Ο κύριος Βέρνερ Μπάουμαν, επικεφαλής της εταιρίας Bayer, ανακοίνωσε τις αισιόδοξες βλέψεις του για το μέλλον μετά την επιτυχημένη επένδυση του γερμανικού κολοσσού στην προσάρτηση της αμερικανικής Monsanto ,εξειδικευμένης στο πολλαπλασιαστικό υλικό. Πρόκειται για επένδυση της τάξεως των 66 δις δολαρίων (130 ανά μετοχή), η οποία έρχεται να αλλάξει τα δεδομένα στην παγκόσμια γεωργία.



Όμως η Monsanto ,είναι τα τελευταία χρόνια στην πρώτη θέση των στόχων των ακτιβιστών σε διεθνές επίπεδο λόγω των αμφιλεγόμενων νέων τεχνολογιών και δραστικών που έχει εισάγει στην αγορά και στα τραπέζια των καταναλωτών. Ο λόγος για την Βt τοξίνη (και Bt καλλιέργειες) και την δραστική γλυφοσάτη, η οποία εντοπίζεται στο ευρέως διαδεδομένο γεωργικό φάρμακο Roundup.


Η Bt τοξίνη απελευθερώνεται από το βακτήριο bαcillus thuringiensis, το οποίο έχει την ικανότητα όταν έρθει σε επαφή με το έντομο να καταλύσει το μεταβολισμό του δρώντας στον στόμαχο και την περιτροφική του μεμβράνη. Η χρήση της σε εντομοκτόνα έγινε αντικείμενο πολλών ερευνών ως προς τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, με αποτελέσματα που απέδειξαν ότι οι επιπτώσεις είναι ελεγχόμενες και μπορούν να αντισταθμιστούν με πολλά προβιοτικά και άλλες ήπιες μεθόδους ίασης γιατον κίνδυνο δηλητηριάσεων. Όμως ,οι Bt καλλιέργειες είναι μια άλλη υπόθεση. Εμφανίστηκαν στην αγορά το 1996 μέσω και πάλι της Monsanto,  οποία δημιούργησε ποικιλία καλαμποκιού που ενσωμάτωνε την τοξίνη στον φυτικό ιστό της ,δρώντας ευεργετικά στην άμυνα κατά των επιβλαβών εντόμων. Η συσσώρευση συγκέντρωσης της τοξίνης από τους φυτικούς ιστούς στον οργανισμό του καταναλωτή ήταν πολύ μεγαλύτερη και οι επιδράσεις διαφορετικές. Ακόμα και σήμερα, η πραγματική διάσταση του προβλήματος είναι αμφιλεγόμενη με τις δύο πλευρές να υποστηρίζουν ένθερμα διαμετρικά αντίθετες απόψεις.


Σε ότι αφορά το  ζιζανιοκτόνο Round up, και την δραστική ουσία γλυφοσάτη (glyphosate), υπάρχουν βάσιμες υποψίες πως είναι καρκονογόνος, προκαλεί αλλεργίες, αυτισμό και κατάλυση του ανοσοποιητικού. Και οι νέες έρευνες μεγαλύτερης χρονικά εμβέλειας γέρνουν τη ζυγαριά της αλήθειας προς αυτή την κατεύθυνση.


Επίσης, οι επιπτώσεις στο περιβάλλον είναι αδιαμφισβήτητες αν σκεφτεί κανείς την μείωση της βιοποικιλότητας και την αυξημένη ρυπαντική δράση.


Από την Greenpeace τίθεται και ένα άλλο μεγάλο ζήτημα. Μέσω αυτής της συνένωσης ενισχύεται το εταιριοκρατικό καθεστώς με τρόπο τέτοιο ώστε να μπορεί να ελέγχει ολόκληρο το μηχανισμό παραγωγής και κατανάλωσης τροφίμων κατά το δοκούν, αφού μέσω ανταγωνιστικών τιμών προωθεί το επιθυμητό πολλαπλασιαστικό υλικό και συγκεκριμένη χημική υποστήριξη, γεγονός το οποίο μπορεί να είναι επικίνδυνο σε μελλοντικές τιμές βασικών προϊόντων αν ληφθεί υπόψη  το αυξανόμενο κόστος παραγωγής.Θεωρητικά, η γενετική τροποποίηση είναι φυσική απόρροια της ανάγκης μεγαλύτερων αποδόσεων στο ίδιο μέγεθος εκτάσεων, έτσι ωστέ να ικανοποιηθεί η σίτιση του υπεραυξανόμενου πληθυσμού. Στην πραγματικότητα όμως η διαχείριση των νέων τεχνολογιών είναι στρατηγική μεγιστοποίησης  κέρδους.


Οι RR ποικιλίες (Roundup Ready ) είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα. Πρόκειται για ποικιλίες ανθεκτικές στη δραστική αυτή . Ο παραγωγός επιλέγοντας Roundup και RR ποικιλία καταφέρνει ην ελαχιστοποίηση των ζιζανίων, αλλά ταυτόχρονα γίνεται δέσμιος αποδέκτης των προϊόντων της εταιρίας ανεπιστρεπτί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση του Roundup και για άλλο λόγο. 


Το σκεύμασμα αποσύρεται από την αγορά ,κίνηση στρατηγική μετά την προβλεπόμενη προσχεδιασμένη ενοποίηση για να κατευναστεί η κοινή γνώμη .Η απαγόρευση του Roundup ισχύει μετά από  χρονικό διάστημα ενός περίπου χρόνου από τη διάθεση από την εταιρία. Το σκεύασμα αντικαθίσταται με άλλο του οποίου η τιμή είναι κατα πολύ μεγαλύτερη. Η τακτική αυτή καθιστά τον παραγωγό πλήρως εξαρτώμενο από την εταιρία και τον πλήττει οικονομικά με συνέπειες που έχουν άμεσο αντίκτυπο στον καταναλωτή και στο σύνολο της κοινωνίάς.


Η νομοθεσία της Ελλάδας , με τη φαινομενικά ρητή απαγόρευση γενετικά τροποποιημένων τροφίμων, έχει πολλά παράθυρα για τους επίδοξους κερδοσκόπους.


Μέσω της συμβολαιακής γεωργίας (η οποία ενισχύεται και με την τελευταία τροποποίηση της ΚΑΠ), ο παραγωγός έχει δικαίωμα εφόσον συνάψει σύμβαση με ξένη εταιρία να εισάγει το απαγορευμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και να καλλιεργήσει κανονικά χωρίς να διώκεται νομικά. Η ισχύουσα νομοθεσία μάλλον αποτελεί διπλωματική στάση.


Όμως το ερώτημα που τίθεται είναι  πιο απλό . Έχουμε εξαντλήσει τις υπόλοιπες διεξόδους απόκρισης στις σημερινές απαιτήσεις; Μάλλον όχι.


Κριτήριο της αγοράς μας στα βασικά τρόφιμα είναι η όμορφη εμπορική εμφάνιση, γινόμαστε συνυπαίτιοι της σπατάλης τροφίμων . Τα μη μορφολογικά ελκυστικά τρόφιμα  πετώνται από τα σουπερμάρκετ σε τεράστιες ποσότητες δημιουργώντας το φαινόμενο “food waste” , τη στιγμή που τεράστιος αριθμός ανθρώπων υποσιτίζεται.
Αλλά αν ακόμα και τα περιθώρια αυτών των εναλλακτικών εξαντληθούν στα πλαίσια των δημογραφικών μελλοντικών εκτιμήσεων ,τότε αυτό που πρέπει να μείνει είναι η διάθεση του καταναλωτή να γνωρίζει τι αγοράζει, να γνωρίζει τις πρακτικές και τις τεχνολογίες των εταιριών , να έχει φωνή στο οικονομικό σύστημα. Η άγνοια μπορεί να πυροδοτήσει πλήρη αδράνεια σε στιγμές που είναι επιτακτική μια αντίδραση και υπερβολικές αντιδράσεις χωρίς επιστημονικό υπόβαθρο αποδείξεων.

Γιώτα Κεσσανίδου.

Δημοσίευση σχολίου