλώς το κινέζικο ρητό που λέει «μία εικόνα, χίλιες λέξεις». Δεν ξέρω αν χίλιες θα μου φτάσουν για να σου δείξω κατά πόσο πολύ μοιάζουν αυτές οι δύο μάνες . Όχι μόνον στις καταστάσεις που έζησε η μία τότε και η άλλη τώρα αλλά στο πέρας του χρόνου.

Συρία. Βρίσκεται στη μέση Ανατολή, ανατολικά της σύνορα ο ποταμός Ευφράτης και η Αραβική έρημος, βορειοδυτικά βρέχεται από τη Μεσόγειο θάλασσα. Γείτονες της, στα βόρεια η Τουρκία, ανατολικά το Ιρακ, νότια η Ιορδανία (η μόνη ήσυχη της παρέας απ’ ότι φαίνεται), νοτιοδυτικά το Ισραήλ και το Λίβανο, όπου και αυτό ουκ ολίγες φορές έχει βρεθεί σε αντίστοιχες καταστάσεις. Σε σχέση με τα σύνορα της Συρίας, προσωπικά, προτιμάω τα δικά μας, εσύ; Και όπως καταλαβαίνουμε λόγο της θέσης που βρίσκεται, για πολλούς, ονομάζεται σταυροδρόμι, όπως και αντίστοιχα και η Μικρά Ασία.

Θα ξεκινήσουμε από το 1918 όπου η Τουρκία χάνει στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οπότε και η Συρία απελευθερώνεται επιτέλους  από τους Τούρκους όπου την είχαν υπό κυριαρχία από το 1516. Όμως η αίσθηση της ελευθερίας δεν κράτησε πολύ. Το 1920 οι Γάλλοι την αποίκησαν μέχρι το 1946. Δυστυχώς τα νοτιοανατολικά παράλια της Μεσογείου πάντα φλέγονται, οπότε και το 1958 η Συρία γίνεται μέλος της Ηνωμένης Αραβικής Δημοκρατίας με κύριο ηγετικό κράτος την Αίγυπτο. 

Το 1961 επιτέλους γίνεται ανεξάρτητο κράτος. Το 1963 κυβερνάει το Σοσιαλιστικό κόμμα Μπαθ, με συνταγματικό τρόπο διακυβέρνησης. Τελικά, ούτε και αυτό θα κρατήσει πολύ, το 1966 γίνεται πραξικόπημα και γίνεται πρόεδρος ο Νουρ αντ Ντιν αλ  Ατάσι, ακολουθώντας μαρξιστική συμπεριφορά στον τρόπο κυβέρνησής του, ταυτόχρονα ορίζει υπουργό άμυνας τον Χαφέζ αλ Χασάν. 

Το 1967 ξεσπάει ο πόλεμος των 6 ημερών, όπου η Συρία και όσα έθνη ενώθηκαν μαζί, έχασαν από το Ισραήλ και τους συμμάχους του. Το 1971 ο Χαφέζ αλ Χασάν κάνει πραξικόπημα και γίνεται πρόεδρος έως το θάνατό του το 2000. Τη σκυτάλη αναλαμβάνει ο γιος του Μπασαρ αλ  Άσαντ. Το 2007 γίνονται εκλογές και κυβέρνηση σχηματίζεται από το Εθνικό Προοδευτικό Μέτωπο. Το 2011 ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος, όπου κύριος εκφραστής είναι ηΑραβική Άνοιξη. Αποτέλεσμα, τουλάχιστον 100.000 νεκροί, ανυπολόγιστες ζημιές και καταστροφές σε όλη τη χώρα.

2011-2016 δεν ήρθε η ώρα ακόμη για να ηρεμήσει αυτός ο τόπος. Μέχρι στιγμής, πραξικοπήματα, εμφύλιοι, κατακτημένοι, ελάχιστες στιγμές ελευθερίας. Σαν να μοιάζουνε οι Σύριοι με τους Έλληνες, εσύ τι λες;

5000π.Χ.-64π.Χ. Από την περιοχή της Συρίας πέρασαν πολύ λαοί. Χετταίοι, Ασσύροι, Έλληνες (Μεγας Αλέξανδρος-Σελευκίδες), Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Σταυροφόροι (με όλο το δυτικό τότε κόσμο), Ομμευάδες και Αγιούβιδες χαλίφηδες, Μογγόλοι, Μαμελούκοι και Οθωμανοί. Οι πρώτες αναφορές για κατοίκους στη Συρία ξεκινάει το 5000 π.Χ. στην πόλη Χαλέπι όπου το 1986 αναδείχθηκε προστατευόμενο  μνημείο της Unesco και ταυτόχρονα μία πόλη που καθόλη τη διάρκεια της ιστορίας της έπαιξε σημαντικό ρόλο. Το 3000 π.Χ. κατοικείται κυρίως από σημιτικής καταγωγής λαούς (Αμοροίτες, Φοίνικες, Χετταίους και άλλους). Το 2000 π.Χ. γίνεται εισβολή Ινδοευρωπαϊκών λαών και υποτάσσονται ο Χετταίοι και οι Χουρίττες. Την ίδια εποχή εποχή ξεκίνησαν και οι πρώτες διαμάχες με του Αιγύπτιους όπου μέχρι το 1400 π.Χ. οι Αιγύπτιοι είχαν καταλάβει αρκετές πόλεις της Συρίας. 1400-1278 π.Χ. οι Χετταίοι έχουν περάσει στην αντεπίθεση όπου φτάνουν σχεδόν έξω από τα παλάτια της Αιγύπτου, όπου τους εμπόδισε ο Ραμσής ο 2ος. 1200 π.Χ. οι Αραμαίοι καταλαμβάνουν τη Συρία για 2 αιώνες.

Από το 717 π.Χ. έως το 331 π.Χ. η Συρία αλλάζει από 4 κατακτητές, Ασσύριους, Βαβυλώνιους, Πέρσες και Έλληνες (Μέγας Αλέξανδρος και απόγονοι του).

Την ελληνιστική περίοδο η Συρία αποκτά πλούσια πολιτιστική ιστορία, υπάρχει ραγδαία ανάπτυξη του πολιτισμού και ιδιαίτερα της πνευματικής καλλιέργειας. Σημαντικά κέντρα η Τύρος, η Αντιόχεια, η Απάμπεια, η Σελεύκεια, η Παλμύρα και άλλες.

Κάπως έτσι δεν έγινε και στη Μικρά Ασία από τότε που έλληνες έκαναν τις πρώτες αποικίες τους, ειδικά στα δυτικά παραλία της; Αν συνεχίζεις να αμφιβάλεις, συνέχισε να διαβάζεις δεν τελειώσαμε ακόμη.

Το 85 π.Χ. ο Τιγράνης (Αρμένιος) την καταλαμβάνει αλλά από το 64 π.Χ. γίνεται ρωμαϊκή επαρχία χωρίς να σταματάει η πνευματική της ανάπτυξη ενώ ταυτόχρονα δημιουργούνται πολλές αιρέσεις εκείνη την εποχή.

64 π.Χ. -1516 μ.Χ.

Φυσική συνέχεια της ρωμαϊκή κυριαρχίας είναι το βυζάντιο. Όπως ήταν φυσικό, στρεφόμενη προς τη χριστιανική παράδοση, οι λέξεις: φιλοσοφία, ρητορική, επιστήμες, τέχνες ήταν ξεχασμένες λέξεις. Στη Συρία, για κάποιο λόγο, αυτά υπήρχαν, όχι σε τόσο μεγάλη κλίμακα όση του παρελθόντος αλλά δε σβήστηκαν. Μέχρι η Συρία να γίνει οθωμανική, από εκεί πέρασε όλος ο τότε γνωστός κόσμος. Το 634 μ.Χ. οι Άραβες ήρθαν σαν απελευθερωτές, διότι οι Βυζαντινοί τους γονάτισαν στους φόρους. Όπου επί της δυναστείας των Ομεϊάδων, η Δαμασκός γίνεται πολιτιστικό και διοικητικό κέντρο όλης της αραβικής αυτοκρατορίας, οπότε οι τέχνες και ο πολιτισμός ξαναζωντανεύουν.

Μετά, η γενιά των Αββάσιδων φέρνει την παρακμή της Συρίας και καταλήγει με την κατάκτησής της από τους Τουλούνιδες το 883 μ.Χ., όπου δεν είχαν καλύτερη διαχείριση και  αυτοί. Έτσι το 1078 μ.Χ. κατακτώνται από τους Σελτζούκιδες, που επί βασιλείας Μαλίκ Σαχ υπάρχει ευημέρια στη Συρία , μετά το θάνατό του το 1098 μ.Χ. ξεκινάνε οι σταυροφορίες στην περιοχή του αραβικού κόσμου.

Το 1187 την καταλαμβάνουν οι Αγιουβήτες μέχρι να πέσει στα χέρια των Τούρκων το 1516 μ.Χ.

Εν όση συντομία μπορούσα να σου πω όλα αυτά για τη Συρία, από εσένα θα ήθελα, να σκεφτείς ότι  το μόνο που ίσως διαφέρει με τη Μικρά Ασία, είναι τα ονόματα κάποιων λαών. Διότι όσο μορφωμένους και πλούσιους σε πολιτισμό θεωρούσες τους Έλληνες της Μικράς Ασίας, άλλο τόσο είναι και αυτοί που πήραν σαν βάρκα την ελπίδα, όπως κάποτε το 1922, πήρε ο προπάππους μου και ο δικός σου, για ένα καλύτερο αύριο. Ποτέ δεν άκουσα, σαν ιστορία, ότι ήρθαν από επιλογή τους. Αναγκάστηκαν λόγω των γεγονότων, λόγω των συνθηκών, όπως και αυτοί οι άνθρωποι τώρα.

Οι περισσότεροι, από όσο λένε, θέλουν να φύγουν στην υπόλοιπη Ευρώπη, κανείς δεν είπε «Α! τι ωραία, θα μείνουμε Ελλάδα». Είναι άνθρωποι όπως εσύ και εγώ και, όπως είδες, μοιάζουμε σαν ιστορία και σαν βιώματα. Δεν αξίζει να τους αντιμετωπίζεις ως πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι αλλού. Στον εγωισμό μου και στο δικό σου. Μη γίνεσαι ένα με τη λογική «ήρθαν να μας φάνε». Όσο κι αν νομίζεις ότι διαφέρεις, κάτσε και σκέψου. Κάτσε και συλλογίσου, να δεις πως οι προππαπούδες σου και οι Σύριοι, τελικά, μοιάζουν κατά πολύ.

 "Πηγή:republicadaily.wordpress.com"