Δουλεύουν για τη μονιμοποίηση της λιτότητας

Του Αντώνη Νταβανέλλου      

Πίσω από τους τακτικισμούς για το χρόνο των εκλογών

Στη δη­μό­σια συ­ζή­τη­ση κυ­ριαρ­χεί το ερώ­τη­μα για το χρόνο των εκλο­γών. Η με­γά­λη φθοράτου ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ –και η προ­ο­πτι­κή επι­δεί­νω­σης της κα­τά­στα­σης για το κυ­βερ­νη­τι­κό κόμμα– είναι η πο­λι­τι­κή βάση
για όσους ει­ση­γού­νται στον Τσί­πρα «εκλο­γές τώρα», με στόχο να κρα­τή­σει κά­ποιες δυ­νά­μεις που θα επι­τρέ­πουν ελ­πί­δες για συμ­με­το­χή στον πο­λι­τι­κό αντα­γω­νι­σμό από θέση πρω­τα­γω­νι­στή ή, έστω, ση­μα­ντι­κού παί­κτη.

Όμως, αυτή τη φορά η επι­λο­γή δεν θα γίνει «ελεύ­θε­ρα» από την ομάδα Τσί­πρα. Οι δα­νει­στές –σε αντί­θε­ση με την «κα­τα­νό­η­ση» που έδει­ξαν το Σε­πτέμ­βρη του 2015– φαί­νε­ται ότι θε­ω­ρούν από­λυ­τη προ­τε­ραιό­τη­τα τη συ­νέ­χεια και τη στα­θε­ρό­τη­τα στην προ­ώ­θη­ση του μνη­μο­νια­κού προ­γράμ­μα­τος, αδια­φο­ρώ­ντας για τις πο­λι­τι­κές συ­νέ­πειες που θα αντι­με­τω­πί­σουν όσοι ανέ­λα­βαν αυτή τη βρό­μι­κη δου­λειά. Στην επι­λο­γή αυτή συ­γκλί­νουν και ντό­πιες κα­θε­στω­τι­κές δυ­νά­μεις: Ο ακραιφ­νής νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρος Κω­στα­ντί­νος Μί­χα­λος ζή­τη­σε «να στα­μα­τή­σει η κα­ρα­μέ­λα περί πρό­ω­ρων εκλο­γών», ση­μειώ­νο­ντας ότι «το μόνο που φέρ­νουν είναι ανα­στά­τω­ση στην οι­κο­νο­μία» και προ­τεί­νο­ντας «να δούμε, επι­τέ­λους, να υλο­ποιεί­ται το Σύ­νταγ­μα που προσ­διο­ρί­ζει εκλο­γές κάθε 4 χρό­νια». Όσοι, με αυτόν τον τρόπο, υπο­στη­ρί­ζουν εκλο­γές τον Οκτώ­βρη του 2019, μοιά­ζουν επι­φα­νεια­κά να υπο­στη­ρί­ζουν τον Τσί­πρα. Όμως πρό­κει­ται για δη­λη­τη­ριώ­δη «υπο­στή­ρι­ξη»: Η ανα­βο­λή της εκλο­γι­κής ανα­μέ­τρη­σης για μετά την 1/1/2019 ταυ­τί­ζε­ται με την ανά­λη­ψη της «πα­τρό­τη­τας» των προ­νο­μο­θε­τη­μέ­νων σκλη­ρών μέ­τρων του μνη­μο­νί­ου 3 και θα έχει συ­νέ­πειες στην εκλο­γι­κή επιρ­ροή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Για να ξε­φύ­γει από ανά­λο­γα διλ­λή­μα­τα, ή απλώς για να χρυ­σώ­σει το χάπι, το κυ­βερ­νη­τι­κό επι­τε­λείο επα­νέρ­χε­ται στο «αφή­γη­μα» ότι το success story του Αυ­γού­στου του 2018 μπο­ρεί να απο­τε­λέ­σει εφαλ­τή­ριο για να «γυ­ρί­σει το πο­λι­τι­κό παι­χνί­δι». Πρό­κει­ται για προ­σπά­θεια χωρίς καμιά προ­ο­πτι­κή επι­τυ­χί­ας.

Η τυ­πι­κή λήξη του προ­γράμ­μα­τος του 3ου μνη­μο­νί­ου, τον Αύ­γου­στο του 2018, σε κάθε πε­ρί­πτω­ση συ­νο­δεύ­ε­ται με βα­σι­κές υπο­χρε­ώ­σεις για την κυ­βέρ­νη­ση:

– Την πα­ρα­δο­χή ότι το «προ­νο­μο­θε­τη­μέ­νο πρό­γραμ­μα» θα υλο­ποι­η­θεί στο ακέ­ραιο και εγκαί­ρως. Που ση­μαί­νει την κα­τάρ­γη­ση της «προ­σω­πι­κής δια­φο­ράς» στις πα­λιές κα­τα­βαλ­λό­με­νες συ­ντά­ξεις από 1/1/2019 και τη θε­σμο­θέ­τη­ση της μεί­ω­σης του αφο­ρο­λό­γη­του ποσού στα 5.685 ευρώ από 1/1/2020 (αν καμ­φθεί τε­λι­κά η απαί­τη­ση του ΔΝΤ να εφαρ­μο­στεί και αυτό από την 1/1/2019).

– Τη δέ­σμευ­ση μη ανα­τρο­πής όλων των πα­λαιό­τε­ρων αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων των μνη­μο­νί­ων 1, 2 και 3, πι­θα­νό­τα­τα με «ρήτρα» που θα απα­γο­ρεύ­ει ακόμα και δευ­τε­ρεύ­ου­σας ση­μα­σί­ας τρο­πο­ποι­ή­σεις.

– Τη δέ­σμευ­ση για τα εξω­φρε­νι­κά πλε­ο­νά­σμα­τα, της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ, του­λά­χι­στον μέχρι το 2022.

– Την κα­τά­θε­ση συ­γκε­κρι­μέ­νης-δε­σμευ­τι­κής λί­στας ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων, που θα πε­ρι­γρά­φει τον ετή­σιο ρυθμό σε αυτό το με­γά­λο πλιά­τσι­κο.

Με αυτά τα δε­δο­μέ­να θα είναι του­λά­χι­στον γε­λοία η από­πει­ρα της κυ­βέρ­νη­σης να μι­λή­σει για το τέλος της επι­τρο­πεί­ας. Το πολύ πολύ να της επι­τρα­πεί να δη­λώ­σει ότι περ­νά­με σε κα­θε­στώς «επι­τή­ρη­σης» (όπως το χα­ρα­κτή­ρι­σε ο Μο­σκο­βι­σί), για να κάνει επι­κοι­νω­νια­κό παι­χνί­δι πάνω στο αν οι «επι­σκέ­ψεις» της τρόι­κας θα γί­νο­νται 2 ή 4 φορές το χρόνο.

Στα Eurogroup στις 24 Μαΐου και 21 Ιου­νί­ου, η κυ­βέρ­νη­ση θα πε­ρι­μέ­νει να δει τις προ­θέ­σεις των δα­νει­στών για τα ζη­τή­μα­τα του χρέ­ους. Μέχρι τώρα όλα δεί­χνουν ότι η συ­ζή­τη­ση αυτή θα πε­ριο­ρι­στεί σε μια δια­σπο­ρά των πλη­ρω­μών μέσα στο χρόνο και ίσως σε μια προ­στα­σία από εν­δε­χό­με­νη αύ­ξη­ση των επι­το­κί­ων. Όπως γρά­φει και ο γερ­μα­νι­κός Τύπος, αυτό ση­μαί­νει ότι οι δα­νει­στές «κλω­τσά­νε το τε­νε­κε­δά­κι λίγο πα­ρα­πέ­ρα», αφή­νο­ντας ανοι­χτό για αρ­γό­τε­ρα το εν­δε­χό­με­νο μιας νέας «πα­ρέμ­βα­σης».

Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, πέρα από τα επι­κοι­νω­νια­κά πυ­ρο­τε­χνή­μα­τα, η κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα βρί­σκε­ται στη θέση: Μπρος γκρε­μός και πίσω ρέμα.

Πό­λε­μος κατά της δια­φθο­ράς

Σε αυτό το ση­μείο, το μόνο όπλο που απο­μέ­νει στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι το να εκ­με­ταλ­λευ­τεί τις αδυ­να­μί­ες των αντι­πά­λων του.

Και, πράγ­μα­τι, τόσο η ΝΔ όσο και το ΠΑΣΟΚ έχουν πολ­λούς σκε­λε­τούς στην ντου­λά­πα τους. Ασκώ­ντας την κυ­βερ­νη­τι­κή εξου­σία για δε­κα­ε­τί­ες, ταυ­τί­στη­καν με την αθλιό­τη­τα της ντό­πιας κυ­ρί­αρ­χης τάξης, που πρω­τα­γω­νί­στη­σε στη φο­ρο­κλο­πή, στη λε­η­λα­σία του Δη­μο­σί­ου και των τρα­πε­ζών, στη μίζα και στη δια­φθο­ρά.

Όμως ο πό­λε­μος κατά της δια­φθο­ράς δεν μπο­ρεί και δεν πρό­κει­ται να απο­δώ­σει πο­λι­τι­κά οφέλη, αν είναι ει­κο­νι­κός. Ο Αλ. Τσί­πρας βρί­σκε­ται στο Μα­ξί­μου, πλέον, για 3 χρό­νια. Σε αυτό το διά­στη­μα, οι δια­βό­η­τες «λί­στες» απο­δεί­χθη­καν μη αξιο­ποι­ή­σι­μες από μια κυ­βέρ­νη­ση που στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα δεν τολμά να συ­γκρου­στεί με τους ολι­γάρ­χες. Σε αυτό το διά­στη­μα τα θα­λασ­σο­δά­νεια των κα­πι­τα­λι­στών από τις τρά­πε­ζες εξα­κο­λού­θη­σαν να γρά­φο­νται στο χιόνι. Σε αυτό το διά­στη­μα οι ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις συ­νέ­χι­σαν να είναι ένα θερ­μο­κή­πιο δια­φθο­ράς. Σε αυτό το διά­στη­μα η κυ­βέρ­νη­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ συ­νέ­χι­σε, με τα πιο απί­θα­να προ­σχή­μα­τα, να υπό­σχε­ται «φι­λέ­τα» σε ομί­λους και οι­κο­γέ­νειες κα­πι­τα­λι­στών, με όρους που θα προ­κα­λού­σαν ντρο­πή ακόμα και στα πιο διε­φθαρ­μέ­να κα­θε­στώ­τα. Και, κυ­ρί­ως, έχει δε­σμευ­τεί ότι θα συ­νε­χί­σει απα­ρέ­κλι­τα έτσι: Το λι­μά­νι του Πει­ραιά, της Θεσ­σα­λο­νί­κης, τα αε­ρο­δρό­μια, ο ΟΠΑΠ, το Ελ­λη­νι­κό κ.ο.κ. έχουν ανοί­ξει το δρόμο για όσα σχε­διά­ζο­νται σχε­τι­κά με το ΟΑΚΑ, τη ΔΕΗ, την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ κλπ.

Αυτή η πο­λι­τι­κή, παρά τα υπαρ­κτά ανά­λο­γα «εγκλή­μα­τα» των αντι­πά­λων του Αλ. Τσί­πρα, στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα ξε­δο­ντιά­ζει την κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και στο μέ­τω­πο της επι­κοι­νω­νια­κής αξιο­ποί­η­σης ενός, τάχα μου, πο­λέ­μου κατά της δια­φθο­ράς. Το ξε­φού­σκω­μα της υπό­θε­σης Novartis (ενός υπαρ­κτού και με­γά­λου σκαν­δά­λου) είναι δι­δα­κτι­κό. Η κυ­βέρ­νη­ση προ­σεγ­γί­ζει με τα­χύ­τη­τα το ση­μείο όπου ο «πό­λε­μος κατά της δια­φθο­ράς» θα στρα­φεί ενα­ντί­ον της, όπου τα σκάν­δα­λα θα αρ­χί­σουν να χτυ­πά­νε την πόρτα των στε­λε­χών της «πρώ­της φοράς Αρι­στε­ρά».

Απέ­να­ντι σε όλα αυτά, η μόνη προ­ο­πτι­κή είναι η πάλη για την ανα­τρο­πή. Πάλη για την ανα­τρο­πή στο κε­ντρι­κό ση­μείο, στην καρ­διά της κυ­βερ­νη­τι­κής πο­λι­τι­κής: ανα­τρο­πή των μνη­μο­νί­ων και της βάρ­βα­ρης νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης λι­τό­τη­τας. Και η πάλη αυτή ανα­πό­φευ­κτα στρέ­φε­ται κα­τε­ξο­χήν ενά­ντια σε αυ­τούς που σή­με­ρα ασκούν τις μνη­μο­νια­κές πο­λι­τι­κές, τρέ­χο­ντας με σπα­σμέ­να φρένα προς τον πάτο του βούρ­κου, χωρίς όμως να ξε­χνά­με ότι οι ομό­λο­γοί τους, αυτοί της Δε­ξιάς και του πιο πα­ρα­δο­σια­κού σο­σιαλ­φι­λε­λεύ­θε­ρου «κέ­ντρου» είναι μια από τα ίδια.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά