ΦΟΒΟΣ-ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ ΣΗΜΕΙΩΣΑΤΕ ENA.

γράφει την εμπειρία της πρώτης φοράς στην Ειδομένη η Γιώτα Κεσσανίδου.

Μπορώ να δικαιολογήσω την αδιαφορία του μέσου Έλληνα για το πολυσυζητημένο ζήτημα του προσφυγικού, μόνο αν θεωρήσω ότι πιστεύει στη μετενσάρκωση. Πιστεύει δηλαδή ,ότι η ύπαρξη του καθενός είναι αποτέλεσμα καλών και κακών πράξεων της προηγούμενης ζωής του. 

Γιατί αν θέσουμε σαν βάση ότι πραγματικά είναι τυχαίο το που και πότε θα γεννηθείς, τότε είναι αξιοπερίεργο το πόσο λίγο χτύπησε την πόρτα της “ζωούλας” μας το συγκεκριμένο ζήτημα.

Και αν την χτύπησε, είναι σε επίπεδο διαλόγου και ανταλλαγής σκέψεων και απόψεων.

Λίγες είναι οι περιπτώσεις που περάσαμε από την θεωρητική ανάλυση στην έμπρακτη δράση. 

Ο ατομικισμός μας και οι φοβίες μας, χωρίς να εξαιρώ τον εαυτό μου, απειλούν να μας καταβροχθίσουν.

 ΕΙΔΟΜΕΝΗ 21/2/2016

Το προηγούμενο βράδυ έχει βγει ανακοίνωση από τις αρχές των Σκοπίων ότι απαγορεύεται η διέλευση Αφγανών. Παρόλα αυτά, 7 ώρες μετά (5 το πρωί) όλοι οι Αφγανοί πρόσφυγες που βρίσκονται στον καταυλισμό είναι πλήρως ανημέρωτοι για αυτήν την εξέλιξη. 

Ο λόγος: οι εργαζόμενοι και εθελοντές των μη κυβερνητικών οργανώσεων προσπαθούν να το αποσιωπήσουν προσωρινά. “Ας το διαχειριστούν οι πρωινοί” είναι η φράση ενός 25χρονου εθελοντή . Όμως οι ελληνικές και σκοπιανές αστυνομικές δυνάμεις είναι πλήρως ενημερωμένες και η παρουσία τους αυξημένη. Είναι εκεί προληπτικά να καταστείλουν κάθε αντίδραση των Αφγανών προσφύγων. Κάποια στιγμή ενημερώνονται και οι ίδιοι και αποφασίζουν να κινητοποιηθούν.

Έξω από τον καταυλισμό υπάρχει μια καντίνα. Εκεί ακούω έναν Έλληνα αστυνομικό να λέει σε μια κοπέλα, μάλλον Αφγανή, “carefully, they are dogs”. Από τα λίγα που άκουσα πριν και μετά συμπεραίνω ότι αναφέρεται στην αστυνομία των Σκοπίων. Πράγματι, πρόκειται για ανθρώπους που στην πλειοψηφία (με εξαιρέσεις πάντα) είναι πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν βία, ή να απειλήσουν με βία, γεγονός που έγινε εμφανές στην προσπάθεια των Αφγανών να περάσουν τα σύνορα παρά την προαναφερθείσα απόφαση.

 Όμως οι Αφγανοί της Ειδομένης είναι λίγο παραπάνω τυχεροί. Είναι λίγο παραπάνω τυχεροί γιατί έστω και αργά ενημερώθηκαν και είχαν την επιλογή της αντίδρασης. Αντίθετα, λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, στο δρόμο Θεσσαλονίκης- Πολυκάστρου όπου καταφθάνουν λεωφορεία των 50 ατόμων κάθε μισή με μία ώρα (αριθμός υπερμεγέθης αν σκεφτείς ότι το προηγούμενο 24ωρο είχε επιτραπεί η διέλευση σε μόλις 300) τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα. 

Στο βενζινάδικο ΕΚΟ είναι συγκεντρωμένοι πάνω από 2000 άνθρωποι. Κάποιοι προσπαθούν να ζεσταθούν με φωτιά που ανάβουν σε τενεκεδένιους κυλίνδρους, κάποιοι είναι ακόμα ανήσυχοι. Έχουν φτάσει πρόσφατα και δεν έχουν ακόμα συμφιλιωθεί με την αναμονή, την ανεπάρκεια υποδομών, την πείνα.

Μια ομάδα αντρών είναι συγκεντρωμένη κοντά στην καφετέρια του βενζινάδικου και νιώθω βλέμματα πάνω μου όσο μιλάω με την καθαρίστρια του χώρου που μου εξηγεί την κατάσταση.

Περνάω το δρόμο για να φτάσω στο αυτοκίνητο και με ακολουθούν. Στιγμιαία νιώθω και εγώ φόβο. Ένας από αυτούς μου κάνει νόημα να ανοίξω το παράθυρο. Το πρώτο πράγμα που μου λέει είναι “We don't want to hurt you. We want to ask you something. Nobody answers. They come here and they do not tell us what happens at the borders”. Βγαίνω από το αυτοκίνητο και με ρωτάνε πόσοι περνάνε, γιατί να μην ανέβουν πάνω στην Ειδομένη που υπάρχουν στοιχειώδεις υποδομές.

Ελάχιστες απαντήσεις έχω να δώσω. Ο άνθρωπος που στέκεται απέναντί μου, αυτός που άρχισε τη συζήτηση ζητάει τηλέφωνο ταξί. Λέει πως η κόρη του είναι άρρωστη. Να πάει να την αφήσει πάνω και να γυρίσει. Θα τη βρει λέει όταν θα είναι να περάσουν και αυτοί. Εκεί τον ρωτάω : “Από που είσαι?”. “ Afghanistan, from the province of Jalalabad”.

Του λέω πως δεν μπορεί να περάσει, με ρωτάει γιατί, του εξηγώ προσθέτοντας πως οι συμπατριώτες του αντιδρούν ποιο πέρα, στα σύνορα με την FYROM.

Αυτοί που δεν είναι Αφγανοί τρομοκρατούνται. Βγάζουν τα χαρτιά που έχουν από τη Λέσβο και μου τα δείχνουν λέγοντας την εθνικότητά τους και ρωτώντας αν έχουν δικαίωμα διέλευσης. Λέω ότι δεν είμαι αρμόδια, “μη μου δείχνετε χαρτιά”.

Φεύγω..και αυτό που κατακλύζει τη σκέψη μου είναι ο στιγμιαίος φόβος που ένιωσα εγώ. Σε κάποιο βαθμό όλοι φοβόμαστε. Φοβόμαστε για μας, για την οικογένεια μας, για το μέλλον μας. 

Και όταν τόσο πολύ "από το είναι μας" καταλαμβάνεται  από αυτό το στείρο συναίσθημα, γεννάται ερώτημα για το εάν και πόσο χώρο αφήνουμε ..."για τον ανθρωπισμό".

Ακόμα και για τους πολέμιους των hotspot, οι οποίοι μόνο φόβο άφησαν να εισέλθει στην ψυχή τους διερωτάσαι: αφού δεν τους θέλεις εδώ γιατί δεν αντιδράς, γιατί δεν πας στα σύνορα να τα ανοίξεις αντί να απειλείς με εμπρησμό και γουρουνοκεφαλές;

Στο προαναφερθέν θέμα των Αφγανών, έχω ακούσει πολλούς οι οποίοι λένε: Γιατί να φεύγουν οι Αφγανοί; Οι Σύριοι ναι, οι Αφγανοί γιατί;

Η απάντηση έρχεται 5 μέρες μετά. Τρομοκρατικές επιθέσεις και κρυφτοκυνηγητό μεταξύ Ταλιμπάν και στρατιωτικών αρχών. Κάπου στο ενδιάμεσο και υπάρχει και το ISIL. Και 4 μήνες πριν σε μια συνέντευξη από Αφγανό πρόσφυγα στον καταυλισμό της Ειδομένης (με πρόθεση τη δημιουργία ερασιτεχνικού ντοκιμαντέρ) : “They have invaded our country, so we have a threat because they don’t have values. The fast option is the shoot option, then you don’t have an option to escape. Taliban were far more better than those people.” Με όσα αγγλικά ξέρει προσπαθεί να αποδώσει το πρόβλημα: “ My destination is any country that allows me/ gives me permission to practice my religion without any compulsion and to respect other humans. We are the victims of the cold war 2”