Πριν ξεκινήσω την έρευνα και την κατασκευή αυτού του άρθρου αισθάνομαι την ανάγκη να πω άλλη μια φορά, πως συχνά πρέπει να πρωχωρήσω σε πεδία εξειδικευμένης γνώσης για να μπορέσει να βγει το αποτέλεσμα που πρέπει. Όμως το κάνω με συνέπεια και ευχαρίστησει και ως εδώ πιστεύω πως η προσπάθεια έχει πάει αρκετά καλά.
Σύμφωνα λοιπόν με την έρευνα που δημοσιεύτηκε στο medhelp.org οι πρώτες αιτίες θανάτου ηλικιωμένων είναι το έμφραγμα, ο καρκίνος και τα εγκεφαλικό
Και οι δύο είναι σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό
αποτέλεσμα της ζωής που έχουμε μέχρι τότε ζήσει
Οι δυο από αυtές τiς παθησεις, είναι παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος , βασικό όργανο του οποίου είναι η καρδιά ( ένας μυώδης σάκκος με δυο αντλίες), που χρησιμοποιείται για να κινεί το αίμα μέσα στα αγγεία. Τα αγγεία που διακρίνονται σε αρτηρίες (ελαστικότερα φεύγουν από την καρδιά) και φλέβες (με λεπτότερα λιγότερο ελαστικά τοιχώματα που επιστρέφουν το αίμα στην καρδιά) .
Αλλαγές στο αγγειακό σύστημα που σχετίζονται με το γήρας
Βλάβες στο κυκλοφορικό σύστημα που μπορεί να έλθουν με την ηλικία κυρίως οφείλονται σε αποφράξεις ή τραυματισμούς των αγγείων και σε κακή συντήρηση της καρδιάς λόγω γήρατος.
Σε χώρες του δυτικού κόσμου από τις μοιραίες παθήσεις του κυκλοφορικού υπερτερούν η υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση) και η στεφανιαία νόσος (βλάβη των δυο αρτηριών που τροφοδοτούν την καρδιά)
Τι είναι αρτηριακή πίεση
Στην κυκλοφορία του αίματος, εφαρμόζονται όλοι οι νόμοι της υδροδυναμικής.
Αρτηριακή πίεση είναι η πιεζοπλευρική πίεση που ασκείται από το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών από μέσα προς τα έξω.
Η αρτηριακή πίεση σε περίπτωση ηρεμίας του αίματος είναι κοντά στην ατμοσφαιρική . Σε όρθια στάση πάνω από την καρδιά (κεφάλι) έχει χαμηλώτερη τιμή και κάτω (στα πόδια) έχει μεγαλύτερη τιμή, λόγω της υδροστατικής πίεσης της στήλης του αίματος.
Για να υπάρξει ροή υγρού από ένα σημείο σε ένα, άλλο πρέπει να έχουμε διαφορά πίεσης μεταξύ των σημείων αυτών.
Αυτήν την διαφορά πίεσης δημιουργεί η καρδιά με τις περιοδικές συσπάσεις της.
Κατά μήκος του κυκλοφορικού συστήματος αυτή η διαφορά πίεσης ελαττώνεται και η "κατανάλωση" πίεσης ξοδεύεται για να υπερνικηθούν οι αντιστάσεις κατά την ροή. Οφείλεται σε τριβές του αίματος με τα τοιχώματα των αγγείων και των κυττάρων του και μετατρέπεται σε θερμότητα.
Όταν λέμε ότι μετρόυμε (παίρνουμε) την πίεση απλά μετράμε την διαφορά πίεσης μεταξύ της αρχής των αγγείων κοντά στην καρδιά (αρτηρία αορτή στην αριστερή κοιλία) και την τελική φλεβική πίεση ( εκεί δηλαδή που βρίσκονται οι φλέβες , οι οποίες επιστρέφουν το αίμα πίσω στον δεξιό κόλπο της καρδιάς). Πρακτικά η πίεση στο τελικό σημείο είναι μηδέν (δηλαδή ίση περίπου με την ατμοσφαιρική) , αυτό που μετράμε τελικά όταν παίρνουμε ην πίεση, είναι η πίεση στην αορτή.
τι μετράμε στην μεγάλη και στην μικρή αρτηριακή πίεση
Με την σύσπαση της καρδιάς η πίεση στην αορτή περίπου στα 2/3του χρόνου σύσπασης, γίνεται μέγιστη και στην λήξη του καρδιακού παλμού γίνεται ελάχιστη
Είναι η "μεγάλη" και η "μικρή" πίεση
Κάποιες πληροφορίες για την αρτηριακή πίεση
Σύμφωνα με μαθηματικούς υπολογισμούς, η παροχή (Ι) στα αγγεία είναι ανάλογη με την ακτίνα των αγγείων και μάλιστα στην τέταρτη δύναμη ( r 4 ), κάθε αυξομείωση της διατομής των αγγείων έχει σημαντικό αποτέλεσμα στην ροή του αίματος.
Σύμφωνα πάλι με άλλους υπολογισμούς, η δύναμη που δίνει την ροή στο αίμα, είναι πρακτικά ίση με την πίεση Ε1 στην αορτή και λογικά υπάρχουν μηχανισμοί για την διατήρηση σχετικά σταθερής πίεσης στην αορτή, σύμφωνα με την σχέση R.I=Ε1. (Όπου R. η αντίσταση στην ροή του αίματος )
Διαφορετικά , εάν η αντίσταση λόγω στένωσης αυξηθεί, ή η παροχή του αίματος λόγω υπερλειτουργίας της καρδιάς αυξηθεί, τότε έχουμε αυξημένη την αρτηριακή πίεση.
Το αντίθετο ισχύει, αν έχουμε διεύρυνση των αρτηριών
Γενικά:
- Δηλαδή εάν μια αρτηρία στενεύει (στένωση αγγείων , αγγειοσυστολή) , για να διατηρηθεί σταθερή η πίεση πρέπει να ελαττώνεται η παροχή.
(Ας θυμηθούμε πως εάν νοιώθουμε την πίεση ανεβασμένη διακόπτουμε ότι κάνουμε για να ξεκουραστούμε)
- Η μυική εργασία , παρά το ότι ελαττώνονται οι αγγειακές αντιστάσεις στους μύες, αυξάνει την αρτηριακή πίεση γιατί έχουμε μεγάλη αύξηση της παροχής αίματος, ώστε να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού
- Κατά την εισπνοή η αρτηριακή πίεση ελαττώνεται γιατί μια ποσότητα αίματος κατακρατείται στους πνεύμονες. Συνεπώς ο όγκος του αίματος του καρδιακού παλμού ελαττώνεται άρα και η πίεση ( Σε ανεβασμένη πίεση συχνά παίρνουμε βαθιές ανάσες) Αντίθετα κατά την εκπνοή
- Κατά την διάρκεια του ύπνου η αρτηριακή πίεση πέφτει. Στην οριζόντια θέση του σώματος η τροφοδοσία είναι ευκολότερη οι επιδράσεις της υδροστατικής πίεσης ελαττώνονται . Επίσης και λόγω της μείωσης των ενεργειακών αναγκών η παροχή είναι μειωμένη.
- Όταν σηκωνόμαστε από την ύπτια στην όρθια στάση η πίεση πέφτει γιατί το αίμα δυσκολεύεται να επιστρέψει απότομα στην καρδιά. Σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχει ζάλη λόγω δυσκολίας τροφοδοσίας των αρτηριών του εγκεφάλου με αίμα.
- Στην ανάρροπη θέση (κεφάλι κάτω, πόδια πάνω) αυξάνεται η πίεση στις αρτηρίες του κεφαλιού ενώ ελαττώνεται στο σώμα
Η αρτηριακή πίεση στις άλλες αρτηρίες ελαττώνεται όσο οι αρτηρίες βρίσκονται μακρύτερα από την καρδιά γιατί μέρος απότην αρτηριακή πίεση καταναλώνεται στις αντιστάσεις των τριβών του αίματος
- Νευρικές και συναισθηματικές καταστάσεις επηρρεάζουν την πίεση
Η διαστολή και η σύσφιξη των αγγείων
Τα αγγεία του κυκλοφορικού ξεκινούν από την καρδιά με τις αρτηρίες και τα αρτηρήδια, συνεχίζουν με τα τριχοειδή, στην αρχή των οποίων υπάρχουν σφιγκτήρες (που αποτελούνται από ένα δυο λείες μυικές ίνες και περιβάλουν την αρχή του τριχοειδούς και τέλος φλεβίδια και φλέβες που καταλήγουν στην καρδιά.
Συσπάσεις και συσφίξεις έχουμε στις αρτηρίες και στους σφιγκτήρες των τριχοειδών. Όχι στα τριχοειδή, όχι στις φλέβες.
Στα τοιχώματα των αγγείων καταλήγουν νευρικές απολήξεις
α. Προς το ΚΝΣ που αναφέρουν στοιχεία που επικρατούν στα αγγεία όπως την πίεση (τασεουποδοχείς) και τις χημικές παραμέτρους (χημειουποδοχείς) .
Αυτές είναι μεταγαγγλιακές ίνες του συμπαθητικού και καταλήγουν στα τοιχώματα των αρτηριών, αρτηρηδίων, φλεβών και φλεβιδίων στους προτιχοειδείς σφιγκτήρες και στις αρτηριοφλεβικές αναστομώσεις
β. Προς τα αγγεία που διακρίνονται σε αγγειοσυσταλτικές και αγγειοδιασταλτικές . Είναι μεταγαγγλιακές από παρασυμπαθητικά γάγγλια και καταλήγουν σε αρτηρίες αρτηρήδια και προτριχιακούς σφιγκτήρες , σε αναστομώσεις (συνδεση αρτηριών φλεβών χωρις τριχοειδή ενδιάμεσα), και στους στητικούς ιστούς
- Αρτηριοσκλήρωση των αγγείων ανεβάζει την πίεση με δραματικές συνέπειε
Στένωση των αγγείων, Αθηρωμάτωση και Αθηροσκλήρωση
Οι αρτηρίες έχουν παχιά και ελαστικά τοιχώματα που αντέχουν την πίεση ώστε να διευκολύνεται η κυκλοφορία του αίματος. Πολλές φορές όμως για διάφορους λόγους (διατροφή, γηρατειά, στρές κ.α.) στο εσωτερικό τους μέρος επικάθονται λεπτές γραμμές λίπους που καταφθάνει εκεί με ο αίμα που πολλές φορές συμπαρασύρει και άλλες ουσίες. Αν το φαινόμενο ενταθεί οι γραμμώσεις γίνονται πλέγμα (αθήρωμα) και μια μεγάλη μάζα αθηρώματος δημιουργεί την αθηρωματική πλάκα ( μαζύ με μόρια άλλων ουσιών που κυκλοφορούν στο αίμα και ορισμένα μέταλλα που συσσωματώνονται) και τότε είναι επικίνδυνη.
Εξ άλλου, μακροφάγα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, συσσωρεύονται στις αρτηρίες του σώματος για να να καθαρίσουν τις αναδιπλώσεις της LDL χοληστερόλης. Ένα μόριο εκκρίνεται που ονομάζεται νετρίνη-1 και αυτό είναι η αιτία που σταματά μετανάστευση των μακροφάγων εκτός των αρτηριών στην συνέχεια τα μακροφάγα ενσωμαώνονται εκεί . Η κατάσταση επιδεινώνεται ακόμα περισσότερο όταν ανάμεσα στα λιποειδή της αθηρωματικής πλάκας και τα μακροφάγα, εμπλέκονται και μεταλλικά ιόντα κυρίως ασβεστίου αλλά και άλλα όπως μαγνήσιο και σίδηρο κι έτσι η αθηρωματική πλάκα τελικά γίνεται ακόμα πιο πολύπλοκη
Σε ορισμένα σημεία πιθανόν να έχουμε τραυματισμό της αρτηρίας που έχει υποστεί αρτηριοσκλήρυνση και τα ερυθρά αιμοσφαίρια να ανέβουν στην πλάκα. Το πηγμένο αίμα σχηματίζει θρόμβους . Εάν αυτόι για κάποιον μηχανικό λόγο αποκοληθούν και κυκλοφορήσουν με το αίμα μπορεί να φράξουν κάποιο άλλο σημείο της αρτηρίας πράγμα εξαιρετικά επικίνδυνο (θρόμβωση)
Πως δημιουργείται η αθηροσκλήρωση
Η αθηροσκλήρωση σχετίζεται τα λιπαρά στο αίμα που μπορεί να οφείλονται
Α. Σε διατροφή πλούσια σε κορεσμένες λιπαρές ουσίες αλλά και σε καταστέσεις ψυχικής έντασης που μέσω των ορμονών κινητοποιούν τα λίπη προς το αίμα για επιπλέον ενέργεια σύμφωνα με πρωταρχικές αντιδράσεις του οργανισμού. Τα λίπη είναι πρακτικά αδιάλιτα στο υδατικό διάλυμα του αίματος και συσσωρεύονται στα αγγεία με τον χρόνο και γι αυτό οι παθήσεις αυτές εμφανίζονται συνήθως στην ωριμότητα της ηλικίας
Για να μπουν στην κυκλοφορία ενώνονται με άλλες ουσίες . Οι συνήθεις ουσίες είναι τα χυλομικρά (αρχική ένωση μόλις περνούν από το πεπτικό (έντερικές λάγνες) στο αίμα,
η HDL και LDL χοληστερίνη. (Sic και Tρans μορφή) και εστεροποιημένη χοληστερίνηΗ LDL είναι επικίνδυνη ακόμα πιο επικίνδυνα είναι η VLDL και τα χυλομικρά
Οι λιποπρωτείνες δεν βρίσκονται τυχαία στα αγγεία. Στα εσωτερικά τοιχώματα των τριχοειδών του αίματος βρίσκεται ένα ένζυμο ,η λιποπρωτεϊνική λιπάση,
που υδρολύει τους εστέρες της γλυκερίνης και αποδίδει λιπαρά οξέα στην κυκλοφορία και επίσης τα προωθεί στα κύτταρα. Τι ακριβώς συμβαίνει στον μικρόκοσμο των τριχοειδών και βρίσκονται λιπίδια στα τοιχώματα αγγείων; Ίσως πλεονάζουσα ποσότητα λιποειδών, ή όχι επάρκεια στο ένζυμο ή άλλου τύπου δυσλειτουργία
Η μέτρηση της λιποπρωτεϊνικής λιπάσης χρησιμοποιείται σε άτομα με υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων και VLDL χοληστερόλης και χαμηλές συγκεντρώσεις HDL, LDL χοληστερόλης. Τα άτομα με ανεπάρκεια λιποπρωτεϊνικής λιπάσης εμφανίζουν κιτρινόλευκες βλατίδες στο σώμα (ξανθώματα) χωρίς άλλα συμπτώματα. Σε αρκετές περιπτώσεις ωστόσο υπάρχουν επεισόδια κοιλιακού πόνου και παγκρεατίτιδας.
(Healthier World)
Β. Τα νευρικά αίτια της αθηροσκλήρωσης
Ένας άλλος λόγος είναι η ένταση και το στρες που χωρίς να είναι ακριβώς θέμα τρίτης ηλικίας όμως επηρρεάζει παντού. Οι ορμόνες του στρες με κυρίαρχη την κορτιζόνη επισύρουν τα αποθηκευμένα λίπη του οργανισμού και τα "ρίχνουν" στην κυκλοφορία του αίματος με αποτέλεσμα να αυξάνεται η συγκέντρωσή τους στο αίμα.
Στην επικρατούσα ιατρική τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της αθηρωματικής πλάκας και της αρτηριοσκλήρωσης , είναι οι στατίνες που τελικά εμποδίζουν τον σχηματισμό χολιστερόλης , οι ρητίνες (χολεστυραμίνη, κολεστιπόλη) , το νικοτινικό οξύ που αναστέλει την σύνθεση χοληστερόλης ή οι φιβράτες που μειώνουν την στάθμη της χολιστερόλης
www.galinos.gr
http://dimitra-spanoy.webnode.gr
Δημοσίευση σχολίου