Τα οικονομικά προβλήματα στην Ευρώπη γίνονται ολοένα και πιο εμφανή. Το ενιαίο νόμισμα αποδείχθηκε κάτι άλλο παρά το ειδυλλιακό εκείνο όνειρο που θα ένωνε ακόμα περισσότερο τα κράτη-μέλη. Μετά από 20 χρόνια γεμάτα λάθη, ποιο είναι το μέλλον του ευρώ;
Είκοσι χρόνια μετά τη «γέννηση» του ευρώ, και ενώ στο ενδιάμεσο διάστημα η ευρωζώνη αντιμετώπισε σφοδρά πλήγματα από τις πολιτικές λιτότητας, θα έλεγε κανείς ότι δεν επωφελήθηκαν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες από το ενιαίο νόμισμα. Πιο ειδικά, για την περίπτωση της Ιταλίας, το ευρώ έχει προκαλέσει σημαντικές ζημίες στην οικονομία της χώρας.
Τι μπορεί λοιπόν να περιμένει κανείς 20 χρόνια μετά την είσοδο του ευρώ; Τι πήγε στραβά; Είναι η κατάρρευση αναπόφευκτη; Το Sputnik μίλησε με τον Antonio Maria Rinaldi, καθηγητή Οικονομικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Link Campus στη Ρώμη.
Τι επίδραση είχαν στην οικονομία της Ιταλίας αυτά τα 20 χρόνια του ευρώ;
Στην πραγματικότητα, μιλάμε για τη 20η επέτειο από το ορισμό μιας σταθερής συναλλαγματικής ισοτιμίας, η οποία είχε ημερομηνία έναρξης στις 30 Δεκεμβρίου του 1998 και ίσχυσε από την 1 Ιανουαρίου του 1999, ενώ τα χαρτονομίσματα και τα νομίσματα του ευρώ άρχιζαν να κυκλοφορούν από την 1η Ιανουαρίου του 2002.
Η δημιουργία του ευρώ είχε μεγαλύτερη σημασία από μια αλλαγή νομίσματος, είναι ένα εντελώς διαφορετικό οικονομικό μοντέλο. Το ευρώ είναι μόνο ένα από τα εργαλεία αυτής της νέας οικονομικής πολιτικής και είναι διαμετρικά αντίθετο από την πολιτική στην οποία βασίστηκε το οικονομικό σύστημα της Ιταλίας. Το σύστημα του ευρώ βασίζεται στη σταθερότητα των τιμών, στον σχεδόν «ξέφρενο» έλεγχο του πληθωρισμού, στη δημοσιονομική αυστηρότητα με αποτέλεσμα την επίτευξη ενός ισορροπημένου προϋπολογισμού ως βάση για την οικονομική ανάπτυξη.
Στην Ιταλία, υπήρχε ένα εντελώς διαφορετικό μοντέλο. Ένα οικονομικό σύστημα που διαμορφώθηκε υπό την επίδραση του κεϋνσιανισμού (μακροοικονομική θεωρεία του Τζων Μέυναρντ Κέυνς), το οποίο επέτρεψε στο κράτος να παρέμβει στην οικονομία. Στην ΕΕ απαγορεύεται η βοήθεια του κράτους. Έτσι, στην Ιταλία, δεν μπορούμε πλέον να υπολογίζουμε τη διόρθωση της κατάστασης από το κράτος, η κυβέρνηση δεν μπορεί πλέον να παρεμβαίνει στην οικονομία σε περίπτωση προβλήματος. Οι κανόνες που ισχύουν στη ζώνη του ευρώ, χρησιμοποιούνται ως «μαστίγιο» έναντι κρατών που δεν τους σέβονται, εμείς στην Ιταλία κάτι ξέρουμε για αυτό… Οποιαδήποτε κυβέρνηση, ανεξάρτητα από την πολιτική της κατεύθυνση δεν θα μπορούσε να αντιστρέψει αυτή την τάση. Είναι απαραίτητο τα κράτη μέλη να πάρουν πίσω και πάλι την δυνατότητα παρέμβασης. Κάτι που τώρα δεν είναι δυνατόν. Αυτό είναι πραγματικά ένα πρόβλημα. Επιπλέον, μετά τη συνθήκη του Μάαστριχτ το σύστημα έγινε σκληρότερο. Κανένας δεν τόλμησε να πει ότι πήραμε λάθος δρόμο.
Η ένταξη στη ζώνη του ευρώ είχε αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία; Η ένταξη στο ευρώ δεν ήταν εύκολη. Αλλά δεν θα είναι πιο δύσκολο, αν όχι πιο επικίνδυνο, να βγούμε από την ευρωζώνη;
Θα το εκτιμούσα διαφορετικά. Τώρα πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να αλλάξουμε αυτό το λανθασμένο σύστημα. Στις 26 Μαΐου, θα πρέπει να ανανεώσουμε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Θα έχουμε μια ωραία ευκαιρία να εκφράσουμε τις απόψεις μας για το πώς θέλουμε να δούμε την Ευρώπη. Οι φετινές ευρωεκλογές είναι εξαιρετικά σημαντικές, οι πολίτες της ΕΕ θα πρέπει να καθορίσουν ποια Ευρώπη θέλουν και σίγουρα δεν θα είναι ίδια με την Ευρώπη που τους έχει επιβληθεί μέχρι σήμερα. Αυτή είναι μια πραγματική πρόκληση.
Εάν θα είναι δυνατόν να αλλάξουμε ριζικά τους κανόνες με δημοκρατικό τρόπο, έτσι ώστε να είναι καλό για όλους και το επίκεντρο να γίνουν πάλι οι οικονομίες των χωρών, και όχι στα συμφέροντα των διεθνών εταιρειών, τότε θα είναι δυνατή η σωστή πορεία. Αν αυτό δεν συμβεί, τότε πιθανότατα θα βρεθούμε σε κατάσταση κρίσης, επομένως θα πρέπει να βγούμε από το ευρώ. Ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να βρούμε μια λύση, αν δεν συμβεί κάτι τέτοιο, σε κατάσταση κρίσης, θα πρέπει να εξετάσουμε ακόμη και τη δυνατότητα εξόδου από το ευρώ ή την κατάρρευσή της. Δεν θα χρειαστεί να εγκαταλείψουμε την ευρωζώνη, αλλά το ίδιο το ευρώ θα καταρρεύσει. Εάν είμαστε σίγουροι ότι υπάρχει μια πολιτική παράταξη στη χώρα που μπορεί να αντιμετωπίσει καλύτερα μια παράτυπη έξοδο από την ευρωζώνη; Χρειαζόμαστε μια τέτοια πολιτική παράταξη που θα ενεργεί προς το συμφέρον της χώρας.
Ποια είναι τα πιθανά σενάρια για το μέλλον του ευρώ; Θα είναι η συμφωνημένη έξοδος της Ιταλίας και άλλων χωρών από τη ζώνη του ευρώ, ή θεωρείτε πιο πιθανό ότι η ευρωζώνη θα καταρρεύσει;
Ελπίζω ότι υπάρχει μια πορεία που έχει ήδη συμφωνηθεί με τις άλλες χώρες. Αρνούμαι να πιστέψω ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένα σχέδια για μια συντονισμένη έξοδο. Διαφορετικά, πολλές χώρες θα βρεθούν σε μια δύσκολη κατάσταση. Αν κάτι πάει στραβά, είμαστε πραγματικά έτοιμοι για αυτό; Για αυτόν τον λόγο έχουμε στρατό. Κανείς δεν θέλει να πολεμήσει, αλλά ο στρατός πρέπει να είναι έτοιμος. Πριν από το ευρώ στην Ιταλία δεν υπήρχαν πέντε εκατομμύρια άνθρωποι, οι οποίοι ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας, οι επιχειρήσεις δεν έκλειναν, και οι νέοι δεν αναγκάζονταν να φύγουν στο εξωτερικό. Οι ευθύνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για όλα αυτά είναι τεράστιες.
Δημοσίευση σχολίου