πρόζα
για τέσσερις πειρασμούς
''....ο
Θωμάς πρόσμενε μόνο τρεις πειρασμούς, σύμφωνα με το προηγούμενο του Ιησού στην
έρημο''
σχόλιο
Γ. Σεφέρη - Τ. Σ. ΕΛΙΟΤ, ΦΟΝΙΚΟ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Α'
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ : .......έπιανα μια γωνιά για να σιγουρευτώ πρέπει να ζήσουν όλοι το
μικρό καφενεδάκι απέναντι στην είσοδο της εκκλησιάς όπου συναντώ τον Προυστ- η
''vraie madeleine de Proust'' [1] ''θα σάς ειδοποιήσω'', δεν μ' ενδιέφερε, - ο
Τέταρτος Πειρασμός παρουσιάζεται ντυμένος,- και με το προσωπείο του
Έλιοτ[2], κάποιος αναίτια μου θύμισε το πράσινο γαρύφαλλο του Γουάιλντ ή το
πλατύγυρο καπέλο του Ζιντ κι ότι ο Μαρξ κοιμόταν με την υπηρέτριά του- ''τι
έγινε είπα , δε βλέπω τίποτα'', κάποτε καρπώνονται οι άχρηστοι την ευμάρεια
ενός ανείπωτου χρόνου μέσα στην επιβεβαίωση που προσφέρει το ρολόι όταν η
ηχώ μάς εγκαταλείπει - φαντάσου ένα βιβλίο όπως μιλάμε, αυτοματισμός κίνησης
και γραφής, δε γλύτωσε ούτε η σποδός του Τόμας Μπέκετ ανατινάχτηκε με τηλεβόλο
απ' τον Ερρίκο τον Η'- τον βλάσφημο-, όλα τα λείψανα, ο ιερός κονιορτός
διάσπαρτος στη γη, ωστόσο και πάλι ευλογία, - λίγες φορές καταφέρνω να κοιμηθώ
λέγοντας ξανά και ξανά για τη μυρουδιά του νερού, φωνάζω ''γη και σποδός'',
είδα τελευταία φορά το ποτάμι, σκιώδεις ανυπαρξίες - ήμουν ή δεν ήμουν
υπαρκτός, μια ταινία μικρού μήκους όπως ένας πίνακας ζωγραφικής [γελάει]- τα
πνευματικά δικαιώματα διανύουν εις τους αιώνας πορείες παράλληλες κι απατηλές,
μαζί με την φεουδαρχία και τον κλήρο κακοποίηση απεριόριστη στη χρήση της
τέχνης ή του προορισμού της- τα έργα ζούνε περισσότερο από τον αναγνώστη
διηγούνται με άγρια γαλήνη τους πειρασμούς -''σάς καταλαβαίνω'', μου λέει,
''επιτέλους γυρίσαμε σπίτι, βέβαια, - μοιάζει με κρατητήριο - το μόνο ταίρι
μιας ποίησης που εξολοθρεύεται εύκολα'' : ''Φονικό, στην εκκλησιά''. Ο Τέταρτος
Πειρασμός, - ανήκει στον Εαυτό, μόνο ο Κύριος δεν πειράζεται από Αυτόν, ο ήλιος
είχε κρυφτεί πίσω από τον υψηλό περίβολο - κάποτε περιφέρει τις δοκιμασίες του
στα πέρατα του κόσμου, το ήξερα- θ' αργοπορούσα όπως πάντα, οι παράλογες χαρές
των άλλων μάς δυστυχούν - οι Πειρασμοί, λοιπόν, ήταν τρεις, - μεταμφιεσμένοι,
απρόσκλητοι, ''σε περίμενα από καιρό'', έκανε ο Προμηθέας [3]- καθώς σάς
προείπα, ο Τέταρτος Πειρασμός ήταν μια ατελεύτητη στιχομυθία με το Είναι
[σκοτάδι. /φως]
Β'
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ : .........[κατά Λουκά, 4 : 11-13]
1.
.....ο Ιησούς, λοιπόν, έφυγε από τον Ιορδάνη, έχοντας δεχθεί μέσα του το Άγιο
Πνεύμα και το Πνεύμα τον μετέφερε στην έρημο.
2.
......και επί σαράντα μέρες τον υπέβαλε στο μαρτύριο της πείνας ο Διάβολος. Κι
εκείνος δεν έτρωγε τίποτα, αλλά μόλις πέρασαν οι σαράντα μέρες, πείνασε
3.
......του είπε τότε ο Διάβολος : ''Αν είσαι Γιος του Θεού, πες σ' αυτήν την
πέτρα να να γίνει ψωμί''
4
......Κι ο Ιησούς του είπε : ''Είναι γεγραμμένο : μόνο με ψωμί δε ζει ο
άνθρωπος''
5
.....Κι ο Διάβολοςτον σήκωσε ψηλά, του έδειξε όλα τα βασίλεια της γης, μαζί την
ίδια στιγμή
6
.....και του είπε : ''Βλέπεις δόξα και εξουσία;;; Είναι όλη δική μου. Τη δίνω
σε όποιον θέλω
7
.....και θα σου τη δώσω, αν με προσκυνήσεις''
8
.....Και του απάντησε ο Ιησούς : ''Είναι γραμμένο : Μόνο τον Κύριο τον Θεό σου
να προσκυνήσεις και να λατρέψεις''
9 Τον
έφερε τότε ο Διάβολος στην Ιερουσαλήμκαι τον ανέβασε στην άκρη της στέγης του
ναού και του είπε : ''Αν είσαι Γιος του Θεού, πέσε κάτω''.
10
.......γιατι είναι γραμμένο θα προστλαξει τους αγγέλους τυ να σε σώσουν,
11
......να σε πάρουν στα χέρια τους και να σε σηκώσουν, για να μην χτυπήσεις στις
πέτρες κάτω
12
.....Κι ο Ιησούς του απάντησε : ''Έχει ειπωθεί : Μη ζητάς αποδείξεις από τον
Κύριο τον Θεό σου''
13
......Και αφού τέλειωσε με τους τρεις πειρασμούς, ο Διάβολος έφυγε προς το
παρόν [σκοτάδι./ φως]
ΤΟ
ΠΡΟΣΩΠΕΙΟ ΤΟΥ ΕΛΙΟΤ ή Ο ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ : .......ο μόνος αντίπαλος, ο
καθρέφτης, - η υποχονδρία του Φλωμπέρ όσο κι αν είναι δοξαστικός[4]- η Ισαβέλλα
Τυσόν[5] πεθαίνει μέσα στο χρόνο αν δε σταματήσει το ποτό ή το όπιο σαν την
γυναίκα του Rossetti [6]- πραγματικότητα αποξηραμένη ''πώς μπαίνουν χωρίς να
χτυπήσουν κουδούνι'' μετέωρα ερωτήματα - οι πειρασμοί δε φαίνονται, - μόνο
ακούγονται -/ ''Είναι κανείς εδώ;;' - το κέρμα ήταν υγρό και ζεστό, γενικά μια
οσμή αχνή από μέταλλο - Διαπύλια ή Πορθμεία - το ιερό μιας εκκλησιάς ποτισμένης
απ' τη μετάφραση των Γραφών και το αίμα
ΤΟ
ΠΡΑΣΙΝΟ ΓΑΡΥΦΑΛΛΟ ΤΟΥ ΟΣΚΑΡ ΟΥΆΙΛΝΤ : .......μοναχικά συλλογίζομαι πώς είναι
αυτή η τρεχάμενη σιωπή, ποιος είναι ο διψασμένος μέσα στην έρημο, έμπαινε λοξά
το φως κι έπεφτε στα πρόσωπα που υψώνονταν μες στο σκοτάδι ή ''έρριψεν αυτήν
επί της γης και εγένετο όφις''χαμένα βήματα από θρησκευτική καταληψία θα
ξεχυθούν προς την έξοδο
ΤΟ
ΠΛΑΤΥΓΥΡΟ ΚΑΠΕΛΟ ΤΟΥ ΖΙΝΤ : ....θάλεγα πως ισοδυναμεί μ' εκείνη την ανυπέρβλητη
ωραιότητα του αετού, η πιο βαθιά συμπόνια προκάλεσε την οδύνη, τον λυγμό του
Προμηθέα : ο Πρώτος αποτελούσε έναν κοσμικό κύριο - όνειδος επί της γης, ο
Δεύτερος είναι αυλικός ή πολιτικός, κατέχει τα πολιτικά tricks [7], ο Τρίτος
Πειρασμός είναι το κόμμα των βαρώνων [8]
Η
ΑΝΥΠΑΡΧΤΗ ΕΡΩΜΕΝΗ : ....κάθε μέρα εξιχνιάζω και μια σκοτεινή υπόθεση, στη στροφή
του δρόμου υποπτεύομαι πάντα τη θανάσιμη λύση που δεν μπορώ να εκφέρω, έπειτα
υποχωρώ, θα έρθουν οι άλλοι - θα έχουν μια ολοφώτιστη σκάλα για να διαβούν το
πεπρωμένο, ''πού είσαι'', μου λέει, ''απαντά ένας άλλος με τη φωνή σου και στη
θέση σου, γι' αυτό καλύτερα να διακινδυνεύσουμε - τον αποχωρισμό'' - είμαστε
ήδη νεκροί, κάποιοι μεταφέρουν στην πλάτη τους το σπίτι - χωρίς να βλέπει
κανείς. Δικαιοσύνη.
Η
ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ ΜΠΕΚΕΤ :
Κύριε,
Μίλησέ
μου για τον έξω κόσμο βλέπω αρχίζει η σύναξη στα δέντρα στην πίσω αυλή η ύψωση
και η πτώση των νερών του Νείλου μου φάνηκε πώς άκουσα την μπάντα να παίζει
παράφωνα στεκόμουν στην άκρη της πλατείας εξ αιτίας μου περιφέρω την πείνα κάθε
τόσο στα πέρατα του κόσμου, - δεν είχαν ανάψει φώτα γύρισα σπίτι, πότε θα
πάψεις να είσαι μια αφηρημένη επιβεβαίωση - μπορώ να γίνω πολύ όμορφος σήμερα,
αύριο, μεθαύριο - τι χρειάζεται για να πετάξεις πιο γρήγορα,- η ασάφεια σκύβει
με το πρόσωπό σου - πηγαίνω αργά, ξαναγυρίζω αργά- άφες τους νεκρούς θάψαι τους
εαυτών νεκρούς, - έμοιαζα σαν καμωμένος από μπρούντζο με χακί πουκάμισο γιατί
τελικά ποια είναι η αληθινή μας ζωή, πες μου, τι σκέφτεσαι, πες μου, απ' τη
μεριά της σκιάς η νύχτα συναντιέται με τα λιμνασμένα νερά, ένοιωθα ωφέλιμος
στους άλλους χωρίς ασχολίες -κάτω απ' την βελανιδιά λοιπόν, απ' την μεριά του
ήλιου ανάσα αργή σαν απόμακρη κι ο χωματόδρομος τρέχοντας προτού φτάσω στη
γέφυρα, θα πουληθεί το σπίτι, όπως ο Βυσσινόκηπος - πρέπει να υπάρξουμε θάρθει
ένα βράδυ ο Αντόν Πάβλοβιτς. αλλοιώς θα είναι σα να μην έζησε, ''πού πάτε Αντόν
Πάβλοβιτς, ποιος είναι αυτός που περπατά πάντα στο πλάι δεξιά σας'' γιαί κάθε
ερώτηση εχει απαντοχές μιας προσευχής που άφησε τα σημάδια του ταξιδιού ανέπαφα
[παύση] - τότε
ψάξε να βρεις κι άλλη λάσπη ένα στέρεο έδαφος όπου πατώ κι αν γυμνωθήκαμε ήταν
κι αυτό μέσα στο θείο Έργο -''θέλημα Κυρίου'', είπαμε, κι αφήστε τις σκάλες που
ανεβοκατεβαίνω κάθε γιορτή για ν' αποδείξω τη φιλοφρόνηση ''ποιον ψάχνετε'',
μου λέει, ''ησυχία'', ''πυρ'' απάντησα - ''κι έτσι, Κύριε, όταν βρέχει δε μάς βλέπει
κανείς, ας αναλάβουν οι Σαδδουκαίοι να διαψεύσουν κάθε επερχόμενοεμείς
ερωτευτήκαμε για να μπορέσουμε να γλυτώσουμε την εμπιστοσύνη''
[σκοτάδι.
Λίγο φως. αυλαια]
ΤΕΛΟΣ
ΑΝΑΦΟΡΕΣ-ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Αλέξης Πανσέληνος, Domaine Publique, περ. Η λέξη, οχτώβρης 84, τ.38
[2]
Τ.Σ.Έλιοτ, Φονικό στην Εκκλησιά, μτφρ. Γ. Σεφέρης, Ίκαρος, 1974 [βλ.
σχόλια]
[3]
Αντρέ Ζιντ, Ο Προμηθέας ελεύθερος δεσμώτης, Καστανιώτης, 2010, μτφρ Γεωργία
Ζακοπούλου
[4]
Αλέξης Πανσέληνος ο.π.
[5]
Βιρτζίνια Γουλφ, Η κυρία στον καθρέφτη, μτφρ. Βασ. Δημητράκος-ΟΚΤΑΣΕΛΙΔΟ του
Μπιλιέτου, τ. 55, 2006 [η Ισαβέλλα Τυσόν, ειναι το όνομα της ηρωίδας του
διηγήματος]
[6]
βλ. εισαγωγή- μτφρ. Χάρης Βλαβιανός, ΕΖΡΑ ΠΑΟΥΝΤ, Χιου Σέλγουιν Μώμπερλυ,
Εστία, 1989 [Ο Ροσσέττι θάβει με την γυναίκα του, τα ποιήματά του και τα
ξεθάβει- όταν ξεθάβει και την ίδια λίγα χρόνια αργότερα]
[7]
βλ. σχόλια Γ. Σεφέρη και μτφρ. στο Φονικό στην εκκλησιά ο.π.
[8]
ο.π.
Δημοσίευση σχολίου